ادبیات نمایشی در کنار ادبیات روایی و حماسی، از شاخه‌های اصلی ادبیات محسوب می‌شود که از زمان ارسطو تا قرن هجدهم میلادی به دو ژانر اصلی تراژدی و کمدی تقسیم شد. داستان رستم و سهراب است که نمونه‌ای از داستان‌های حماسی و پهلوانی ایران است، شاخصه‌های تئاتری ارسطویی را در خود جای داده است. این داستان بر پی‌رنگی استوار است که شالوده آن نمایش اراده شخصیت اصلی برای یافتن پدر در مناقشه‌ای دراماتی...

در" نقد مدرن غربی " تنها متن ادبی، جوهر ذاتی ادبیات به حساب می‌آید. به عبارت دیگر آن گونه که ساخت‌گرایان می‌گویند، تنها وجه غالب( dominant)  متن ادبی است، که اصالت دارد. یکی از محورهای مهم این گونه نقد" گفتمان " و "گفتمان‌کاوی " است. در گفتمان‌کاوی یک اثر ادبی، پنج محور اساسی فهم متون اعتبار و ارزش ادبی دارد : زبان، موسیقی، بلاغت تصویر،تجربۀ بشری( ساخت عاطفی) و بینامتنی( intertextuality). آنچه ...

برخی از محققان بر این باورند که شعر سهراب سپهری دارای مبانی عرفان ایرانی – اسلامی است و برخی دیگر آن را متأثر از عرفان هندی – شرقی می دانند و برخی نیز شعر او را تهی از عرفان دانسته‌اند. ابوسعید ابوالخیر از عارفان بزرگ ایرانی از مکتب خراسان است؛ اندیشه‌های عرفانی این مکتب با اندیشه‌های عرفان شرقی نزدیکی فراوان دارد. ابوسعید و سهراب، هر دو نگاه آزادانه‌ای به شریعت دارند و از همین راستا مؤلفه‌هایی...

شاهنامه به عنوان یک اثر اسطوره‌ای ـ حماسی در ادبیات داستانی معاصر ایران همچنان تأثیر شگرف خود را دارد و داستان‌های آن به شیوه‌های گوناگون در داستان بلند و کوتاه امروز بازتاب یافته است. این بازتاب به گونه‌ای است که به داستان‌ها هویتی ایرانی بخشیده است و نمونة آن را می‌توان در داستان کوتاه شب سهراب‌کشان اثر بیژن نجدی به خوبی مشاهده کرد. اسطورة حماسی «رستم و سهراب» بن‌مایه این داستان واقع شده است ...

در این نوشتار، فرضیة قیصر امین‌پور دربارة بازگشت شعرا به کودکی در اشعار سهراب سپهری، از شاعران بزرگ معاصر، به بوتة آزمایش گذاشته می‌شود. امین‌پور در شعر و کودکی با استناد به برخی نقطه‌نظرهای «ژان پیاژه»، روان‌شناس معروف سوئیسی، در اثبات این مطلب می‌کوشد که شعر نوعی بازگشت به کودکی است. او در کتابش، پس از بیان و توضیح مراحل تحول شناخت کودک از دیدگاه پیاژه و شرح ویژگی‌های عمدة تفکر و رفتار کودک، ...

تمثیل یکی از اصطلاحات رایج در ادبیات ایران و جهان است که علیرغم بسامد بالا و پیشینه غنی، به سبب برخی شباهت­ها با دیگرآرایه­های ادبی نظیر نماد، رمز، کنایه و حتی تشبیه و استعاره، درخصوص معرفی دقیق آن میان صاحب نظران و ادبیان اختلاف نظرهایی وجود دارد. ازاین­روی باید اذعان داشت که در دوره­های مختلف و براساس مکتب­های فکری و شعری موجود، کارکرد و تعریف تمثیل دچار دگرگونی­ها و به تبع آن آفرینش آثار گون...

چکیده: از دیرباز تاکنون، معناگرایی از شاخص های مهم در درک و فهم آثار هنری بوده است. در باب معناگرا شدن آثار هنری، عوامل گوناگون می توانند دخیل باشند، لیکن در این پژوهش معناگرایی با رویکرد اسطوره شناسی به عنوان سرگذشتی نمونه وار و واقعی مورد توجه بوده، همچنین به نگرش اسطوره ای از منظر ناخودآگاهی جمعی و کهن الگوها نیز پرداخته شده است. این عوامل در آثار سهراب سپهری و مارک روتکو مورد بررسی واقع قر...

هدف از این پژوهش بررسی روابط و تعاملهای زنجیره ای انسجامی در تعدادی از اشعار مهدی اخوان ثالث و سهراب سپهری، دو تن از شاعران شعر نو ادب فارسی، می باشد تا مشخص کند که آیا اختلاف معمی بین کاربرد این روابط در اشعار این دو شاعر وجود دارد یا خیر. به این منظور ابتدا برگردان واژگانی هر شعری فراهم و بررسی می شود. سپس زنجیره های همانندی و زنجیره های تشابهی اشعار مشخص می گردد. در مرحله بعدی تعاملهای زنجیر...

اهل نقد معتقدند که هنر های تجسمی با شعر وادبیّات روابط تنگاتنگ وگاه در هم آمیخته ای دارند. رابطه شعر تصویری با نقّاشی امری است شاید فطری وطبیعی که ناخواسته از ذهن وزبان شاعر در قالب کلمات وگه گاه تصاویر ظهور می یابد.ودر این رهگذر آثاری آفریده شده که مشترک است میان شعر ونقّاشی. در این پژوهش که مقصدش برجسته سازی این پل مشترک میان شعر ونقّاشی است،دوتن از شاعران معاصر به عنوان جامعه آماری انتخاب شده ا...

ادبیات تطبیقی یکی از کاربردی ترین گرایش های ادبیات نوین است که در یکی از شاخه های خود به بررسی و مطالعه ی آثار ادبی فرهنگ های گوناگون می پردازد و سبب تعامل متقابل و گسترش مرزهای ادبی کشورهای مختلف می گردد. پژوهش حاضر کوششی تطبیقی است در بازیابی نحوه ی به کارگیری مضامین و مبانی مکتب رمانتیسم و بیان وجوه تفاوت و تشابه آن در اشعار سهراب سپهری شاعر فارسی زبان و بدر شاکرالسیاب شاعر عرب. البتّه به ...