این نوشتار کوشیده است ویژگی های «دگرمفهومی» از دیدگاه «باختین» را در داستان کوتاهِ «کباب غاز» سیدمحمدعلی جمال زاده بررسی کند. بررسی ویژگی هایی همچون سبک خنده دار، زبان، واقعیت معاصر، قلمرو شخصیت، گفتمان، انکسار و انحراف نویسنده در داستان، دیدگاه تازه ای به مخاطب می دهد تا لایه های دیده نشده یا سطحی نگریسته شده برای او آشکار شود. همچنین بتواند زبان و گفتار نویسنده و شخصیت های داستانی را بشناسد؛ ح...

قرآن دارای ماهیت ویژه زبانی است که در سراسر آن با تعدد متکلّم و مخاطب و به بیانی دیگر با چرخش و شکست مخاطب مواجه هستیم. سنّت و الگوی «مخاطبه با کلام‌ الله» حاکی از همین ویژگی زبانی است که در سیره معصومین(ع) متجلی بوده است. معصومین(ع) به هنگام قرائت، ارتباط دو سویه با قرآن برقرار کرده و در مقام گفت‌وگو و دیالوگ با قرآن، عباراتی را بیان می‌کردند. به عنوان مثال امیرالمؤمنین(ع) پس از تلاوت آیه ﴿سبّح ا...

متن های گوناگون از دیرباز، با یکدیگر ارتباطی بینابینی داشته و از نظر زبانی، وزنی و معنایی بر یکدیگر اثر گذاشته و از هم اثر پذیرفته اند.اگرچه این ارتباط از گذشته مطرح بوده است و تبادل کلام هنری را در بسیاری از آثار گذشتگان می بینیم، در دوره معاصر، میخائیل باختین، اندیشمند روسی، باردیگر، مقوله بینامتنی را از دیدگاهی نو بررسی کرده و کسانی همچون ژولیا کریستوا، رولان بارت و هارولد بلوم، تحت تاثیر با...

چکیده: عطار یکی از نام آوران عرصه ی فرهنگ و ادبیات ایران زمین است و «منطق الطیر» بی گمان مهم ترین اثر اوست که هنوز هزاران حرف نا گفته درباره ی آن باقی ست. توجه به این اثر از منظر ساختارگرایی می تواند جلوه های بیشتری از هنر این شاعر نام آور را آشکار سازد. عطار در این کتاب از اسلوب «قصه در قصه» بهره گرفته است. این روش ریشه در مشرق زمین دارد و بسیاری از آثار ادب فارسی مانند: «کلیله ودمنه»، «مرزبا...

مجاهد بن جبر از مفسّران مشهور قرن دوم است. غیر از روایات فراوانی که در تفاسیر روایی از وی نقل شده، نسخه¬ای مستقل و اصیل با عنوان «تفسیر مجاهد» وجود دارد که تنها تفسیر باقی مانده از عهد تابعین است که توسط «ابن ابی نجیح» از مجاهد روایت شده و از هیچ تفسیر دیگر خصوصاً «تفسیر طبری» رونویسی نشده است. از 2130 روایت موجود در آن، 1731 روایت به مجاهد و سایر روایات به افراد دیگر از جمله پیامبر (ص)، امام علی...

این پژوهش به بررسی آرا و آثار حکمای نوصدرایی مبتنی بر نصوص دینی در خصوص«ضرورت اسکان اولیۀ آدم(ع) در بهشت» اختصاص دارد. پژوهش از نوع استنادی و شیوۀ آن تحلیل و تبیین محتواست. دیدگاه این حکما چنین بوده که آدمیت باید سیر خود را از مقام برزخ نزولی آغاز و لزوماً با عبور از کثرت عالم ماده، زندگی تکاملی و حرکت صعودی را با اراده و اختیار خود به‌سوی وحدت عالم عقل آغاز کند لذا طبق بیان قرآن، حضرت آدم(ع) سی...

امروزه، تأثیر نظریه ی چندصدایی و دیالوگیسم را بر جریان های مختلف ادبی و هنری نمی توان نادیده گرفت. به گونه ای که منتقدین بسیاریرادرارزیابی آثارادبی و هنری سخت به خود مشغول داشته است. میخائیل باختین، زبان شناس روسی و واضع نظریه ی منطق مکالمه ای، هر چند که وجه چند صدایی و دیالوگیسم را خاص دنیای رمان می دانست، اما امروزه منتقدین ادبی و هنری این مفهوم را به دیگر ژانرهای ادبی و گونه های هنری گسترش د...

این مقاله با به کارگیری روش‌شناسی پسافرمالیسم باختین و با تأکید بر نظریة زبان‌شناسی اجتماعی، به نقد سنت تحلیلی بوف کور پرداخته است. مؤلفه‌های سه‌گانة «موقعیت‌مندی، کرونوتوپ و منطق مکالمه» در بوف کور خوانده و استدلال شد و برخلاف سنت تحلیلی مألوف و رایج، این رمان فاقد بافت اجتماعی- سیاسی مشخص (از لحاظ زمانی) در جامعة ایرانی است. در نقدهای ادبی مربوط به بوف کور حداقل از دو بافت «جامعة پیشااسلامی» ...

چکیده این پایان نامه به تبیین کلامی و فلسفی هبوط حضرت آدم(علیه السلام) با نظر به آیات قرآن کریم می پردازد.هدف از این تحقیق تبیین صحیح نظر قرآن و رفع ابهامات و تحریفات موجود در زندگی حضرت آدم (علیه السلام) و بررسی میزان مطابقت دیدگاههای مختلف فلاسفه و متکلمین با نظر به قرآن است.بدین منظور ابتدا به معنا شناسی واژه های کلیدی هبوط ،اسماء ، آدم و ...سپس به آفرینش آدم و جایگاه انسان در هستی پردا...