امروزه، جهانی شدن از حوزه‌ی اقتصاد فراتر رفته و بر حوزه‏های فرهنگ، سیاست و حتی حقوق که مقوله‌ای پویا، متحرک و در عین حال نظام‌مند است، تأثیرگذارده است. تحولات ناشی از جهانی‌شدن در مقوله‌ی حقوق به طور عام، و حقوق خانواده به طور خاص، اثر‌گذار است. برخی ویژگی‌های خانواده و حقوق خانواده، این اثرپذیری را تسریع نموده و در مقابل، عواملی نیز تحولات حقوق خانواده را تعدیل می‌نماید. ابتنای بیش‌تر قوانین خ...

خشونت به ویژه در بعد پنهان آن، هنوز از پیچیده ترین معضلات زندگی خصوصی و اجتماعی زنان است که علی رغم بالا رفتن سطح تعلیمات دانشگاهی، افزایش افراد تحصیل کرده و پیشرفت تمدّن و تکنولوژی نه تنها از میزان آن کاسته نشده است، بلکه با اشکال نوین بروز می کند. سؤال این است که آیا تساهل در مواجهه با این پدیده، ریشه درتأییدات فقهی و دینی داشته و یا برداشت های عرفی که ارتباطی با اصل دین ندارند، قرن ها بر تعال...

پی ریزی تمدن نوین اسلامی جز با تدوین الگوی جامع دینی در موضوعات مختلف امکان پذیر نیست. طراحی الگوی جامع نیز فعالیتی پویا و پایدار و نیازمند اجتهاد مستمر است. استنباط و تبیین مبانی و معارف اسلام از منابع دینی، ضرورت طراحی الگوهاست. الگوها در حقیقت نقطه ی تلاقی و خط تماس نظام های معرفتی با نهادهای عینی و اجتماعی است. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به سه الگو اشاره خواهد شد. در الگوی اول، نقش ...

سید هاشم بحرانی، عالم اخباری قرن دوازدهم، در کتکان بحرین به دنیا آمد. بیشتر عمر خود را در آنجا سپری کرد و در همان جا وفات یافت. بحرانی مؤلف جامع ترین تفسیر روایی امامیه به نام البرهان فی تفسیر القرآن است. در تفسیر روایی البرهان- همچون تفاسیر غیرروایی- زمینه هایی از اجتهاد وجود دارد. اجتهاد مؤلف از مبانی معرفتی و غیرمعرفتی اثر پذیرفته است. بر این پایه، مقالۀ حاضر در سه بخش تنظیم شده است: در بخش ...

این رساله مشتمل بر یک مقدمه و شش فصل است .در مقدمه به ذکر جایگاه خاتم در مسائل کلامی،بحث از خاتمیت در کلام نقلی،تقدم و تاخر خاتمیت نسبت به دیگ مسائل کلامی پرداخته شده است .در فصل اول ضروریت خاتمیت توضیح داده شده است در فصل دوم خاتمیت در قرآن بررسی گردیده .در فصل سوم خاتمیت در روایات و احادیث بررسی شده .در فصل چهارم معانی و ابعاد خاتمیت شرح داده شده .در فصل پنجم حکمت خاتمیت مد نظر بوده و در فصل ...

ابنادریس در دورهای پا به عرصه ظهور گذاشت که فقه و فقاهت به دلیل سیطره علمی شیخ با رکودمواجه شده بود. و به دلیل روح نقّاد و اندیشهی بلندی که داشت با نگارش کتاب سرائر، علیه اینایستایی و رکود، قد علم کرد و تحوّلی شگرف در فقه ایجاد کرد. این کتاب افزون بر تحوّل آفرینی،دارای جایگاه رفیع در فقه و اطلاعات جنبی و مفیدی است که در کمتر اثر مشابه میتوان آن رایافت و زمینه را برای ابداع روشهای جدید استنباط و اف...

شایستگی زنان برای قضاوت از جمله موضوعاتی است که مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته و صاحب نظران حوزه های فقه، حقوق، علوم قرآنی و حدیث و ... تلاش کرده اند تا شایستگی زنان را برای تصدی منصب قضاوت مدلل و مستند ساخته، ادله دیدگاه مقابل را نقد کنند. این نوشتار با توجه به پژوهش های انجام شده، تلاش دارد تا از منظر دیگری به موضوع بنگرد و در این راستا، موضوع را از زاویه فلسفه فقه می نگرد و تلاش می...

مقاله حاضر به بررسی آثار تغییرجنسیت در جرائم و مجازات‌ها می پردازد. تغییرجنسیت یکی از موضوعاتی است که در عصر حاضر موجب پیدایش مسایل جدید فقهی و حقوقی شده است. مسئله تبعیت احکام فقهی و مقررات قانونی از مقتضیات زمانی و مکانی و مصالح و مفاسد،موضوعی انکارناپذیر و غیرقابل خدشه می‌باشد، و موضوع تغییرجنسیت نیز از قبیل این موضوعات بوده که فقهای عصر حاضر را بر آن داشته با استفاده از فقه پویا در خصوص آن ...

هدف: هدف این تحقیق، بررسی و تعیین استلزامات اخلاقی، معنوی و عقلانی در تمدن‌سازی اسلامی- ایرانی و مناسبات آنها با یکدیگر بوده است. روش: روش مورد استفاده در این تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز با مطالعه و کاوش در منابع مرتبط گردآوری شد و سپس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: در بُعد اخلاقی تمدن‌سازی اسلامی، مؤلفه‌های متعددی از جمله: حس کرامت، اصالت اخلاقی، پرهیز از خودستایی، مدا...

مقاله حاضر دربارۀ عواملی است که با توجه به شرایط و موقعیت های گوناگون، بر طبق مق تضیات زمان و مکان،موجب پویایی فقه شد هاند.در واقع فقه پویا همان فقه سنتی است ، که خود رابا شرایط زمان منطبق می کند، و در یک تقسیم بندی به عواملدرونی و بیرونی تقسیم می گردد. عوامل درونی عواملی است مر بوط به کارمجتهد ، با توجه به مبادی و منابع فقه وعنایت به خصوصیات انعطاف پذیر کتاب و سنت و به کارگیری عقل به عنوان منب...