این رساله که به زبان عربی نگاشته شده است ضمن طرح لزوم پژوهش در قرآن کتاب « الوجوه و النظائر » معروف به « وجوه القرآن و نظائره » تألیف دانشمند لغوی و ادیب محقق علامه شیخ ابوهلال حسن بن عبدالله ابن سهل بن سعید بن مهران « العسگری » متوفای 395 هجری را معرفی می کند. آثار دیگری نیز از این نویسنده باقی مانده است از جمله « التلخیص فی اللغة » « المعجم فی اللغه » « جمهرة الامثال » « کتاب الصناعتین » « ا...

ترادف یکی از انواع روابط معنایی و از مباحث لغوی است که در متون فقه اللغه، اصول و تفسیر در مباحث ادبی مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است. اندیشمندان در مورد وقوع ترادف در قرآن کریم، بر یک رأی و نظر نیستند. زمخشری از جمله مفسران ادیبی است که تفسیر وی از کم نظیرترین تفاسیر ادبی به شمار می‌آید. طبرسی نیز از مفسران بزرگ معاصر زمخشری بوده و در فنون ادبی چیره دست بوده است. ...

چکیده ابوبکر عتیق بن محمد سورابانی یا سوریانی معروف به سورآبادی از مفسرین فرقه کرامیه در قرن پنجم است. صاحب کتاب تفسیری است، تفسیر خود را در حدود سال 480 هجری، تصنیف کرده است. اهمیت این تفسیر بیش از هر چیزی، از جنبه گویش و لهجه مفسر است، زیرا: «نثر این کتاب، ازجمله نثرهای پارسی و پر از اصطلاحات و لغات و ترجمه تحت الفظی عبارات و ترکیب قرآن به زبان پارسی دری است.» مفسر در این تفسیر با استمداد ...

هناک سؤال قد تردد عل ألسنته الباحثین و النقاد فی الأدب العربی و هو، هل کان العرب یعرفون الأدب التمثیلی؟ المعتقدون بخلو الأدب العربی القدیم من هذا الفن قد حاولو أن یجدوا سبباً لعدم وجود الأدب التمثیلی، و السبب الشائع فی تفسیر احجام الأدب العربی عن التألیف المسرحی فی العصور الاسلامیه هو ارتباط التألیف المسرحی القدیم بالأساطیر حیث یجسّم فیه المؤلفون روح الصراع بیین الانسان و القوی الالهیه، فهی نزعه ...

از آنجا که قرآن کریم منشأ و منبع علوم طبیعی و ماوراء طبیعی است و به قول ابونصر فارابی شامل مصالح دنیوی و اخروی انسان‌هاست و برای درک مفاهیم متعالی آن راهی جز بهره بردن از فقه اللغه(زبان‌شناسی) وجود ندارد، لذا در این پژوهش ابتدا به طور اجمالی به نظریه کارگفت‌های آستین(1962) و تقسیم بندی پنج‌گانه آن‌ها توسط شاگردش جان سرل(1969) پرداخته‌ایم. سپس به نظریه ادب توس...

از آنجا که نهج البلاغه، متنی ادبی در حد اعلای بلاغت است، و از سویی واژه، بن مای? ادبیات به شمار است، ناگزیر، شارح می‌بایست، پیش از هر اقدامی، به تفسیر الفاظ غریب و بیان مفردات آن همت ورزد. ابن ابی الحدید نیز به عنوان بزرگترین و مشهورترین شارح این کتاب ارزشمند و ماندگار، به تفسیر واژگان و بیان الفاظ غریب آن توجه ویژه ای مبذول داشته، و اساس شرح خود را بر آن نهاده است. از این رو، در این مقاله، به ...

یعد الشاعر المناضل مظفر النواب من أهم شعراء جیل ما بعد روّاد الحداثه و رائد الحداثه العامیه فی العراق ، و کان و لا یزال یضطلع بدور بارز فی نشر الوعی و فضح الممارسات الإنهزامیه للسلطه کما له دور بارز فی الإبداع الشعری ، هذه الرساله محاوله لدراسه جانب من مظاهر التجدید فی شعره الفصیح دراسه تحلیلیه حیث قسمناها علی ثلاثه أبواب ، تناولنا فی الباب الأول صوره الشعریه و فی الباب الثانی اللغه الشعریه وأما...

تُعتبر المقارنه بین آراء ابن مالک وابنه المعروف بابن الناظم فی المسائل الصرفیه والنحویه المرتکزه علی «الألفیه» و«شرح ألفیه ابن مالک لابن الناظم» من المقارنات المفیده بین المقارنات حول آراء النحاه؛ لأنّ «الألفیه» من أقیم الکتب النحویه التی یستفید بها ویعتمد علیها کلُّ من یرید التعمق فی اللغه العربیه، وکذلک لأنّ «شرح ألفیه ابن مالک لابن الناظم» من أفضل شروح «الألفیه»؛ لأنّ الشارح ابنٌ لمولف «الألفیه» وت...

هر که او از همزبانی شد جدا بی زبان شد گرچه دارد صد نوا کل من فارق أبناء لغته فقد لسانه الناطق حتی و إن کا ن لدیه مئه صوت یصوت به. إن تعلیم القرآن یختلف عن أیی تعلیم آخر. فتعلیم القرآن یحتاز بأن اول من علّمه هو الباری التعلی (الرحمن علّم القرآن) و أول من تصدّع لتعلّمه هو الرسول الأکرم (ص) (اقرأ باسم ربک الذی خلق) فللقرآن لغته خاصه به و ال یمکن لعملیه التعلیم و التعلم أن تتم دون معرفه هذه اللغه اکاصه...

"ریاض ­الفتیان" ابن حسام هروی یکی از بهترین شروح نصاب در عصر تیموریان است که تا کنون نویسنده و خود اثر معرفی نشده است. مسأله اصلی در این مقاله، معرفی اجمالی"ریاض ­الفتیان" و مؤلفش و بخشی از نوآوری‌های او در زمینۀ ذکر وجه تسمیه و تفاوت­های واژگانِ بظاهر متفاوت است. نتایج تحقیق که به شیوه توصیفی- تحلیلی و بر مبنای روش اسنادی است، نشان می­دهد که نظام الدین بن کمال الدین بن جمال الدین خوافی هروی معر...