در برنامة درسی ایران، درس فارسی و کتاب آن به عنوان مهم‌‌ترین ابزار آموزش زبان رسمی اهمیت بسیاری دارد. از سویی دیگر شعر در انواع منظوم و غیر منظوم آن در ادبیات فارسی از اهمیت بسیاری برخوردار است. از این رو پژوهش حاضر بر آن است که به روش کتابخانه‌‌ای تحلیل محتوای تلفیقی (کمی و کیفی) به توصیف تحلیلی کتاب‌‌های فارسی این دوره بپردازد و نشان دهد که آیا اشعار مندرج در این کتاب‌‌ها قابلیت به تصویر کشید...

مقاله حاضر محصول نگاهی به کتابِ زبان، بافت و متن؛ جنبه‏هایی از زبان در چشم‏اندازی اجتماعی- نشانه‏شناختی[i] است که طاهره ایشانی و مجتبی منشی‏زاده آن را به فارسی برگردان کرده‏اند. با توجه به آن‏که رویکرد نقشگرایانه به مطالعات زبانی نسبت به رویکردهای صورتگرایانه و شناختی در ایران درصد کم‏تری از مطالعات و بحث‏های زبان‏شناختی را به خود اختصاص داده است، جای خالیِ کتابی که نگرش اخیر را به زبان‏پژوهانِ عل...

کتاب حقیقة الحدیقة: گزینش و گزارش از تمام باب‌های حدیقة الحقیقة سنایی غزنوی، تألیف حمیرا زمردی، به قصد فراهم آوردن منتخبی از حدیقة الحقیقة سنایی غزنوی، به همراه توضیحاتی فراهم آمده است. آیا این کتاب در رسیدن به هدف خود که آشنایی دانشجویان و خوانندگان ادبیات فارسی با این اثر بسیارمهم ادب فارسی است موفق بوده است؟ نویسنده مقاله حاضر برای بررسی این کتاب به منابعی نظیر فرهنگ‌های فارسی، اصل متن حدیقة...

درس فارسی عمومی از مجموعه دروس عمومی مصوب شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است که برای آشنایی دانشجویان غیر رشتۀ ادبیات فارسی در مقاطع کادرانی و کارشناسی پیشنهاد شده است. گذراندن این درس سه واحدی بر اساس سرفصل مصوب وزارتخانۀ مذکور اهدافی دارد که از آن جمله  می توان به تقویت توانایی نگارش و آشنایی با متون نظم و نثر فارسی اشاره کرد. در تألیف و تدوین کتاب های فارسی عمومی که در س...

هدف: تعیین میزان روزآمدی و همخوانی سرعنوان‌های موضوعی فارسی با عناوین کتاب‌های منتشرشده در پایگاه کتابخانه ملی ایران در سال های 1384- 1388. روش:اطلاعات پژوهش انجام‌شده از بخش کتابشناسی پایگاه کتابخانه ملی ایران به شکل تصادفی انتخاب و پس از نمونه‏گیری نهایی، حجم نمونه بالغ بر 2493 عنوان کتاب به شکل انتخاب طبقه‌ای از هر رده دیویی تعیین گردید. جامعه آماری پژوهش تعداد 278237 عنوان کتاب فارسی بود که...

راه یافتن زبان و ادبیات فارسی به شبه قاره هند و پاکستان، از زمان محمود غزنوی، باعث شد زبان فارسی به مدت چند قرن زبان سیاست، دین، علم، ادب و هنر در شبه قاره گردد. بنابراین، دولت مردان و فرهیختگان بومی و مهاجر، برای آموختن زبان فارسی، به دو ابزار فراگیر زبان فارسی، یعنی تألیف فرهنگ های لغت و دستور زبان فارسی توجّه بسیاری مبذول داشتند. کتاب های دستور زبان که در شبه قاره تألیف شده اند، می توانند مأخ...

فارسی‌هود شاخه‌ای از ادبیات فارسی به شمار می‌رود و سابقه آن به حضور یهودیان پس از اسارت بابلی در ایران برمی‌گردد. یهودیان ساکن در ایران، علاوه بر آرامی و عبری، به فارسی نیز سخن می‌گفتند و برخی از نویسندگان آنها متونی را به زبان فارسی با الفبای عبری و گاهی برعکس (به زبان عبری با الفبای فارسی) می‌نوشتند که امروزه زبان‌شناسان این متون را «فارسی‌هود» می‌نامند. در این مقاله، نسخه خطی کتاب دانیال را ...

ترجمان‌البلاغه عمر رادویانی، به‌منزله کهن‌ترین کتاب در زمینه نقد و بلاغت فارسی، جایگاه ممتازی در میان آثار بلاغی دارد و منبع اصلی و محل رجوع مؤلفان کتاب‌های بلاغی مهم بعد از آن، چون حدایق‌السحر و المعجم بوده است. با عنایت به این مسئله که ترجمان‌البلاغه نشان‌دهنده نخستین کوشش برای تثبیت و ادراک صنایع ادبی زبان فارسی است، این پژوهش به بررسی ساختار ترجمان‌البلاغه، میزان الگوبرداری و نوآوری در آن ا...

پژوهش حاضر به مطالعه و بررسی محتوایی سیزده کتاب آموزش زبان فارسی به خارجیان می پردازد. بررسی و ارزشیابی متون آموزش زبان فارسی به خارجیان می تواند گامی موثر در بهبود و چگونگی محتوا و تدریس این کتاب ها باشد و این امر در شکوفایی و رشد گسترش زبان و ادبیات فارسی در جهان موثر خواهد بود. این پژوهش برای معلمان، نویسندگان و علاقمندان به زبان فارسی کاربرد دارد و می تواند معلمان را در بهره گیری از کتاب ه...

چکیده   هدف پژوهش حاضر دستیابی به میزان طرح مقولات سیاست اجتماعی در کتاب های درسی، نوع شناختی که این کتب از سیاست اجتماعی به دانش آموزان می دهند و پاسخ دهی به این سؤال است که چه اصول و رهیافتی رسمی از سیاست اجتماعی در این کتاب ها وجود دارد. بدین منظور، به تحلیل محتوای کتاب های فارسی دوره ابتدایی به لحاظ مقولات سیاست اجتماعی و میزان ارتباط آنها با گروه های هدف و نهاد اجتماعی خانواده پرداخته شده ...