از مهم‌ترین پدیده‌هایی که همواره، ارتباطی تنگاتنگ با ادبیات داشته، شهر به عنوان عرصه حضور جامعه و زندگی اجتماعی است. بر این اساس در طول تاریخ ادبیات، حضور آرمانشهرهای متعددی مشاهده‌می‌شود که گاه جنبه ادبی و رمانتیک و گاه جنبه واقع‌گرایانه و اجتماعی دارند. هدف این مقاله بازشناسی اندیشه آرمانشهری مدرن ایران در ادبیات داستانی دو دهه قبل از انقلاب اسلامی (سال‌های 1342 تا 1357) است که با تأ...

در این پایان نامه روایات داستانی مشترک کتاب مقدس و قرآن، معرفی شده و از دیدگاه روایـت شناسی ساختگرا مورد بررسی قرار گرفته است و مباحث اصلی آن در شش فصل ارایه شده: فصل نخست مقدماتی است که زمینه ی آشنایی بیشتر با روایت و روایت شناسی ساختگرا را فراهم می آورد. فصل دوم، بررسی موقعیت پیرامتنی کتاب مقدس و قرآن است و به معرفی این دو کتاب و آثار تفسیری و عرفانی فارسی که درباره و پیرامون آنها نگاشته شده ...

از رویکردهای روایت شناسی ساختگرا، نشانه ـ معناشناسی ساختارهای داستانی است که چگونگی کارکرد، تولید و دریافت معنا را بررسی می کند. گریماس، بنیانگذار مکتب نشانه شناسی پاریس، با مطرح کردن نظریه معناشناسی روایت، هر داستان را دارای فرایند تحولی و نظام گفتمان روایی می داند که ناشی از کارکردهای کنشی و شَوِشی است. با توجه به این روش، پنج داستان کوتاه پایداری لبنان «لقاءٌ فی لحظه رحیلٍ، قفز فوق الزمن، موسم ...

رمانهای منتخب تامس هاردی—به دور از جماعت شوریده (1874)، تس دوربرویل (1891)، و جود گمنام (1895)— که ویژگی های واقع گرایانه ی انسانی و جایگاه طبیعت در آنها بسیار برجسته هستند، ماندگارترین آثار اجتماعی-مذهبی اواخر سده نوزده محسوب می شوند.به عنوان یکی از گفتمان های برجسته ی سده نوزده و در ارتباطی پیچیده با سایر گفتمان های معاصر به ویژه جنسیت، زنانگی، و ازدواج،گفتمان دین جایگاه ویژه ای در نمایش هارد...

پس از ارائة نظریه گفتمان باختین و دیدگاه وی در باب رمان «چندآوایی» فرصتی در اختیار منتقدان ادبی قرارگرفت تا با خوانشی جدید و عمیق به بررسی و نقد آثار ادبی بپردازند و لایه­ های زبانی آثار را بکاوند. اهمیّت عنصر گفتگو در داستان از یک سو و برجسته­سازی جایگاه کارکرد این عنصر از منظر نظریه گفتمان باختین در داستان از سوی دیگر، ضرورت دقّت و تعمق در کاربرد این عنصر را در داستان و رمان دو چندان کرده و به ...

در این پژوهش ادبیات داستانی جنگ برای کودکان ایرانی از منظر رویکرد گفتمان شناسی انتقادی بررسی می شود. این رویکرد یکی از جدیدترین و کارآمدترین رویکردهای تجزیه و تحلیل گفتمان شامل متون نوشتاری و گفتاری می باشد که در آن رابطه زبان و مسائل اجتماعی، رابطه ای دوسویه بوده و دارای تأثیر متقابل بر یکدیگر می باشند. داده های این پژوهش در برگیرنده ی، هفت داستان کوتاه و سه داستان بلند می باشد که در سال های 8...

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ادبیات داستانی رشد و پیشرفت چشمگیری یافت، به گونه ای که دهۀ شصت را در ایران، دهۀ ورود به رمان می دانند. اغلب رمان های این دهه، درونمایه ای اجتماعی دارند. برخی از این داستان ها به مناسبات کلان اجتماعی و سیاسی پرداخته و بحران های اجتماعی را زمینۀ کار خود قرار داده اند و برخی دیگر مناسبات و روابط میان فردی در درون خانواده را مورد نظر قرار داده اند. مسئلة اصلی این پژوهش،...