خوزستان در عصر ساسانی دارای اهمیت ویژه ای بوده است. از طرفی به خاطر رشد تجارت دریایی ایران با نواحی چین و شام و عربستان داشته است. از لحاظ تمدنی با تاسیس جندی شاپور یکی از مراکز فرهنگی جهان باستان تبدیل شد. در این دوره علم و صنعت در ایـران چـنان پیشـرفت درخـشانی داشـت که هیچ یک از دوره های پیشین با آن قابل مقایسه نبود. علاوه بر آن ساسانیان به عمران و آبادی کشور و ساختن شهرها علاقه زیاد نشان می ...

پس از جنگ جهانی اول، در ایران و ترکیه رهبران نظامی (رضا شاه و آتاتورک) به قدرت رسیدند، حکومت های هر دو کشور در پی تأسیس نظمی نوین و مدرن بودند و در این راه اروپا و غرب را الگوی خود قرار دادند و چاره کار را در انجام سریع توسعه فراگیر به تقلید از غرب به عنوان تنها الگوی موجود دیدند. اما این دو کشور،که در همسایگی یکدیگرند و فرهنگی نسبتاً مشابه دارند، در زمینه توسعه اقتصادی تفاوت های چشمگیری با یکدی...

شاه اسماعیل صفوی در سال 907 هجری قمری/1502میلادی به کمک اهل اختصاص و سرکردگی ‏قزلباش ها بر تخت سلطنت آق قویونلو ها جلوس نمود و بنیان سلسله صفویه را گذاشت که بیش از دو ‏قرن تداوم یافت . این حاکمیت و گرایش های آنان در اوضاع علمی آن زمان تأثیر عمده ای داشت و ‏باعث رکود علوم عقلی و علوم طبیعی گردید و به تبع آن علوم تجربی و به خصوص پزشکی نیز تحت ‏تأثیر این شرایط قرار گرفت. علم پزشکی در این عصر ادامه...

مذهب تشیع به وسیله شاه اسماعیل اول در سال 907 هجری به عنوان تنها مذهب رسمی کشور اعلام گردید و رسمیت یافت. شاه صفوی در اجرای سیاست مذهبی­اش به تندروی­های بیهوده و تعصبات بی­جای مذهبی زیادی دست زد که پیامدهای منفی بلندمدت و کوتاه­مدت زیادی در ایران و به ویژه در خراسان که همجوار مرزهای دولت سنی­مذهب ماوراءالنهر بود، گردید. دولت شیبانی به وسیله شیبک خان ازبک تقریباً هم­زمان با دولت صفوی تشکیل شده بو...

مناسبات دولت صفویه با همسایه غربی خود، یعنی دولت عثمانی، از همان زمان شاه اسماعیل اول توأم با کشمکش و درگیری های نظامی بود. جنگ چالدران در سال 920 ق/1514م نقطه عطف این ستیزه ها بود که درگیری های درازمدت بعدی را در پی داشت. شاه عباس اول در دوران حکومت خود، چند بار توانست عثمانیان را شکست دهد؛ اما با مرگ او در سال 1038 ق/1629م و در آغاز سلطنت شاه صفی، بار دیگر عثمانیان در حمایت از شاهزاده ای شورش...

در نظام سیاسی ایران مدل تغلب اساس تغییرات در حوزه سیاست بود و شاه تصمیم گیر نهایی بود. تصور ظل اللهی از سلطنت ، در هر دم تصور خطر، محدودیتهای سنتی را نادیده می گرفت . پهلوی اول تداوم تاریخی فرهنگ غیر مشارکتی بود چون ساخت سیاسی حکومت ، استبدادی، آمرانه، غیر مسئول بود. و اندیشه پدر سالاری در حوضه نظام سیاسی، آموزش ، خانواده، همچنان حفظ شد و منجر به تداوم و گسترش فرهنگ تبعی، و انفعالی شد. رژیم در ...

ظهور و گسترش تمدن جدید در غرب، و پیدایش مفهوم ترقی و پیشرفت و بعدها نظریه توسعه در آن دیار باعث شد تا دامنه و گستره آن به سایر کشورهای جهان نیز کشیده شود. ایرانیان نیز همانند سایر ملل جهان با تمدن جدیدی روبرو شدند که با آنچه که در کشورشان می گذشت متفاوت بود. بنابراین چاره را در این دیدند که برای عقب نماندن از توسعه و پیشرفت دست به کار شده و تلاش هایی را برای رسیدن به این مقصود انجام دادند. البت...

asghr khan afshsr of urmia was qajar's first ambassador lo paris in 1807 on the mission of submitting the second copy of finkenstein treaty signed by path ali shah to french authorities, and reminding napoleon to abide his undertakings towards iran (after being informed of tilsit treaty). soon after he was appointed as iranian plenipotentiary to negotiate with russia. napoleon was to media...

نخستین فعالیت ها برای رسیدن به دموکراسی در ایران، از اویل قرن بیستم میلادی آغاز شد. این تحول با جنبشی که از آن با عنوان مشروطیت و یا انقلاب مشروطه نام برده می شود شکل گرفت. مشروطه برای نخستین بار در تاریخ ایران قانونی را معرفی می کند که شاه و دولت تحت حدود قانون در آورد و حق حکومت را از آن مردم[ملت و امت] می دانست. قانونی که از آن با عنوان قانون اساسی یاد می شود. اما مشروطه در نهایت آنچنان که ب...

روابط خارجی ایران با کشورهای حوزه ی جنوبی خلیج فارس در دوره ی پهلوی دوم تحت تأثیر مجموعه تحولات منطقه ای و بین المللی دارای فراز و نشیب های زیادی بود. تا قبل از اعلام سیاست شرق سوئز انگلیس مبنی بر خروج نیروهای انگلستان از مناطق شرق سوئز و از جمله منطقه خلیج فارس؛ روابط ایران با کشورهای حوزه جنوبی خلیج فارس از جمله عربستان و کویت به رفت آمدهای اتباع این کشورها به ایران و اعزام حجاج ایرانی به عرب...