تهاجم ویرانگر مغول و فروپاشی خلافت بغداد با وجود پیامدهای گوناگون سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در تاریخ ایران دوران اسلامی از منظر بررسی فرایند بازسازی هویت و موجودیت سیاسی ایرانی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. بازنمایی مفهوم ایران در متون تاریخی، جغرافیایی و ادبی این دوره و بازتاب نظری و عملی فرهنگ سیاسی ایرانی و الگوی ملکداری ایران از جمله ویژگی های مهم این دوره تاریخی به شمار می آیند. ب...

چکیده هدف این مقاله دست یابی به آگاهی صحیح در خصوص انواع، اجزاء، شکل و طرح پوشاک زنان در دوره ایلخانان مغول می باشد. چراکه لباس بیش از هر چیز نشان دهنده هویت انسانی، اجتماعی و قومی پوشنده آن است و بررسی‌ پوشاک هر دوره می‌تواند یکی از پرارزش‌ترین منابع برای شناخت و درک ذهنیت توده‌های مختلف‌ جامعه باشد. در این میان مطالعه تاریخی لباس زنان در ایران بعد از اسلام بدلیل حفظ کرامت زن مسلمان از جایگاه ...

ترسل یا شیوه نامه‌نگاری از گونه‌های مهم ادبیات منثور است که در دوره صفوی شکوه و رونقی تازه می یابد و آثار متعددی هم در این باره تألیف شده است. از این میان، نامه نامی اثر خواندمیر متوفی قرن دهم، دارای اهمیت والایی است و با این حال در بین متون سبک منشیانه کمتر به آن پرداخته شده است. این اثر مجموعه ای است از مراسلات و منشآت که آن ها را خواندمیر به عنوان دستور کتابت و انشا برای منشیان و مترسلان، از...

نقش پساوندها در زبان فارسی به سبب ویژگیِ ترکیبی‌ این زبان، نقشی برجسته و معنی‌زاست. برخی از این پساوندها، که در مقاطعی از زمان بنا به ضرورت ها و طبق قواعد خاصی ساخته شده، به مرور از کار‌آیی می‌افتند و فراموش می‌شوند و یا به‌طور محدود مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مقاله سعی شده است تا پیرامون یکی از معانی پسوند «الف» در الصاق به اسم خاص و نحوه و دورۀ کاربرد آن بر اساس شماری از متون ادبی و ت...

تمرکز این مقاله بر سفرنامه‌ها به عنوان منبعی اغلب نادیده گرفته شده در مطالعات جامعه‌شناسانه به طور کلی و به طور خاص جامعه‌شناسی فرهنگ است. برای مطالعه و تعمیق در روابط پیچیده و درهم‌تنیده جوامع کنونی نیاز است که پیشینۀ تاریخی شکل‌گیری و توسعۀ جوامع مدرن در کانون توجه محققین قرار گیرد. این مقاله سعی دارد با تأکید بر آرای انسان‌شناس و جامعه‌شناس آلمانی میشائل هاربزمایر ، سفرنامه‌های مسافران را به...

چکیده سده های پنجم، ششم و هفتم هجری را باید از دوران های مهمّ در تاریخ اسلام و ایران به شمار آورد، چرا که در این روزگار، حوادث مهمّ داخلی و خارجی رخ داد. بر این اساس، در آثار ادبی و تاریخی این دوره، بدبینی، ناخشنودی از اوضاع سیاسی و اجتماعی، ناپایداری جهان و نیز، دعوت خلق به ترک دنیا، زهد و نظایر این افکار، مشحون است. دلایل آشکار این امر را می توان در وضعیّت سخت و دشواری که بر اثر تسلّط ترکان و ر...

تصحیح متون کهن از شاخه‌های مهم و در عین حال دشوار پژوهش‌های ادبی به شمار می‌آید. روش‌های گوناگونی برای تصحیح متون وجود دارد که در بیشتر آنها «اقدم نسخ» جایگاهی ویژه در گزینش ضبط درست دارد. در موارد بسیاری میان تاریخ پدید آمدن متن و کهن‌ترین نسخه موجود، فاصله زمانی فراوانی وجود دارد؛ در حالی که ممکن است، شواهدی از همان متن در تذکره‌ها یا فرهنگ‌های لغت که تاریخی کهن‌تر نسبت به نسخه موجود دارند، و...

ادبیات در زمینه آموزش از قرون 17،18 و19 مورد توجه مدرسین زبان فرانسه بوده که از طریق آن اقدام به آموزش زبان فرانسه می نموده اند.لیکن از قرن 20 میلادی این توجه نسبت به ادبیات کمرنگ شده و متدهای مختلف ارتباطی و آموزشی اکسیونل و مکالمه ای جایگزین آن گشت.در سال های اخیر ادبیات مجددا با این توجیه که ادبیات جدا از زبان نیست مورد توجه قرار گرفت.از این رو در این رساله سعی شده در چهار بخش نقش ادبیات در ...

در گذشته، منتقدان، صورت و معنا را دو عنصر اساسی و متمایز متن ادبی به حساب می آوردند و در تحلیل های نظری و نقّادانه ی خود، هر یک از آن ها را مجزّا از هم بررسی می کردند . برخی از مکاتب ادبی ضمن توجّه به جنبه های جامعه شناختی، روان شناختی و انسان شناختی متن، به معنا بیش از صورت ارزش می دادند . در مقابل، فرمالیست ها ارزش ادبی را در فرم آن می دانستند و در بررسی یک اثر توجّه چندانی به معنا نداشتند . با...

شعر بلند روایی لاله رخ نوشته توماس مور شاعر ایرلندی داستان سفر شه دختی جوان و دلدادگی او به فرامرز، شاعر جوانی است که در مسیر سفر داستان هایی از سرزمین ایران روایت می کند. دوران حیات شاعر مصادف با حکومت ناپلئون، سلطنت جورج سوم و نیز استعمار ایرلند توسط انگلیس است و آن چه در بررسی شعر لاله رخ جالب می نماید گزینش هدفمند وقایع تاریخی ایران، داستان های کهن فارسی و متون اسلامی، و تطبیق آن با فضای سی...