مسکن یکی از نیازهای اصلی برای بقاء و توسعه جوامع بشری بوده و مسکن مطمئن، بادوام و پایدار برای هر انسانی ضروری است. بااین حال دسترسی به مسکن پایدار در اغلب کشورهای درحال توسعه به واسطۀ مشکلات فراوان مالی، مدیریتی و ظرفیتی به دلیل رشد شتابان شهرنشینی با مسائل بسیاری همراه است؛ به گونه ای که توسعه سکونتگاه های فرودست شهری، شکل گیری محدوده های نابسامان، کیفیت پایین و مقاومت کم بناها در برابر مخاطرا...

هدایت و تعیین جهت رشد کالبدی شهر یکی از اصولی ترین مسائل مرتبط با مباحث توسعة پایدار با هدف بهینه سازی رشد شهر است. از آنجایی که زمین های پیرامونی شهر به ویژه در شهرهای ایران به عنوان محیط پشتیبان شهر مورد توجه اند و در عین حال، بخش بسیاری از شهرهای ایران در پسکرانة زمین های کشاورزی ایجاد شده اند؛ بنابراین توجه به تعیین جهتی برای رشد کالبدی شهر- که در آن به زمین های کشاورزی کمترین آسیب وارد شده...

زیستگاه انسانی هنگامی می­تواند بیشترین مطلوبیت را برای انسان دربرداشته باشد، که انتظارات وی را در ابعاد زیست محیطی، اجتماعی، کالبدی، اقتصادی و .. برآورد سازد. چنانچه هر یک از عوامل، در محیط زندگی یک فرد، فاقد کیفیات مطلوب باشند، بر احساس ادراک وی از فضا و در نتیجه بر سطح رضایتمندی او از محیط شهری تاثیر گذار خواهد بود. کیفیت محیط شهری یک مفهوم چند بعدی است که به عنوان یکی از ابعاد مهم کیفیت زندگ...

حس مکان به معنای ادراک ذهنی مردم از محیط و احساسات کم و بیش آگاهانه آنها از محیط خود است که شخص را در ارتباطی درونی با محیط قرار می­دهد، به­طوری که فهم و احساس فرد با زمینه معنایی محیط پیوند خورده و یکپارچه می­شود. این حس عاملی است که موجب تبدیل یک فضا به مکانی باخصوصیات حسی و رفتاری ویژه برای افراد خاص می­گردد. حس مکان علاوه بر این که موجب احساس راحتی از یک محیط می­شود، از مفاهیم فرهنگی موردنظ...

قائم‌شهر از لحاظ کیفیت محیط دچار مشکلاتی در زمینه‌های دسترسی، تراکم و ترافیک، بهداشت، زیبایی، سرزندگی و غیره است. دراین مقاله، به بررسی میزان رضایتمندی شهروندان قائم‌شهر از کیفیت محیط زندگی پرداخته شده است. در این راستا، روش‌ها و شاخص‌های مرتبط با کیفیت محیط مورد بررسی قرار گرفت و نهایتاً شاخص‌های اثر محور مبتنی بر رضایتمندی شهروندان و روش HMR در جهت رسیدن به اهداف تعریف شده انتخاب شد. تجزیه و ت...

رشد سریع شهرها و توسعه کالبدی آن، ازدیاد وسایل نقلیه و توجه بیش از اندازه به آن موجبات بروز بحران های مختلف در زندگی شهری نظیر مشکل های محیطی و نزول کیفیت محیط و از بین رفتن فضاهای شهری را فراهم کرده است. در پی این امر لزوم توجه به مفهوم کیفیت و ارتقاء آن در فضاهای شهری در کنار توجه به مسایل کمی، بیشتر احساس و در طی سال های اخیر تحقیقات گسترده ای در این زمینه صورت گرفته است. در ایران نیز به دنب...

مسکن مهر آخرین برنامه تامین مسکن کشور است که پس از گذشت چند سال از اجرای آن، ضرورت بررسی نتایج حاصله از این تجربه به لحاظ میزان موفقیت آن در ایجاد کیفیت ­زندگی در ساکنانش احساس می­شود. ارزیابی کیفیت ­زندگی، ارزیابی جمع گسترده­ای از مولفه­های اجتماعی، کالبدی، اقتصادی و زیست­محیطی را در برمی­گیرد که در مجموع کیفیت محیط موردنظر را در پاسخگویی نیازهای بهره برداران بازگو می­کند. این مقاله دارای دو ه...

امروزه یکی از موضوعات حیاتی قرن بیست‌ویکم در ارتباط با پایداری شهر، چگونگی رشد و توسعة شهر در فضاست و بر‌ این مبنا، مدیریت شهری ناگزیر به توسعة اندیشیده‌ی شهرهاست. کلان‌شهر ‌تهران با رشد روز‌افزون، گسترش همه‌جانبه و بی‌برنامة کالبدی، ناپایداری را بر پیکرة زیست‌محیطی اطراف خود وارد کرده است. یکی از راهکارهای اندیشیده‌شده در آمایش سرزمین برای تمرکززدایی و بازتوزیع جمعیت و امکانات، توسعة شهرها و ا...

بستر طبیعی سکونتگاه‌ها اعم از شهرها و روستاها از ویژگی‌های متنوعی برخوردارند، که با ایجاد امکانات و یا محدودیت‌هایی برای توسعه مشخص می‌شوند. از این رو، سنجش توان اکولوژیک جهت رشد و توسعه‌ی کالبدی شهر به معنای عینیت بخشیدن به قابلیت بالقوه سرزمین ضرورت پیدا می کند. هر‌ چند محیط طبیعی و انسان‌ساخت محدودیت‌هایی را در رشد و توسعه جامعه انسانی بوجود آورده است، اما با توجه به نتیجه برهم‌کنش امکانات و...

امروزه مفهوم حس تعلق یکی از مهم‌ترین مسائل پیشِ روی شهرسازی معاصر است. درگذشته شهرها از توانایی بالایی برای برقراری تعامل بین انسان و فضا برخوردار بودند؛ اما امروزه به رغم وجود پتانسیل‌های بسیار در بیشتر بافت‌های تاریخی، کیفیت نامطلوب محیطی و کالبدی سبب ضعیف شدن پیوندهای اجتماعی، کاهش حس تعلق و زوال تدریجی این بافت‌ها می‌گردد. این مسئله، نگارندگان را بر آن داشت تا به تبیین ارتباط بین معیارهای کی...