در این مقاله بر اساس نظریۀ حاکمیت و مرجع‌گزینی که هگمن (1994) آن را در کتاب مقدمه‌ای بر حاکمیت و مرجع‌گزینی معرفی کرده است و بر طبق قواعد ایکس-  تیره، به بررسی نحوی گروه اسمی گویش کلهری از گویش‌های زبان کردی (وابسته به زبان‌های ایرانی شمال غربی) در مقایسه با زبان فارسی، پرداخته شد. در این چارچوب نظری، اسم به عنوان هسته، در گروه اسمی قرار می‌‌گیرد تا سازۀ بزرگتری تشکیل شود. عناصر دیگر نیز در کنا...

محدودیت توالی رسایی (son-seq) یک محدودیت نشانداری (markedness) است. این محدودیت تضمین می­کند که آغازة مرکب افزایش رسایی دارد و پایانة مرکب دچار افت رسایی می­شود. از جمله راهکارهای دستگاه واجی زبان کردی کلهری برای جلوگیری از نقض محدودیت توالی رسایی در خوشه ­های همخوانی (consonant cluster)، بهره­ گیری از فرایند افزایش واکه ­ای و فرایند قلب (metathesis) است. در فرایند افزایش در این گویش از واکة پی...

هدف رساله حاضر توصیف مقولات تصریفی فعل شامل زمان، نمود، وجه و مطابقه در زبان آشوری نو (گویش ارومیه) و بررسی نحوه تعامل این مقولات با همگانی های رده شناختی زبان هاست، آشوری یا آرامی به شاخه شمال شرقی زبان های سامی تعلق دارد که تا پیش از فتوحات اعراب در قرن هشتم میلادی برای بیش از یک هزار سال در مقیاس وسیعی در مقام زبان میانجی در خاورمیانه تکلم می شد. با این وجود، این زبان، به رغم پهنه جغرافیایی ...

ملانورعلی ورمزیاری، منظومه دینی و حماسی ضریرنامه را به گویش کردی گورانی سروده است. این منظومه که از آثار دینی و تاریخی ادب محلی کردی به شمار می رود حادثه مهم وعظیم عاشورا را از آغاز تا انجام ونیز قیام ضریر را به زبانی حماسی در قالب مثنوی به نظم کشیده است.موضوع این رساله تصحیح انتقادی این داستان براساس نسخه های موجود است که در یک مقدمه و پنج فصل تدوین شده است. فصل اول مشتمل برکلیات تحقیق، احوال ...

غلامرضا ارکوازی یکی از شاعران کردی استان ایلام است که در نیمه اول قرن سیزدهم هجری می زیسته است و آثاری گران به گویش کردی "فیلی" و به پیروی از زبان معیار ادبی آن عصر به نام "هورامی" سروده است . عمده اشعار او در زمینه مناجات و راز و نیاز با خداوند و توسل به مولی الموحدین حضرت علی برای رهایی زندان حاکمان زمان خود است . علاوه بر مناجات نامه که اصلی ترین اثر او محسوب می شود، سوگنامه ای در مرگ فرزندش...

مقالة حاضر به هدف معرفی ویژگی های سبکی لیکو، گونه ای از شعر شفاهی بلوچی، تدوین شده است. لیکو تک بیتی است مقفا و با وزن هجایی که با استناد به یافته های پژوهش حاضر از ویژگی های سبکی مشخصی به لحاظ نوع واژگان، تشبیهات، سازوکار استعاری غالب، بازنمود نگرش های قومی و محتوای واقع گرایانة آن برخوردار است. در این پژوهش یکصدو سی و پنج بیت لیکو به ترتیب از کتاب صد لیکو (مؤمنی، 1384)، خبرنامة بلوچستان (axen...

چکیده: "زبان بلوچی مانند زبان ها و گویش های فارسی، کردی، لری، تالشی، گیلکی و مازندرانی به گروه زبان های ایرانی غربی تعلق دارد" (ارانسکی،1386: 162). بلوچی سرحدّی یکی از گویش های زبان بلوچی است که در شرق ایران، در مناطق کوچکی از خراسان و گلستان و در نواحی جنوبی تر در سیستان و بخش های شمالی بلوچستان در اطراف زاهدان و خاش تکلم می شود (جهانی و کرن، 2009). در دیدگاه رده شناسی "طبقه بندی زبان ها و یا...

پژوهش پیش­رو به بررسی معنایی دو حرف اضافۀ læ و wæ از گویش کردی گورانی می‌پردازد. رویکرد این پژوهش معناشناسی شناختی است و به­طور ویژه الگوی چندمعنایی سامان­مند (تایلر و ایوانز، 2007، 2003؛ ایوانز و تایلر، a2004، b2004؛ ایوانز، 2004، 2005، 2006) و معیارهایی که در این الگو برای شناسایی مفهوم اولیه (پیش­نمونه) و مفاهیم مجزای حروف اضافۀ مکانی پیشنهادشده است، به کار گرفته می­شود. یافته­های پژوهش نشان...

این پایان نامه به بررسی تطبیقی ساخت اضافه در زبان فارسی، گیلکی، بلوچی و گویش هورامی از زبان کردی می پردازد. اضافه بر حسب دو نوع کارکردی که در زبان های ایرانی دارد، به دو بخش اضافه اسنادی و اضافه ملکی تقسیم شده است. اضافه اسنادی در گویش هورامی با برخی مقولات نقشی در گروه اسمی از جمله نشانه جمع، نشانه معرفه، کلمات اشاره و اضافه ملکی مطابقت می کند. بر اساس برنامه ی کمینه گرا، نحوه ی مطابقت اضافه ا...

گویش کرمانجی خراسانی یکی از گویشهای ایرانی شمال غربی است که به رغم همجواری با خیلی از زبانها مانند فارسی، ترکی، عربی، روسی، و ارمنی و از دست دادن برخی از ویژگیهای صرفی و نحوی خود، یکی از مهمترین مشخصه های تمایز دهنده صرفی و نحوی به نام نظام حالت دهی ارگتیو-مطلق را حفظ نموده است. این نوع نظام حالت دهی از جمله ویژگی هایی است که در برخی از گویشهای ایرانی (مانند کرمانجی، تالشی، تاتی و بلوچی و غیره)...