یی از مسائلی ی آذری بر سر آن اختلاف نظر دارند، تعداد همخوان های این زبان است. اجزای همخوانیِ مسئله ساز در تحلیل ها عبارتند از [ρ]، [γ]، [] و []. نگارندگان با ارائة داده هایی از دو گونة تبریزی و گوگانی و تحلیلِ آنها بر اساس انگارة واج شناسی زایشیین اختلاف نظر در سایر پژوهش ها به این دلییین هویت واجیِ همخوان هاییی (مجموعه هایینه) بوده است و معیار پیش بینی پذیری و گرایش های همگانیِ نظام های آوایی را د...

«معین­­­­­شدگی» از معمول­ترین موارد دستوری­­شدگی در زبان ها است و به کاربرد افعال واژگانی در نقش فعل معین در برخی ساخت های دستوری اطلاق می­شود. در زبان فارسی نیز اکثر فعل­های کمکی امروز، قبل از فارسی دری عمدتاً فعل واژگانی بودند و کاربرد ثانوی آنها در نقش فعل معین نتیجه معین­شدگی ­است. در این مقاله با بررسی روند تحول ساخت مجهول از فارسی باستان و میانه تا فارسی دری به این مسئله می­پردازیم که آیا ...

برخی از حقوق‌دانان جرائم را بر مبنای شیوه ارتکابشان به جرائم مبتنی بر، فعل، ترک فعل و فعل ناشی از ترک فعل دسته­بندی می­نمایند. اصطلاح «فعل ناشی از ترک فعل» ترجمه عبارت «commission par omission» در حقوق کیفری فرانسه و سوئیس است. منظور از این اصطلاح این است که آیا جرائمی مانند قتل که اغلب از طریق فعل مادی مثبت ارتکاب می‌یابند از طریق ترک فعل نیز محقق می‌شوند یا خیر. اصطلاح «فعل ناشی از ترک فعل» ت...

وجود واژه های ترکی در متون زبان و ادب فارسی نشانگر پیوند دیرینة این دو زبان با یکدیگرست و از آنجا که دیوان حافظ نیز – که غزل فارسی در آن به اوج شکوفایی و کمال خود رسیده از این تأثیرپذیری بر کنار نبوده است، در این مقاله سی و پنج واژة ترکی آن معرفی و کاویده و با استناد به منابع، ریشه شناسی شده است. امیدست که این مقاله بتواند با تحلیلی درست برای حافظ دوستان و حافظ پژوهان باشد.

مقالۀ حاضر برای نخستین بار در ایران، به معرّفی حماسه‌های دینی سه‌گانۀ ادب ترکی پرداخته است و از این میان، تکیۀ گفتار به معرّفی ترجمۀ فارسی حماسۀ منثور بطّال‌نامه و برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های آن معطوف شده است. بر این اساس، ابتدا به اصالت و آبشخور عربی این حماسه و حضور پُررنگ پهلوان تازی‌تبار آن در ادب ترکی اشاره شده است و پس از توصیف صلتیخ‌نامه و دانش‌مندنامه، هویّت تاریخی و شخصیّت محوری حماسۀ بطّال‌نا...

دشتک یکی از روستاهای بخش درودزن از شهرستان مرودشت استان فارس است. گویش دشتکی از گویش­های متعلق به به شاخۀ زبان های ایرانی جنوب غربی است. پژوهش حاضر به­تحلیلی توصیفی از داده­هایی می­پردازد که به صورت میدانی جمع­آوری شده­است. در گویش دشتکی، در برخی افعال، شناسه به جای آمدن در آخر فعل، در ابتدای فعل آورده می شود. شناسه ها در فعل های مختلف، تفاوت آوایی دارند. در صرف فعل زمان آینده، برخلاف فارسی معی...

بئشلیک‌ها اشعار ده هجایی هستند و به این دلیل بئشلیک نامیده می‌شوند که در آنها هر مصراع شامل ده هجاست که به دو بخش پنج هجایی تقسیم می‌شود و هر بند از چهار مصراع تشکیل شده است. در این پژوهش، با استفاده از دیدگاه لازار در بررسی اشعار پارتی (1985 و 2007) و دیدگاه طبیب‌زاده و میرطلایی (1392) از اشعار فارسی و فهلویات مبنی بر وجود یک یا چند هجای سبک و یک هجای سنگین در هر پایه، به بررسی وزن در بئشلیک‌ه...

در این مقاله به بررسی همنوایی در زبان ترکی آذربایجانی می­پردازیم. اوّلین بار کیســبرث (1970) همنوایی را مطرح کرد. گاهی یک زبان یا زبان­های متعـدد به شیوه­های متعدد از پذیرش یک ساخـت در برون­داد اجتنـاب می­کنند. یا بالعکس در یک ساخت معین در برون­داد مشترک هستند. در واقع یک زبان یا زبان­های متعدد به دنبال یک هدف ساختاری معین هستند که این هدف عبارت است از پذیرش یا عدم پذیرش یک ساخت در برون­داد. در ...

آذربایجان سرزمین بسیاری از داستان‌های عاشقانه است و «خسرو و شیرین»، «اصلی و کرم»، و«محمد و پری» نمونه‌های نابی از این داستان‌هاست. «اصلی و کرم» از جمله داستان‌های عاشقانه در سرزمین نظامی است که به زبان ترکی در میان مردم آذربایجان رایج است و شباهت‌های زیادی با داستان «لیلی و مجنون» دارد. داستانی که مردمان آذربایجان با آن زندگی می‌کنند و همچون «لیلی و مجنون» که نماد عشق‌اند، «اصلی و کرم»...

یکی از مباحث بحث‌برانگیز در دیوان کبیر مولوی، وجود اشعاری به زبان ترکی و یونانی است، که در ادامه، اشعار یونانی را بررسی خواهیم کرد. در زمینة اشعار یونانی، تحقیقاتی انجام شده‌، امّا این پژوهش‌ها بسیار کمتر از تحقیق‌هایی است که بر ملمّعات ترکی انجام گرفته‌است. یکی از روش‌هایی که محک مناسبی برای بررسی این غزل‌هاست، نسخه‌شناسی این اشعار است. در این پژوهش، پس از بررسی پیشینة تحقیق، بسامد اشعار یونانی ...