زبان مهمترین وسیله­ی ارتباطی انسان و پایه­ی همه­ی نهادهای اجتماعی و پدیده­ای است که در هر زمان در حال تغییر و تحول است. تحولات واجی از قدیمترین ایام تا کنون مورد توجه زبانشناسان بوده است. در آغاز رواج زبان فارسی دری هنوز تلفظ بسیاری از کلمات و املای آنها صورت ثابت و واحدی پیدا نکرده بود، لذا یک کلمه به صورتهای گوناگون تلفظ و نوشته می­شد. مطالعه­ی دیوان ظهیر فاریابی(متوفی به سال 598)، شاعر با ذو...

مقدمه و اهداف برخورداری از شنوایی یکی از مهم‌ترین عوامل فراگیری زبان است. برخی کودکان به ‌علت ابتلا به افت شنوایی، قادر به شنیدن صوت در محدوده‌ی طبیعی نیستند و در ‌نتیجه به‌خاطر مشکلات شنوایی، در فراگیری و به‌کارگیری زبان مشکل دارند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی و مقایسه‌ی کاربرد فرآیندهای واجی و تأثیر سن و جنسیت بر آن در کودکان کم‌شنوا و شنوای بلوچ‌زبان است تا نتایج آن به شن...

هدف: هدف مقاله حاضر، مقایسه ویژگی­های آوایی- واجی و صرفی­-نحوی گفتار پسران اتیستیک با کودکان سالم همسن آنها است. روش: با ضبط گفتار 10 پسر شش تا هشت ساله اتیستیک، ویژگی­های آوایی-واجی و صرفی­-نحوی گفتار آنها با کودکان سالم همسن مقایسه شده است. یافته‌­ها: یافته­ها نشان داد که فراوانی وقوع فرایندهای حذف همخوان، درج آوا، جابه­جایی آواها، قلب، عدم کاربرد تکیه در هجای مناسب، آهنگ کلام غیرمعمول، عدم ک...

مقالۀ حاضر به بررسی فرایند قلب در زبان فارسی می‌پردازد. معمولاً قلب فرایندی نظام‌مند تلقی نمی‌شود و درمیان انواع فرایندهای واجی به‌صورت فرایندیی و فرعی درنظر گرفته می‌شود. بااین‌حال، در برخی از زبان‌ها فرایندی منظم و قاعده‌مند است. به‌نظر می‌رسد فرایند قلب اگر "هدف ساختاری خاصی" را تأمیی‌تواند منظم باشد. این هدفِ ساختارییتی عام و واجی داشته باشد. تحلیلِ آن در زبان فارسی نشان می‌دهد که این فرایند د...

دستگاه واجی گویش دلواری دارای 23 هم‌خوان و 9 واکه (6 ساده و 3 مرکب) و آرایش واجی CV(C)(C) است. این گویش فاقد انسدادی ملازی واک‌دار /G/ است و این هم‌خوان به‌صورت /k/ ، /γ/ و /x/ در واژه‌های این گویش ظاهر می‌شود. در میان فرایندهای مهم واجی، می‌توان این فرایندها را نام برد: الف ـ تضعیف: /b , v , f/ ←  [w] ؛ /δ/ ←/d/ ؛ و /h/  ← /x/؛  ب ـ تقویت (بر روی واژه‌هایی از ریشة زبان پهلوی): /b/  ← /w/ ؛ /p/...

فرایندهای واجی، عمل‌کردهایی ذهنی هستند که سبب می‌شوند به‌جای آواهایی که ازلحاظ تولیدی برای فرد مشکل‌اند، آواهای طبقات ساده‌تر به‌کار روند. با افزایش سن و رشد مجموعۀ واج‌ها و مهارت‌های گفتاری کودک، به‌تدریج از تعداد فرایندها کاسته می‌شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی فرایندهای واجی و محدودۀ سنی زوال آن‌ها درگروهیۀ فارسی‌زبان است. نمونۀۀ طبیعیِ فارسی‌زبانِ شهر تهران با استفاده از 106 تصویر گردآوری و مور...

در طبقه­بندی ینسن (1990) از فرایندهای صرفی- واجی در زبان­­های مختلف، شاید کمترین بسامد وقوع این فرایندها در میان زبان­ها، مربوط به فرایند حرکت تکواژ به دلیل ملاحظات صرفی- واجی است که باعث تغییر ترتیب معمول تکواژها در صورت واژه می­شود. در این مقاله، هدف معرفی نمونه­ای از این فرایند نادر در کردی کلهری است. این پدیده در افعال پسوندی­ رخ می­دهد که در ساختمان آنها، پی­بست ضمیری سوم شخص مفرد به کار ر...

سابقه و هدف: اختلالات صدای گفتار، شایع ترین اختلال گفتاری در کودکان است که به طور معمول همراه با آسیب در جنبه های مختلف زبان می باشد. هر کدام از این آسیب ها منجر به نقص در توجه، مشکلات اجتماعی و یا آسیب مهارت های تحصیلی می شود. هدف مطالعه حاضر بررسی ویژگی های تولیدی، آگاهی واج شناختی و مهارت های زبانی در این کودکان است. مواد و روش ها: در این پژوهش توصیفی-تحلیلی و مقطعی، 24 کودک مبتلا به اختلالا...

هدف از این مقاله تبیین فاصله بین کلمات نوشتاری و صورت واجی متناظر با آنها در خط و زبان فارسی در چارچوب مفهوم «عمق خط» است. برای این منظور رابطه بین صورت نوشتاری و واجی کلمات با استفاده از قواعد آزاد و وابسته به بافت نگاره- واج صورت­بندی می­شود. سپس مبانی واج­شناختی نگاره­های زیروزبری به عنوان ابزار نوشتاری برای کاهش عمق خط فارسی تبیین می­شود و در خاتمه شیوه محاسبه عمق خط فارسی، فارغ از اطلاعات ...

این پژوهش، کوششی است برای ارائه یک ساختار وابسته به بافت برای بازشناسی گفتار پیوسته. مدل سازی مستقل از بافت، اثر واج های پیرامون را بر تلفظ هر واج، نادیده می گیرد و به همین دلیل، برای مدل سازی هر واج، همه نمونه های آموزشی مربوط به آن واج را در نظر می گیرد. در نظر گرفتن اثر بافت در مدل سازی، می تواند خطای بازشناسی را تا حد زیادی کاهش دهد. این پایان نامه با در نظر گرفتن واحد آوایی سه واجی، واج ها...