طبق «نظریه اول گذار جمعیتی» که تحولات حجم، رشد و ساختار سنی جمعیت جوامع را تبیین می‌کند، در ایران این گذار به مرحله سوم یعنی کاهش توأم نرخ باروری و نرخ مرگ‌و‌میر رسیده و ساختار سنی جمعیت در مرحله میانسالی قرار گرفته است. در چنین شرایطی، با رسیدن سهم جمعیت مولّد یا بالقوه فعال از نظر اقتصادی (سهم جمعیت 15 تا 64 ساله) به میزان‌های حداکثری خود یعنی حدود 70 درصد کل جمعیت کشور، «پنجره فرصت جمعیتی» در...

در این مقاله نمایی کلی از تجزیة ضریب جینی، به‌منزلة شاخص نابرابری اقتصادی، ارائه شده است. برای تجزیة شاخص جینی به سه عامل نابرابری درون‌گروهی، نابرابری میان‌گروهی و اثر تداخلی میان گروه‌‌های جمعیتی شهری و روستایی ایران از ریزداده‌‌های سال 1385 و 1389 و روش دیگوم (1997) استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که حدود 48% از نابرابری کل کشور ناشی از نابرابری درون‌گروهی (مناطق شهری و روستایی)، حدود ...

توفان تندری یکی از پدیده های آب و هوایی است که توسعه و تکامل آن تحت تأثیر عوامل دینامیکی و ترمودینامیکی قرار دارد. شناخت ویژگی های این پدیده بدلیل خسارت های قابل توجهی که بر بخش های مختلف محیط زندگی انسان وارد می کند، همواره مورد توجه محققان قرار دارد. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی ویژگی های آماری رخداد توفان های تندری و شناخت ویژگی های ترمودینامیکی آنها در پهنه ایران است. بدین منظور داده های ساعتی...

چکیده : در جهان صنعتی پرشتاب امروز ،کشورها ی صنعتی و فراصنعتی با چنان رشدی توسعه می یابند که کشورهای کمتر توسعه یافته و در حال توسعه ناگزیر می بایست جهت جبران عقب ماندگی ها و نیز دستیابی به تکنولوژی های برتر روز دنیا به همان مسیر توسعه ادامه داده و یا حداقل به شاخص هایی دست یافته یا توجه نمایند که مشخصه اصلی توسعه انسانی را داشته باشد که از سال 1990 جایگزین رتبه بندی قبلی رشد و توسعه کشور ها ش...

در این پژوهش، به تحلیل روند تحولات سلسله مراتب شهری استان خوزستان طی دوره 60 ساله (90-1335) و به شناسایی علت و معلولی و تعیین میزان تغییرات در شهرنشینی و اختلاف فضایی احتمالی موجود بین شهرهای استان خوزستان می پردازد. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و به کار گیری مدل ها مختلفی نظیر شاخص نخست شهری، مدل های همسایگی،آنتروپی و حد اختلاف طبقه ای به تحلیل موردی عوامل تأثیرگذار بر نظام شبکه شهری است...

تنوع ژنتیکی توس (Betula pendula)، که یک گونه ارزشمند دارویی و در معرض خطر انقراض است، در سطح اندک جمعیت های باقیمانده از آن در نیمرخ شمالی ایران شامل: مارمیشو، سیاه مرزکوه، سنگده و شهرستانک، با استفاده از پلی مورفیسم DNAی کلروپلاستی سه منطقه 3800، 1800 و 2700 جفت بازی و تکنیک PCR-RFLP مطالعه شد. این مناطق به ترتیب CD ، DT و K1K2 نامیده می شوند. درصد جایگاه پلی مورفیک، هتروزیگوتی مورد انتظار (H...

متفکران علوم انسانی، علوم زیستی و... ، همواره به سالمندی، به عنوان آخرین دورة زندگی انسان توجه کرده­اند. تعداد افراد سالخوردۀ جوامع روبه­ازدیاد است و جمعیت ها به پیری می گرایند. درحال­حاضر، جمعیت ایران از نظر ساختاری سالخورده نیست، اما با توجه به عوامل مختلفی چون کاهش میزان موالید و افزایش امید به زندگی، به­نظر می رسد که در آینده ای نزدیک، جمعیت سالمندان در ایران، بخش شایان توجهی از ساختار جمعی...

خراسان، از مناطق مرزی و مسیرهای ارتباطی مهم و درعین حال از کانون های بااهمیت سیاسی و تمدنی ایران، شاهد تحولات تاریخی بسیاری بوده است. از دوره های مهم در این تحولات، دوران حمله مغول به ایران و عصر حکومت ایلخانان بود. از پیامدهای مهم هجوم و سلطه مغولان در این بخش از ایران، تغییرات گسترده جمعیتی است که آثار آن تا عصر حاضر نیز کمابیش باقی مانده است. علاوه بر کشته شدن ده ها هزار نفر از مردم خراسان ط...

زمینه و هدف : بیماری سل بزرگ ترین علت مرگ ناشی از بیماری های عفونی تک عاملی است. از دلایل اصلی افزایش بار جهانی سل، فقر و اختلاف شدید طبقاتی جوامع مختلف است. این مطالعه به منظور تعیین ارتباط شاخص های اجتماعی - اقتصادی با بیماری سل با استفاده از مدل های رگرسیونی دوجمله ای منفی و پواسون انجام شد. روش بررسی : این مطالعه توصیفی – تحلیلی روی پرونده 11320 مسلول سال 1389 از شهرهای مختلف انجام شد. داده...