مهم‌ترین رخداد تاریخی، که در پرتو آن رشد شهرنشینی و طبقه‌بندی اجتماعی ایران تحت ‌تأثیر قرار گرفت، انقلاب‌ مشروطه است. طرح مفاهیم جدیدی از جمله دولت ـ ملت، تأسیس مراکز آموزشی جدید با هدف توسعۀ دولتی آموزش نوین، تأسیس نهاد قانون‌گذاری و وارد شدن برخی گروه‌‌های اجتماعی به‌ عرصۀ کنش‌گری مدرن با هدف توسعۀ حوزۀ عمومی، شأن تاریخی پیدا کردن اجتماع، و رشد تاریخ‌نگاری توده‌ها و گروه‌‌های خاموش جامعه بر ا...

جامعۀ بین المللی با اقتباس از نظام های حقوقی ملی، برخی اصول و قواعد امری را در حقوق بین الملل مطرح ساخته است. در این رویکرد، بعضی هنجارها به عنوان ضامن ارزش ها، نظم عمومی و منافع حیاتی جامعه فراروی دولت ها قرار گرفتند که به حقوق الزامی یا قواعد آمرۀ حقوق بین الملل موسوم شدند. این قواعد برای پدیدار شدن فرایندی مختص به خود دارد که به نظر می رسد راهی جدا از منابع صوری کلاسیک حقوق بین الملل، یعنی م...

در آثار متعدد نمایشی بهرام بیضایی، زنان نقش عمده ای بر عهده دارند. برخی از این آثار دربارۀ زنان است و در برخی دیگر زنان هم در کنار مردان نقش مهمی به عهده دارند. بسیاری از این زنان در آثار بیضایی فعال، جستجوگر، هوادار عدالت و مبارز هستند. بسیاری از آنان می خواهند از حقوق، نقش و اهمیت خود در اجتماع و زندگی آگاه شوند و برای نگاهداری حق خود، راه مبارزه با محدودکنندگان آزادیِ خود را انتخاب می کنند. م...

مقدمه: بیمه های اجتماعی به صورت مجموعه ای از راهبردها و برنامه ها برای حفظ و بقای جوامع انسانی و توسعۀ آن ها در مناطق مختلف شهری و روستایی انجام می شود. دراین میان، مناطق روستا یی و عشایری به واسطۀ موقعیت خاص اکولوژیک و اقتصادی اجتماعی جایگاه ویژه ای دارند؛ لذا دراین مناطق، گسترش حوزۀ نفوذ بیمه، در معرض توجه قرار گرفته است. صندوق بیمۀ اجتماعی روستائیان و عشایر عهده دار این مهم، در مناطق روستایی...

چکیده در این نوشته، نخست به آرای مخالفان علم بومی در ایران اشاره‌ای می‎کنیم؛ سپس، برداشت‌های اندیشمندان را از دیدگاه شریعتی دربارۀ علم بومی مطرح می‎سازیم؛ بعد از آن، زمینه‌هایی که شریعتی برای مدل علمی خود شرح‎می‌دهد، بررسی می‌‎کنیم. اصلی‌‌ترین این زمینه‌ها عبارت‎اند از: تأثیر فرهنگ بر علم، نقش محقق در علم و تفاوت علم و فکر. اینها بستر لازم برای علم بومی را فراهم‎می‌کنند؛ پس از آن، به ضرورت علم ...

این نوشتار به دنبال نمایاندن ریشه‌‌‌های گفتمان رضاشاه، به‌‌‌ویژه در سال‌‌‌های 1300 تا 1305، در اندیشۀ تجددگرایان عصر مشروطه است. از دید نویسندگان، غرب‌‌‌گرایی، سکولاریسم، گرایش به دولت قوی و ناسیونالیسم برجسته‎ترین بسترهای همسان میان گفتمان متجددین (از پیش از انقلاب تا روی‎کار‎آمدن پهلوی یکم) و گفتمان رضاشاه می‌باشد. اقدامات این متجددین زمینه‌‌‌های نخبگی و اجتماعی را برای پذیرش گفتمان پهلوی یکم...

با توجه بهاینکه ساختارها به رفتار بازیگران اجتماعی و سیاسی اعم از افراد و کشورها شکل می‌دهند، ساختارهای هنجاری یا انگاره‌ای (فرهنگ، زبان، مذهب، گفتمان و غیره که هم جنبۀ شناختی دارند و هم جنبۀ ارزشی) به هماناندازۀ ساختارهای مادی اهمیت دارند. اتحادیۀ اروپا به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و منسجم‌ترین اتحادهای متشکل از دولت‌ها در ابعاد سیاسی ـ اقتصادی، پس از جنگ جهانی دوم گام‌های زیادی در زمینۀ همگرایی و...

در قرن هفتم هجری (سیزدهم میلادی) قهستان در کنار الموت و شام یکی از سه مرکز بزرگ نزاریان به شمار می‌رفت و پس از حملۀ مغول و پیش از یورش هولاکو گسترش و اهمیت چشمگیری یافت. از وضعیت اجتماعی و روابط درونی این جامعه کسی آگاهی چندانی نداشت. کسانی که بیرون از آن بودند با کینه و پیشداوری از نزاریان خبر دادند. معدود منابعی نیز که از درون جامعۀ نزاری باقی ماند بیشتر کتاب‌ها و رساله­های اخلاقی بود که خواج...

چکیده تحول مفاهیم سیاسی و اجتماعی تابعی از تحول فرماسیون یا وضعیت واقعیِ نیروهاست. بر این پایه، می‏توان این ایده‏ها را در دستگاه نظری میشل فوکو مطرح کرد: مفاهیم برساختۀ فوکو، با ورود جامعۀ سرمایه‌داری به عصر اطلاعات، دست‌خوش تحول شده است. زیست ـ قدرت، تقریباً، کلیدی‏ترین مفهومی است که با دگرگونی شرایط عینیِ اِعمال آن و با دگرگونیِ میدان واقعیت تولید سرمایه‏دارانه، از سوی طیف عمده‏ای از اندیشمندان، ...

  همزمان با ورود جامعۀ ایرانی به نظام مدرن، نهاد خانواده و ازدواج تحولات مهمی را از سر گذرانده است. از جمله این تحولات، افزایش روابط دوستی دختر و پسر قبل از ازدواج است. جامعۀ ایرانی- اسلامی همواره برای استحکام نهاد خانواده در تلاش بود تا افراد را از هرگونه روابطی برحذر دارد که می‌تواند بر این نهاد مقدس آثار زیانباری داشته باشد. هدف این پژوهش واکاوی تجارب روابط دوستی دختر و پسر در دانشگاه بود. ...