گفتن یا نگفتن داستان، باعث تفاوت بین متن روایی و غیر روایی می شود. در هر متن روایی علاوه بر یک راوی، دست کم یک «روایت شنو» نیز وجود دارد. «سطح روایی»، «میزان مشارکت» و «درجۀ ادراک پذیری» راوی، مهم ترین عواملی هستند که ویژگی های روایت شنو را تعیین می کنند. در این پژوهش علاوه بر معرفی نشانه های مستقیم و غیر مستقیم وجود «روایت شنو»، به تبیین دو گونه «روایت شنو» درون متنی و برون متنی می پردازیم. چگ...

نسخه «مصباح الرسایل و مفتاح الفضایل» تألیف «موفّق بن محمّد المجدی» است. کتاب مشتمل است بر دو باب و هر باب نیز فصولی را در موضوع سلطانیات و اخوانیّات در بر می گیرد. تا امروز، تنها تک نسخه ای از مصباح الرسایل موجود می باشد که به سال 742ه.ق و ظاهراً به دستور بایزید دوم –پادشاه عثمانی- به رشته تحریر درآمده است؛ شاهد این گفتار، نقش مُهری با نوشت?: «بایزید بن محمّد حان مظفر دائماً» است که در صفحه اوّلِ پی...

شعر فارسی انواع و قوالب متعددی را آزموده است. یکی از انواع ادبی که در شعر فارسی از بسامد بالایی نیز برخوردار است نوع تعلیمی است که در دو شاخه علمی و اخلاقی-عرفانی آثار زیادی را به خود اختصاص داده است. میرزا کاظم بن محمد امین تبریزی متخلّص به «حاذق»، طبیبی است که در نیمه اوّل قرن 12 می زیسته است.وی از جمله افرادی است که کوشیده است تا علم طب را به شیوه ای بیان کند که هم قابل فهم بوده و هم در اذهان...

در کتاب تعلیقات ـ که به احتمال زیاد حاصل درس‌نوشته‌های شاگردان شیخ‌الرئیس است ـ تلاش می‌شود تا به پارادوکسی در خصوص علم به جوهر پاسخ داده شود. این پارادوکس را می‌توان بدین صورت بازسازی کرد که اگر با علم به شیء، عین ماهیّت آن به ذهن می‌آید، آن‌گاه وقتی به جوهری علم پیدا می‌کنیم باید عین ماهیّت آن، که جوهر است، به ذهن بیاید. از طرف دیگر، در فلسفه مشّاء، علم از کیفیّات نفسانی و از اعراض است. بدین ترتی...

مفتاح‌الغیب، نخستین اثری است که رسماً در علم عرفان نظری توسط صدرالدین قونوینگاشته شد و مصباح‌الانس اثر شمس‌الدین فنارینیز چونان شرحی تفصیلی در این زمره است که در استدلالی کردن مباحث عرفانی سهم بسزایی دارد. عارفانی چون امام خمینی از جمله محققانی‌اند که تعلیقات آن‌ها در تبیین و ایضاح مقاصد مصباح‌الانس، بسیار مفید بوده است. اما این جستار، منظومه‌ای از براهین وحدت شخصی وجود را، براساس تعلیقات امام خ...

امروزه یکی از بنیادی ترین کارها در حوزه تحقیقات ادبی، تصحیح متونی است که به صورت نسخه خسی برای ما برجای مانده است، حفظ و تصحیح و نشر این آثار کمکی در جهت ارتقای فرهنگ گرانسنگ فارسی است، یکی از این گونه آثار ارزشمند برجای مانده کتاب بدیع اللغه میبدی قرمیسینی(1313-1260)است که در موضوع لغات معرب تالیف شده است. از آنجایی که اولین نویسنده ای ایرانی به این کار مهم دست یازیده است و از آنجا که این کتاب...

این رساله شامل مباحث زیر است: تعریف یهودیت. رابطه امور قومی و دینی در یهودیت.تعریف یهودیت و مسئله تنوع.شکل گیری یهودیت.یهودیت دو توراتی.تاریخ یهودیت : مرور اجمالی. دو یهودیت جهان معاصر.یهودیت امروز چگونه کارایی دارد.قدرت یهودیت و توفیقات آن و در آخر تعلیقات است.

علوم بلاغی ازجمله صناعات شعری و وزن و قافیه و شناختن آن ها، همواره در ادب پارسی جایگاه ویژه ای داشته است. چگونگی به کارگیری این قوانین ادبی، یکی از دغدغه های مهم هر شاعر، در هر عصری بوده است. در طول قرن های متمادی و با پیشرفت و تغییر شعر و ذوق شاعران، صنایعی در سرودن شعر به وجود آمد یا خود شاعران به نوآوری دراین زمینه پرداختند. هرکدام از این صنایع، در جای خود، بر زیبایی و تأثیر شعر افزود. کتب و...

چکیـده یکی از وظایف محقّقان و دانش آموختگان زبان و ادبیات پارسی، تصحیح متون و احیای آثار گذشتگان است تا از این رهگذر فرهنگ و بینش آن بزرگان را احیا نموده و به آیندگان معرّفی نمایند. مولانا نورالدّین محمّد ظهوری ترشیزی (متوفّی 1026 ه. ق) شاعر و نویسنده ی بزرگ عصر صفویّه است که در نظم و نثر هنرنمایی کرده و در قالب های متعدّدی چون غزل، قصیده، ترجیع بند، ترکیب بند، قطعه، مثنوی و رباعی آثار گران سنگی دا...

زبان فارسی، قرن ها، زبان رسمی شبه قاره هند بوده و شاعران و نویسندگان هندی آثار ارزشمندی به زبان فارسی از خود به یادگارگذاشته اند. یکی از این شاعران گرانقدر، میر شمس الدین فقیر دهلوی است که عشق و ارادت خود را به اهل بیت در آثارش، نشان داده است. مخصوصاً مثنوی شمس الضحی که 7952 بیت دارد و تاریخ سرودن آن 1173 است و شاعر با افتخار، فضایل و کرامات چهارده معصوم را بر می شمارد و این جانب برای رساله ی کا...