در رساله ی حاضر به بررسی انواع هم معنایی بافتی در سطح افعال زبان فارسی پرداخته می شود. در این رفتار زبانی، گروهی از افعال زبان فارسی بر حسب بافت، ارزش معنایی قطعی خود را از دست می دهند و با خنثی شدن تقابل معناییشان با افعال دیگر به جای آن ها و همچنین در مفهوم آن ها کاربرد می یابند. تحقیق حاضر سعی بر آن دارد تا معلوم کند درک هم معنایی بافتی بر اساس چه فرایند یا فرایندهایی صورت می پذیرد.پرسش هایی...

مقاله پیشِ رو، با هدف بررسی استعاره مفهومیِ عشق دایره‌وار است در اشعار مولانا وتطبیق آن با شعری از جان دان -از شعرای دوره الیزابت انگلستان- تدوین شده است. مبنای نظری مقاله، نظریه استعاره مفهومی است که استعاره را از کاربردِ ادبیِ کهن خارج می‌کند و آن را به ابزاری برای تفکر و درکِ جهان پیرامون تبدیل می‌سازد. در ابتدا تعریفی از استعارة مفهومی ارائه شده است. سپس ابیاتی در آثار مولانا و جان دان- که در آن...

این مطالعه تجزیه و تحلیل استعاره مفهومی متقابل زبانی و در نتیجه میان فرهنگی به مقایسه شباهت ها و تفاوت در الگوهای فکری دانشجویان زبان انگلیسی ایران با دانشجویان بومی انگلیسی در دو سطح از جهانشمولی و فرهنگ ویژگی است.تجزیه و تحلیل بر اساس سه مفهوم اصل در هر فرهنگ، خدا، خود و جهان وجود داشته است. افراد الگوهای تفکر استعاری و مفهوم تجزیه و تحلیل برای تحقق هر دو جهانی و فرهنگی استعاره مفهومی از افرا...

مسئلۀ اصلی این مقاله، بررسی تطبیقی استعاره­ هایی است که تأثیر و تأثّرها و اشتراکات فکری رباعیّات خیّام و طلاسم ابوماضی را نشان می­دهند. مبانی نظری مقاله، نظریۀ استعاره­ های مفهومی است که استعاره را از شگردی بلاغی، به ابزاری برای اندیشیدن ارتقا داده ­است. در آغاز، مبانی نظریۀ یادشده را بر اساس کلیدواژه ­های زبان­شناسان شناختی بازخوانی­کرده ­ایم و گزارشی از استعاره­های مشترک رباعیّات خیّام و طلاسم ابو...

در متون دینی و ارتباط آن با استعاره و « ید » مقالۀ حاضر به بررسی چند معناییِ واژه مجازشناختی پرداخته است. بدین منظور عبارات استعاری موجود در زبان قرآن و ادعیه، بویژه صحیفه سجادیه که بر این واژه و کنش های آن دلالت داشتند، جمع آوری و بررسی شده است تا مشخص شود که چگونه می توان با اتکا به نظریۀ استعاره مفهومی و مجاز مفهومی، استعاره های را تبیین کرد، و نیز اینکه تحلیل شناختیِ « دست » زبانی مذکور و...

استعاره که به الگوبرداری میان‌حوزه‌ای یا به‌هر نوع فهم و بیان یک حوزۀ انتزاعی در قالب یک حوزۀ ملموس‌تر اطلاق می‌شود، یکی از مهم‌ترین موضوعات مطرح در حوزۀ شناختی است و از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. پژوهشگران بسیاری بر این موضوع که استعاره، جزئی جدایی‌ناپذیر و عجین‌شده با زبان ماست صحه نهاده‌اند. اما در بررسی‌های ابتدایی صورت‌گرفته پیش از انجام پژوهش به نظر می‌رسید، بسامد و نیز شیوۀ کاربرد استع...

در این تحقیق به بررسی اصطلاحات در زبان فارسی پرداخته ایم. ابتدا براساس دیدگاه نانبرگ، ساگ و واسو، اصطلاحات را به دو دستۀ عبارات ترکیبیِ اصطلاحی (بخش ‍پذیر) و عبارات اصطلاحی (بخش ‍ ناپذیر) تقسیم و سپس براساس دیدگاه زبان شناسی شناختی و به طور اخص رویکرد کووکسس، آنها را بررسی کرده ایم. از منظر شناختی ساز وکارهای استعاره، مجاز و دانش متعارف، به عنوان انگیزۀ معنایی در تولید و درک اصطلاحات دخیل اند. د...

استعاره مفهومی مهم‌ترین دستاورد زبان‌شناسی نوین است که در آن مفاهیم انتزاعی و مجرد به طور عینی و تجربی مفهوم‌سازی می‌شوند. نظریه استعاره مفهومی اولین بار توسط لیکاف و جانسون در کتابی به نام «استعاره‌هایی که باور داریم» مطرح شد. بر اساس این نظریه، استعاره مفهومی امری تصوری و ذهنی است که در زبان به صورت استعاری تجلی می‌یابد. بیش‌تر مطالعه‌ها در مورد استعاره مفهومی منحصر به گفتار...

این پایان نامه به برسی بازنمود استعاره مفهومی عشق در زبان ناشنوایان و بررسی تفاوت های آن با فارسی زبانان شنوا صورت پذیرفت. به این منظور با 28 ناشنوا حول محور احساسات و روابط عاشقانه مصاحبه انجام شد که نتایج 10 مورد به طور کامل علاوه بر مصاحبه، ضبط و ثبت تصویری نیز قرار گرفت. به منظور دستیابی به یک جامعه آماری گسترده که در برگیرنده محدوده وسیعی از پراکندگی سنی، فرهنگی، اعتقادی و سایر موارد مشابه...

مجله پژوهش های زبان شناسیسال چهارم، شماره دوم، پاییز و زمستان 1391/3/ 1391/8/ 1391/8/ 83 - 1391تاریخ وصول: 7تاریخ اصلاحات: 28تاریخ پذیرش: 30صص [email protected] * استادیار گروه  زبان شناسی دانشگاه پیام نور [email protected] ** دانشیار زبان شناسی دانشگاه تربیت مدرس تهران[email protected] *** دانشیار زبان شناسی دانشگاه تربیت مدرس تهرانakord@tarbiat modares university **** استادیار زبان...