پس از حمله مغول، به علت ویژگی‌‌های خاص جامعه ایران، عرفان و تصوف در جامعه رواج پیدا کرد و آموزه‌‌های عرفانی در تمامی بخش‌‌های جامعه گسترش یافت به طوری که عرفان را‌‌‌‌ می‌توان ارزشی مؤثر بر هنر‏ دوران تیموری به شمار آورد که از طریق عوامل مختلفی بر آن بازتاب یافته است. با توجه به این موضوع، هدف این پژوهش بیان چگونگی پیوند عرفان اسلامی و هنر در دوره تیموری، به علت رواج تصوف در این دوره، از طریق بر...

نستعلیق و تشعیر دو عنصر هم‌نشین در کتاب‌آرایی محسوب می‌شوند. شروع تقریبی این دو هنر در یک برهۀ تاریخی و کاربرد مکرر آن‌ها در کنار یکدیگر از عواملی است که پرداختن به این موضوع را ضروری می‌نماید. هدف این تحقیق شناسایی دقیق فرم نستعلیق و تشعیر در کتاب‌آرایی ایرانی در فاصلۀ زمانی دورۀ تیموری تا قاجار است. پرسش‌های این مقاله عبارت‌اند از: 1- چه عواملی سبب شکل‌گیری فرم نستعلیق و تشعیر در کتاب‌آرایی ا...

حضور هنرمندانی چون کمال الدین بهزاد (942-865هـ . ق)، در عرصه ی هنر نگارگری اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم، تحولاتی شگرف را در مکاتب هنری آن زمان ( هرات و در پی آن مکتب تبریز) موجب شد که هم آمیزی معماری با ادبیات فارسی ازدستاوردهای بارز آن بود. علی رغم استفاده ی مکرر بهزاد از بناهای معماری و به ویژه تزیینات وابسته به آن در آثار خود، نگاره های وی اغلب از دیدگاه زیبایی شناختی هنرهای تجسمی مورد برر...

حمزة بن حبیب ‏(80–156ق)، یکى‌ از قاریان‌ هفتگانه کوفی است که گفته‌شده اساسی‌ترین ویژگى قرائتش، فراگیری از طریق نقل ‏و اثر بدون هیچ‌گونه اجتهاد و اختیار بوده به‌گونه‌ای که به‌واسطه بررسی قرائت او، می‌توان به قرائت بزرگ‌ترین مشایخ و ممتازترین ‏‏اساتید ‏قرائت از صحابه دست یافت. مسئله نقل از طریق اثر بدون اجتهاد آن‌چنان در قرائت حمزه شاخص است که برخی از عالمان ‏این دانش راه دستیابی به قرائت صحابه ر...

رنگدانه ی طلایی یکی از متداول ترین رنگدانه های مورد استفاده در تزیینات نسخ خطی ایران است و در رسالات متعدد کتاب آرایی مطالب زیادی در مورد تهیه رنگ طلایی و انواع تزیینات آن، وجود دارد. در این پژوهش، تزیینات طلایی در سه نسخه خطی دوره قاجار مورد مطالعه قرار گرفت. آنالیزهای sem-edsنشان داد که رنگدانه ی طلایی در این نسخ از آلیاژ مس، روی و قلع تهیه شده است و استفاده از آلیاژ فلزی بر پایه ی مس را به ع...

چکیده گنبد سلطانیه یادآور شکوه و رونقی است که در حدود هفتصد سال پیش در این شهر جریان داشته است. سلطان محمد اولجایتو در سال 702 هجری قمری تصمیم گرفت بنایی بر اساس طرح آرامگاه غازان خان در سلطانیه ساخته شود ، گنبد سلطانیه اگر چه تا حد زیادی متاثر از معماری آرامگاه سلطان سنجر در مرو بود ولی خلاقیت و ابتکار در بنای اخیر به حدی است که آن را بصورت یکی از شاهکارهای هنر و معماری ایران در آورده است....

بشر اولیه دیوار غارها را با توجه به حس زیبایی شناسی خود؛ برای برآوردن نیاز شکار و تأمین غذا نقاشی کرد. پس از آن در طول تاریخ، انسان ها با توجه به همین حس، فضای زندگی خود را تزیین کردند. این تزیینات طبق فرهنگ، آداب و رسوم، اعتقادات و حتی سیاست هر جامعه متفاوت بود. البته سلیقه فردی که در آن محل زندگی می کرد نیز اهمیت داشت. به تدریج رنگ آمیزی و تزیینات به وسیله نمایش قدرت و اقتدار افراد و جزء جدای...

داستان پریان، قصه ای است که در آن شاهد اتفاقات ماوراءالطبیعی، شگفت انگیز در خلقت انسان هستیم، مقطع زمانی و مکانی در این داستان ها نامشخص و خیالی است. داستان لریِ «دخترِ دال»، حکایتِ «زادن اسطوره ای» دختری از درون تخم یک پرنده است که توسط دال (سیمرغ) در غاری در دل کوه پرورش می یابد. دختر دال با حیل? پیر زن اجیر شده ای گرفتار می شود ولی نهایتاً با کمک شاهزاده ای از دل نی ها باززاده می شود و با او ازد...

صابئین مندائی اقوامی آرامی زبان هستند که از حدود دو هزار سال پیش تحت تعالیم حضرت یحیی(ع) تعمید دهنده قرار گرفتند. صابئین یا همان به اصطلاح صبی ها، زندگی خانوادگی بسیار ساده و به دور از تشریفات دارند و به شغل هایی زرگری، نقره کاری و صنعت گری مشغولند. ساخت جواهرات با تکنیک میناکاری درجنوب ایران، اختصاص به این اقلیت مذهبی دارد که از نظر هنری کمتر مورد توجه بوده اند، نقوش بکار رفته در زیورآلات صابئ...

نحویان بالاتفاق معتقدند قرآن مصدر و منشأ بنای اصول و قواعد نحو است. مکاتب مختلف نحوی هرکدام به طریقی از منبع فیاض قرائات قرآنی در رابطه با تدوین و تأیید قواعد نحوی خویش اثر پذیرفته اند اما مکتب نحوی کوفه در این زمینه بیشتر از دیگر مکاتب نحوی به قرائات مختلف قرآنی استشهاد نموده و استناد به قرائات را در سرلوحه کار خویش قرار داده است. کوفیان از قرآن در برابر خود افقهای تازه ای گشودند و همه قرائات ...