تحولات راهبردی در منطقه خلیج فارس؛ رویکردی سیاسی- امنیتی دکتر احمد جالینوسی* چکیده: بعد از پایان دوران صلح بریتانیایی و شروع عصر صلح آمریکایی، ایالات متحده نقش اساسی و مهمی در ساختار امنیتی خلیج فارس و ادارۀ ترتیبات آن به عهده گرفت و همچنان تلاش کرده پس از جنگ اول و دوم خلیج فارس، نفوذ و حضورش را تقویت کند؛ به ویژه اینکه در جریان اشغال کویت توسط عراق، کویت به عنوان یک عضو شورای همکاری خلیج فارس...

تحلیل و بررسی راهبرد امنیتی کشورها در نظام بین الملل همواره از دغدغه های دانشمندان سیاست بین الملل بوده است. یکی از نظریه های مطرح جهت تحلیل راهبرد امنیتی کشورها نظریه نوواقع گرایی کنت والتز است که از جنبه ای ساختاری و سیستمیک به این موضوع می پردازد. البته در گذر زمان محققان مختلفی به تعدیل وتقویت نظریه والتز پرداخته اند تا چارچوبی تحلیلی برای بررسی تطبیقی راهبرد امنیتی کشورها در دوره های مختلف...

در جهانی که صدای جهانی شدن و پیشرفت صنعتی و تکنولوژی، پُرآوازه‌ترین صدایی است که طنین انداخته، خلیج فارس همچنان به‌عنوان منطقه ممتازی، از لحاظ باارزش‌ترین منابع استراتژیکی قلمداد می‌شود. بندرگاه‌های خلیج فارس به‌عنوان بزرگ‌ترین منابع جهانی، مرکز اصلی تولید نفت و گاز طبیعی جهان هستند. این اهمیت موجب شده این منطقه به مرکز تنش بین‌المللی تبدیل شده و حضور قدرت‌های بزرگ موجب ناامنی خلیج فارس شود. ای...

کشف علل جنگ در راستای درک بهتر و در صورت امکان جلوگیری از وقوع آن، یکی از عوامل پیش‌برنده دانش روابط بین‌المللی است. رفتار هژمون و دولت‌خواهان هژمونی، دستمایه اصلی نظریه‌های هژمونیک روابط بین‌المللی برای درک بهتر جنگ‌های هژمونیک، به ویژه جنگ‌هایی که میان هژمون مسلط و دولت چالشگر خواستار هژمونی است. در این راستا، هدف اصلی مقاله حاضر، بررسی و نقد نظریات هژمونیک روابط بین‌المللی پیرامون جنگ عراق د...

با حمله آمریکا به عراق در سال 2003 میلادی و اشغال آن و تلاش این کشور برای اجرای طرح خاورمیانه بزرگ و ایجاد دولتی سرمشق در خاورمیانه شاهد شکل گیری یک دوره کشمکش و رقابت بین بازیگران قدرتمند منطقه ای از جمله جمهوری اسلامی ایران، ترکیه، عرستان سعودی و رژیم صهیونیستسی برای گسترش و نفوذ خود در این کشور و به تبع آن در منطقه خاورمیانه هستیم. سقوط صدام در سال 2003 برخلاف برنامه های آمریکا و کشورهای عرب...

در تاریخ کشمکشها و جنگها مورد عراق یکی از پیچیده ترین و ابهام آمیزترین نمونه ها به شمار می رود.عراق کشوری با تعدد طایفه ای، نژادی، دینی-مذهبی و زبانی در منطقه ای مهم از خاورمیانه واقع شده است.تاریخ این کشور از ابتدا با شورشها و اعتراضها عجین شده است.جنگ ایالات متحده امریکا علیه این کشور و پیامدهای داخلی و منطقه ای آن سبب شکل گیری نوع جدیدی از رویکردها و سیاستها در منطقه شد. سرنگونی رژیم بعث و ک...

در رساله حاضر تلاش گردید تا کارکردهای سازمان کنفرانس اسلامی در دوران جنگ سرد و پس از آن مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد. در بتدا مشخص گردید که با توجه به علل و عوامل تشکیل سازمان کنفرانس اسلامی تاثیر آن در دوران جنگ سرد، این سازمان تحت تاثیر عواملی مانند ساختار تصمیم گیری، بافت قدرت در درون و اعمال قدرت و نفوذ قدرتهای بزرگ در بیرون می باشد. در همین راستا در ارزیابی از عملکرد و کارائی سازمان کنفرا...

جمهوری عراق پس از سقوط رژیم بعثی، دچار تحولات اساسی گردید. مهم ترین پیامد اشغال این کشور و تثبیت ادعای دیرینه کردهای شمالی این کشور برای کسب خودمختاری در قالب جمهوری فدرال عراق بود. این امر با حمایت قدرت های بین المللی و نیز نهادهای رسمی داخل این کشور صورت پذیرفت. تحقق خود مختاری کردستان عراق در قالب دولتی نیمه مستقل الگوی جدیدی از سازمان سیاسی فضا را در خاورمیانه سبب شد. شکل گیری این پدیده ...

به دنبال حمله عراق بر علیه کویت و اشغال کویت شورای امنیت به عنوان حافظ صلح و امنیت بین الملل براساس خواسته های کشورهای عضو دائم دراین بحران دخالت کرد که در واقع این دخالت براساس منافع قدرتهای بزرگ برای حفظ منافع نفتی در منطقه و حضور خود درمنطقه برای حفظ منافع مادی خود در واقع حفظ اسرائیل در خاورمیانه می باشد عمل نمودند علی رغم چراغ سبزی که امریکا به عنوان عضو دائم شورای امنیت به عراق درمورد حمل...

هدف این مقاله بررسی روابط جمهوری اسلامی ایران با شورای همکاری خلیج فارس از سال 2003 است که به تحلیل حوادث و جریان های حاکم در این دوره زمانی مانند اشغال عراق و تشکیل دولت شیعی در این کشور، مساله هسته ای ایران و جنگ سی و چهار روزه لبنان خواهد پرداخت. ورود گفتمان شیعی باقدرت گرفتن شیعیان عراق در منطقه و حساسیت های کشورهای عرب سنی نسبت به ایجاد اتحاد راهبردی میان ایران و عراق و همچنین حوادث ...