سؤال اصلی در این مقاله این است: آیا مذهب می تواند برای افزایش و بهبود کارکرد سرمایة اجتماعی به کار رود و از عوارض منفی سرمایة اجتماعی بکاهد؟ فرضیة نگارندگان این است که اصول سرمایة اجتماعی اسلامی باعث می شود که ویژگی های خاصی بر روابط موجد سرمایة اجتماعی حاکم شود و در نتیجه، بسیاری از کژکارکرد های سرمایة اجتماعی خنثی شود. این مقاله با روش تطبیقی، ابتدا مفهوم سرمایة اجتماعی و کژکارکردهای آن را ب...

این پژوهش با هدف ارزیابی و تحلیل استنادی مجله «مطالعات ادبیات تطبیقی» طی سال‌های 1386تا 1392 انجام شده است. یافته‌ها حاکی از آن است که مجله «مطالعات ادبیات تطبیقی» در هفت سال مورد بررسی 262 مقاله در 28 شماره منتشر نموده است. آمار مشارکت نویسندگان نشان می‌دهد در سال‌های مورد بررسی 15/51 درصد مقالات تک نویسنده بوده است. به بیان دیگر در چهار سال نخست مشارکت علمی نویسندگان ضعیف بوده و اکثر مقالات ت...

سرمایۀ اجتماعی مؤلفه‌ای است که در حوزۀ مدیریت و علوم رفتاری و در نگرۀ فلسفی و وحیانی، به‌ویژه در کتاب‌های آسمانی به آن پرداخته شده و در سدۀ اخیر در حوزۀ تحقیقات مدیریت و فلسفۀ حیات انسانی به‌عنوان موضوعی حیاتی مطرح بوده است. در این مقاله که دو جنبۀ نگاه وحیانی و نگرۀ علمی(مدیریتی) مطمح نظر خواهد بود، سعی کرده‌ایم با نگاهی میان‌رشته‌ای و حرکت در مرزهای دانش به این مفهوم از منظر فلسفی، مدیریتی و ...

چکیده هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل اندیشه‌ی‌ فلسفی نقوش هندسی گچبری‌های قرون نخستین اسلامی می‌باشد. اندیشه‌ی فلسفی یونانی، به خصوص فلسفه‌ی افلاطون و فیثاغورث از جمله علومی است که بر تفسیر و تحلیل نقش‌مایه‌های هنر اسلامی اثرگذار بوده است. مستندات پژوهش، آثار معماری به خصوص گچبری‌های گنجینه‌ی اسلامی موزه‌ی ملی ایران است. پژوهش حاضر با استفاده از توصیف، تحلیل و مقایسه تطبیقی اطلاعات گردآوری شده ...

برهان جهان­شناختی از مهم ترین براهین اثبات وجود خدا به شمار می­آید که فیلسوفان و متکلمان بر اساس مبانی فکری خود آن را بررسی کرده­اند. هسته مرکزی این برهان از دیدگاه فیلسوفان، امکان و وجوب و از دیدگاه متکلمان، حدوث و قدم است.  این مقاله این دو برهان را توضیح می­دهد و مبانی آنها را بیان می­کند، آن­گاه به دیدگاه فیلسوفان و متکلمان درباره معیار نیازمندی معلول به علت پرداخته، دیدگاه فیلسوفان و متکلم...

بررسی نحوة رخداد و تحقق فهم، موضوع هرمنوتیک فلسفی است. در جهان غرب، هیدگر و گادامر از جمله اندیشمندانی هستند که در این زمینه، آرای ویژه ای دارند. درمقابل، برخی فیلسوفان به مطالعة روش و فهم متون پرداخته اند و از شلایر ماخر گرفته تا هرش و ریکور، راهکارهایی برای فهم متن ارائه کرده اند. مباحث مربوط به روش فهم، هم در مباحث علم اصول و هم در بحث های تفسیری مورد توجه اندیشمندان اسلامی قرار گرفته است، ...

علامه طباطبایی(ره) از شمار فیلسوفان صدرایی است که علاوه بر تبیین آراء فلسفی صدرالمتألهین نظرات بدیعی را نیز در اندیشه های فلسفی اخذ کرده است. آیت الله مصباح یزدی از جمله شاگردان مرحوم علامه است که نقدهای گوناگونی بر آراء فلسفی ایشان ایراد کرده است. این تحقیق به بررسی تطبیقی آراء فلسفی این دو اندیشمند در امور عامه با روش تحلیلی- عقلی می پردازد. این دو فیلسوف در غالب مبانی حکمت متعالیه مثل یکدیگر...

در تعریف و تبیین چیستی ادبیّات تطبیقی، اصول و مبانی آن، کارکردها و حوزه های مطالعاتی، روش ها و رویکردهای آن و ... میان پژوهشگران، اتفاق نظر وجود ندارد. وجود مکاتب سه گانه در ادبیات تطبیقی (فرانسوی، آمریکایی، روسی) نشانه ای بر  عدم تبیین در تعریف و ماهیّت این حوزه­ی معرفتی می باشد. در این مقاله با توجّه به این اصل فلسفی (روش شناختی در علم ونیاز به شناخت هر دانش) به تحلیل سه مسأله؛ موضوع، غایت و روش...

یکی از مهمترین حوزه‌های پژوهشیِ نوظهور در علوم انسانی و بویژه در پژوهش‌های فلسفی و کلامی، پژوهش‌های تطبیقی است. امروزه در بسیاری از کشورها فلسفه‌ی تطبیقی به عنوان حوزه‌ی پژوهشیِ مستقلی قلمداد شده و به مثابه رشته‌ای نظام‌مند و دارای روش، پژوهش‌گران خاص خود را دارد. در کشور ما نیز پس از انقلاب، اندیشمندان در حوزه‌ی فلسفه، بویژه در مباحث هستی‌شناسی، علاقه‌ی خاصی به پژوهش‌های تطبیقی از خود نشان داده ...