کونیگ[i]، با بیان نظام اجتماعی خانواده به منزله  گروه کوچکی که بین دو نظام دیگر قرار دارد، دو نوع نگرش اساسی را در مورد خانواده، مطرح می­کند. نگرش به خانواده در ارتباط با کل جامعه و نگرش به خانواده به منزله گروهی کوچک. که این نوع نگرش، بر دو نوع تجزیه و تحلیل جامعه شناسانه کلان و خرد منطبق است. در این مقاله، خانواده به عنوان گروه نخستین، با نگرشی خرد و کلان، مورد مطالعه­ای پیمایشی قرار گرفت. پر...

برخی از روابط حقوقی میان مسلمان و کافر از نگاه آیات قرآن مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. نویسنده، نخست به تبیین معنای واژه »کفر« پرداخته و »مشرک«، »کتابی ذمّی«، »کتابی حربی«، »کافرانی که شبهه احتمال نزول کتاب آسمانی درباره آنان وجود دارد«، »کسانی که برای آنان کتابی نیست، ولی حدود و احکام دارند«. »مرتد ملی« و »مرتد فطری« را براساس آیات قرآن از اقسام کافر دانسته است. و با تأکید بر حقوق وضعی و طبی...

بند الف ماده­­ی پنجم اعلامیه­­ی اسلامی حقوق بشر (قاهره) خانواده را پایه­­ی جامعه معرفی و مقرر کرده که زناشویی اساس ایجاد آن است؛ مردان و زنان حق ازدواج دارند و هیچ قیدوبندی که بر پایه‌ی­­­ نژاد یا رنگ یا قومیت باشد، نمی­تواند مانع این حق آنها شود. حق آزادی در ازدواج، با اندک تفاوت ظاهری، در ماده­ی­­­ شانزدهم اعلامیه‌ی جهانی حقوق بشر (1948) مطرح شده­ است. پژوهش انجام‌شده با روش توصیفی- تحلیلی، م...

در این مقاله با توجه به این که خاندان نجفقلی­خان دنبلی در تبریز دورة قاجاریه نفوذ داشت، اهمیت ازدواج بین نخبة محلی و خاندان سلطنتی مورد تحقیق قرار می­گیرد. تاکنون به این موضوع در تحقیقات تاریخ ایران کمتر توجه شده ​است. نجفقلی­خان «ثانی» به دلیل فداکاری در جنگ ایران و روس مورد توجه عباس­میرزا واقع شد و در دیوانسالاری قاجار ترقی یافت. به­علاوه او با دختر وی به نام مهرجهان ازدواج کرد. نگارنده مرسل...

اهمیت و جایگاه نهاد خانواده به عنوان هسته اولیه جوامع بشری و نقش محوری تشکیل خانواده در جوامع اسلامی ارتباط مستقیمی با امر ازدواج دارد. همزیستی دو جنس مخالف در کنار هم صرفاً در چارچوب شرعی و به صورت رسمی موجد ضمانت اجرایی بوده و قانونمند تلقی می گردد. لذا هرآنچه بواسطه غیر این مبانی محقق شود در زمره ارتباطی ناپایدار بوده و چه بسا تحدیدی برای اقوام و اصالت خانواده محسوب می­گردد.  ازدواج ، یعنی ای...

تنوع و پیچیدگی ساختار خانواده و ازدواج در ایران عهد ساسانی از موضوعات درخور توجه است. تأکید بر تداوم نسل، نام و تبار خانوادگی و کارکردهای این جهانی و آن جهانی ازدواج که سبب ایجاد این تنوع و پیچیدگی شده، از مهم ترین ویژگی های جایگاه زنان در جامعه ساسانی است. قوانین کهن زرتشتی خواهان ایجاد محدودیت هایی برای جامعه زنان بود؛ درحالی که قوانین جدید- که حاصل بازنگری دستوران عهد ساسانی بود- رشد و پیشرف...

زمان ازدواج و تشکیل خانواده، چرخه زندگی خانواده فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. ساختارهای کلان اقتصادی و اجتماعی، ویژگی های فردی و دسترسی به همسر مناسب، موجبات تعجیل یا تاخیر در ازدواج را فراهم می آورند. ازدواج از عوامل بسیار موثر در زمینه افزایش جمعیت و سر منشاء تغییرات در ساخت سنی جمعیت است. پژوهشگران بین تغییر در سن ازدواج و سایر تحولات اجتماعی و اقتصادی همبستگی مشاهده کرده اند و از این تغییرا...

زمینه: باروری، موضوعی مهم برای توسعه جوامع است. هدف این مطالعه، بررسی برخی از عوامل مرتبط با باروری در شهر کرمانشاه می باشد. روش ها: روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش، زنان ازدواج کرده 49– 15 ساله شهر کرمانشاه در سال 1390 می باشد. برای سنجش عوامل مؤثر بر باروری کل، از داده های مرکز آمار ایران استفاده شد. برای تحلیل داده ها و مدل سازی، از مدل معادلات ساختاری در محیط نرم افزاری amo...

فرزند خواندگی به عنوان یک نهاد سودمند اجتماعی در همه‌ی جوامع کم‌وبیش وجود داشته است. ولی فرزند خواندگی در دین اسلام منسوخ شده است. در اسلام نمی‌توان فرزند دیگری را فرزند خویش قرار داد و همه‌ی آثار فرزند واقعی را بر آن بار کرد. به همین دلیل قانون مدنی فرزند خواندگی را در هیچ کدام از قرابت‌های نسبی و سببی قرار نداده و در قانون خاص راجع به این کودکان از کلمه سرپرستی استفاده کرده و درصدد تطابق مواز...

امروز زنان بسیاری در مشاغل تخصصی مشغول به کارند. دسترسی به تحصیلات دانشگاهی و شغل ضمن فراهم آوردن فرصت فعالیت های تخصصی، می تواند موجب تاخیر در زمان ازدواج و ایفای نقش های سنتی زنان به مثابه مادر و همسر شود. این واقعیت دختران را در وضعیت هویتی ویژه ای قرار می دهد. سوال اینجاست دختر ایرانی شاغل و تحصیل کرده هویت خود را چگونه تعریف می کند؟ در این پژوهش سعی شده است تاثیرات عوامل ساختاری از جمله سه...