در دهه های گذشته بر کاهش جمعیت، و در دهه نود بر افزایش جمعیت تأکید می شود. به راستی علت این تفاو تها در سیاست گزاری چیست؟ نوشتار حاضر، بخشی از این مسئله را مورد کاوش قرار داده و نشان م یدهد فراباورهای جمعیتی، به آن دسته از عناصر واقعی اشاره میکند که در تصمیم گیری های مربوط به سیاست هایِ جمعیتی و رشد مناسب جمعیت در جامعه اسلامی، مؤثر است. در این مقاله، علاوه بر بیان سیاست گزاری های کمی و کیفیِ ج...

میزان و چگونگی توزیع خدمات شهری نقش مؤثری در جابه جایی فضایی جمعیت و تغییرات جمعیتی در مناطق شهری دارد. از آنجا که یکی از معیارهای توسعۀ پایدار شهری توجه به توزیع متوازن جمعیت است، توزیع خدمات شهری می تواند موجب عدالت فضایی گردد. هدف از این پژوهش، ارزیابی میزان هماهنگی در پراکندگی جمعیت و توزیع خدمات در نواحی شهر اردبیل است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و در آن از ضریب آنتروپی برای بررسی میزان...

سیاست ها و برنامه های جمعیتی در ایران بیشتر بر پویایی رشد و حجم جمعیت متمرکز بوده و کمتر به ساختارهای سنی جمعیت، تغییرات و پیامدهای آن توجه شده است. این در حالی است که کاهش سریع باروری در دو دهه ی اخیر منجر به تغییرات بنیادی در ساختار سنی جمعیت شده است. در بستر این تغییرات، فازی از تحولات جمعیتی در ایران آغاز شده است که «پنجره ی جمعیتی» نامیده می شود. پنجره ی جمعیتی وضعیتی موقت در ساختار جمعیتی...

بررسی ها در حوزه اقتصادی- اجتماعی نشان می دهد، فرسودگی بافت های شهری علاوه بر موضوع کالبدی یک فرآیند اقتصادی و اجتماعی نیز هست. وجود 64000 هکتار بافت فرسوده در کشور نوسازی و بهسازی این بافت ها، مدیریت شهری را به چالش کشانده است. امروزه برنامه ریزان شهری به دنبال شناسایی بافت های هستند، که در زمینه های اجتماعی و کالبدی در اولویت نوسازی و بهسازی قرار دارند. این مقاله سعی دارد به شناسایی و اولویت-...

بی تردید مهمترین مساله جمعیتی نواحی روستایی کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، تخلیه جمعیتی سکونتگاههای روستایی است از این رو در جهت‌گیری های نوین در حوزه مفهومی توسعه، تحلیل جمعیت و تعاملات آن با پدیده های اقتصادی و اجتماعی و محیطی اهمیتی ویژه ای دارد. تحقیق حاضر به تبیین رابطه جمعیت و توسعه پایدار روستایی در شهرستان مشهد می پردازد. روش تحقیق توصیفی–تحلیلی و ابزار تحقیق 358 پرسشنامه خانوار در...

ارزیابی زیستی منابع آب با استفاده از بی مهرگان کفزی یکی از مناسب ترین و مرقوم به صرفه ترین روش های مطالعات اثرات انسانی بر پیکره ی اکوسیستم آبی است. در مطالعه حاضر، به منظور ارزیابی زیستی رودخانه شاهرود (استان قزوین) ترکیب جمعیت بزرگ بی مهرگان کفزی این رودخانه بررسی شد. جهت نمونه برداری از کفزیان، 8 ایستگاه تعیین شد و نمونه گیری ، به صورت فصلی و با استفاده از نمونه بردار سوربر با سه تکرار در هر...

خانواده به عنوان بنیادی ترین نهاد جامعه، امری فرهنگی است که شکل گیری آن ازطریق کنش های اجتماعی گذشته و حال اعضای خانواده صورت می گیرد. تجربیات و شرایط اجتماعی- محیطی دوران کودکی می تواند قسمتی از نیّات و اولویت های سن ازدواج، تعداد فرزند، زمان بندی بین تولد فرزندان و سایر مؤلفه های ترکیب خانواده به ویژه برای زنان را تحت تأثیر قرار دهد. با این هدف، در این مقاله سعی شده است نگرش مادرانی با نسل های...

    طرح مسأله: این مطالعه با هدف رتبه‌بندی مناطق شهری استان فارس براساس سطح توسعه‌یافتگی صورت گرفت. مجموعه شاخص‌های مورد استفاده در شاخص تلفیقی توسعه‌یافتگی شامل شاخص‌های جمعیتی، بهداشت و سلامت، ارتباطات و مطبوعات، آموزش، تسهیلات عمومی و تفریحی، فرهنگی و اقتصادی و رفاهی می‌شود. هریک از گروه‌ها خود دارای اجزای جزیی‌تر هستند (مشتمل بر 29 شاخص).   روش: اطلاعات مورد استفاده مربوط به سرشماری سال 138...

    طرح مسأله: این مطالعه با هدف رتبه‌بندی مناطق شهری استان فارس براساس سطح توسعه‌یافتگی صورت گرفت. مجموعه شاخص‌های مورد استفاده در شاخص تلفیقی توسعه‌یافتگی شامل شاخص‌های جمعیتی، بهداشت و سلامت، ارتباطات و مطبوعات، آموزش، تسهیلات عمومی و تفریحی، فرهنگی و اقتصادی و رفاهی می‌شود. هریک از گروه‌ها خود دارای اجزای جزیی‌تر هستند (مشتمل بر 29 شاخص).   روش: اطلاعات مورد استفاده مربوط به سرشماری سال 138...

توسعة پایدار در یک کشور با در نظر گرفتن توان اکولوژیکی، نیروی انسانی، تکنولوژی و منابع مالی متعلق به آن کشور و درخور آن می‌‌تواند تحقق یابد و انجام چنان توسعه‌‌ای تنها در محیط یاد شده، پایدار خواهد بود. از این رو، هدف تحقیق حاضر، تبیین نقش مؤلفه‌‌های جمعیتی بر تحقق ابعاد توسعة پایدار من...