در دورة حاکمیت صفویان اقدامات گوناگونی برای ترویج و تثبیت مذهب تشیع در ایران انجام شد که یکی از آنها ترجمة متون عقیدتی و دینی شیعه به زبان فارسی، با هدف عمومی سازی فرهنگ تشیع بود. دراین راستا، تعدادی ازکتب سیره و مناقب امامان نیز به قلم برخی مترجمان و نویسندگان به فارسی برگردانده شد که در بین آنها کشف­الغمّة­فی معرفه الائمه، اثر علی بن عیسی اربلی بیشتر مورد توجه مترجمان قرار گرفت؛ به طوری که چند...

در این تحقیق، حروف اضافه زبان روسی بیانگر مناسبات سببی “?????????”, “ ??” , “ ??-??” , “ ??” ,” ??” , “ ?”, به لحا ظ ساختار، نقش، معنا و چگونگی ترجمة آنها به زبان فارسی بررسی می‌شود. اشکال لغوی و معنایی این حروف اضافه به کمک فرهنگ‌های لغات و کتاب‌هاِی درسی مشخص شده است. اشکال لغوی، دستوری و صرفی حروف اضافه، دشواری‌های استفاده از آنها در عمل، تجزیه و تحلیل دلایلی که می‌تواند باعث بکارگیری نا...

در این نوشتار آراء و تعلیلات دانشمندان یونانی، اسلامی و لاتینی دربارة رنگین‌کمان، از ارسطو تا دیتریش دو فرایبرگ و کمال‌الدین فارسی بررسی شده است. از نظر ارسطو، رنگین‌کمان حاصل تابیدن نور بر ذرّات آب در ابر است. در جهان اسلام ابن هیثم که نخستین بار تحوّلی جدید در شناخت نور یا اپتیک قدیم پدید آورد، با «روش تجربی» به توضیح رنگین‌کمان پرداخت. چند قرن بعد کمال الدین فارسی به تفسیر نوشته‌های ابن هیثم ه...

 هدف از پژوهش حاضر تعیین روایی و پایایی نسخۀ فارسی پرسش‌نامۀ سنجش مهارت‌های ذهنی اوتاوا-3 بود. بدین منظور 480 ورزشکار با سطوح مختلف مهارتی در 10 رشتۀ ورزشی تیمی و انفرادی، به‌صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و پرسش‌نامه­ها را تکمیل کردند. روش اجرا بدین شکل بود که ابتدا با استفاده از روش باز ترجمه، روایی صوری و صحت ترجمة نسخۀ فارسی پرسش‌نامه تأیید شد. در ادامه برای تعیین روایی سازة پرسش‌نامه‌ه...

در این مقاله ، کوشش شده است تا دو ترجمه آغازین از ترجمه‌های قرآن با دو گویش مورد بررسی و مقایسه از نظر زبانی و واژگانی قرار گیرد. ترجمه اول، ترجمة قرآن قدس با گویش سیستانی و دیگر ترجمه قرآن پاک با گویش خراسانی، است. در هر دو ترجمه واژه‌های مشترک وجود دارد چرا که زبان دری زبان پایه و معیار بوده است امّا در بعضی موارد می‌بینیم که در ترجمه واژه عربی قرآنی به زبان فارسی، گویش خاص منطقه دخیل است. در ...

در مقالة پیش رو ــ چنان‌که از عنوانش پیداست ــ می‌خواهیم به معرفی، نقد، و بررسی فرهنگ فلسفة دکارت، نوشتة جان‌کاتینگم و با ترجمة علی افضلی بپردازیم. جان کاتینگم، دکارت‌شناس و مترجم آثار دکارت، این کتاب را با عنوان A Descartes Dictionary به سال 1993 نوشته و انتشارات Blackwell آن را منتشر کرده است. این کتاب را دکتر علی افضلی، مترجم اعتراضات و پاسخ‌ها، به سال 1390 به فارسی برگردانده و انتشارات مؤسس...

آسیای مرکزی ازجمله مناطقی است که در روند زمان با فلات ایران برهم‌کنش‌های فراوانی داشته که عمدتاً در مطالعات باستان‌شناسان ایران مغفول مانده است و چون در مجموعة درس‌های باستان‌شناسی نیز به آن پرداخته نشده یا کم‌تر پرداخته می‌شود، دانشجویان از این حوزه مفاهیم چندانی نمی‌آموزند و این درحالی است که تأثیر فرهنگ‌های آسیای مرکزی بر فرهنگ‌‌های کهن ایران را نمی‌توان نادیده گرفت. فیلیپ کوهل، نویسندة این ک...

چکیده دستور زبان فارسی از دیدگاه رده شناسی نوشتة شهرزاد ماهوتیان و ترجمة مهدی سمائی، از سلسله کتاب هایی است که به منظور مقایسة زبان های گوناگون و بررسی آن ها، براساس معیارهای جهانی و فراگیر و فراهم کردن داده هایی واحد و نظام مند برای محققان زبان شناسی نظری و پژوهشگران رده شناسی نوشته شده است. این کتاب، از بعد پژوهشی کتاب ارزش مندی است، اما در ابعاد ظاهری و ساختاری و محتوایی، کاستی هایی دارد که ...

ترجمة افعال انعکاسی دو طرفه‘ از زبان اسپانیایی به فارسی و بالعکس به دلیل پیچیدگی معانی‘ از موارد مشکل ساز به شمار می روند. هدف از این بررسی مطالعه اجمالی ساختارهای افعال انعکاسی دو طرفه در زبان های فارسی و اسپانیایی‘ با در نظر گرفتن تشابهات و تمایزات زبانی بین آنها است. در مقالة فوق‘ چگونگی ایجاد ارتباط بین افعال دو جانبة ذاتی و ساختاری و همچنین شیوة استفاده از واژه های اضافی در زمینة افعالی که...