چکیده: ردیف مختص زبان فارسی است، زیرا ردیف با زبان فارسی یک نوع پیوستگی طبیعی دارد که در ادب هیچ زبانی، به وسعت شعر فارسی نیست. ردیف در بردارنده موسیقی و مایه قدرت نمایی شاعران است. در این پژوهش تلاش گردید با بررسی آماری، بسامد بالای ردیف در شعر عطار نیشابوری مشخص گردد، زیرا عطّار از جمله شاعرانی است که در به کار بردن انواع ردیف طبع آزمایی کرده ‌است با بررسی آماری دقیق و تک به تک غزلیات و قصاید ...

در این تحقیق شامل هشت فصل به بررسی ساختمان تکرار و نقش آن در علوم ادبی پرداخته شده است. تکرار نقش مهمی در ادبیات دارد که غالباً به جهت جایگاه نامناسب آن در ادبیات قدیم عرب نادیده گرفته شده است. در واقع تکرار نه تنها اساس زیبایی در ادبیات بلکه در سطوح مختلف زندگی به شمار می رود. تکرار در دستور زبان فارسی نخست از دید صرفی و نحوی مطرح می باشد به این معنا که می تواند تکرار اسم، فعل، صفت، قید، جمله...

ردیف از ویژگی‌های بارز اشعار فارسی، به‌خصوص غزل است؛ به گونه‌ای که اکثر شاعران غزل‌سرا از ردیف به طرزی ویژه بهره برده‌اند و کمتر شعر موفقی را می‌توان یافت که ردیف نداشته باشد. حال باید روشن شود که این ردیف چه زیبایی‌ها و کارکردهایی دارد که حتی شاعران معاصر ما بدان گرایش دارند و برای نمونه، حدود هشتاد درصد اشعار سیمین بهبهانی مردّف است. ردیف مانند قافیه، شعر را آهنگین می‌کند و سطح زیبایی آن را با...

ترانه در لغت به معنای خرد، تر و تازه از ریشهء اوستایی تئورونه، اصطلاحی عام بوده است که بر انواع قالب های شعری ملحون یا همراه موسیقی به ویژه فهلویّات، دو بیتی، رباعی و بیت اطلاق می شده است. با توجه به ریشه باستانی ترانه ها، کهن ترین اشعار فارسی در میان این نوع ادبی یافت شده است. در این جستار، ترانه سرایی در ادبیّات فارسی بررسی می شود، نخست به تعریف ترانه و سیر آن در گذشته و امروز پرداخته می شود. س...

ترانه در لغت به معنای خرد، تر و تازه از ریشهء اوستایی تئورونه، اصطلاحی عام بوده است که بر انواع قالب های شعری ملحون یا همراه موسیقی به ویژه فهلویّات، دو بیتی، رباعی و بیت اطلاق می شده است. با توجه به ریشه باستانی ترانه ها، کهن ترین اشعار فارسی در میان این نوع ادبی یافت شده است. در این جستار، ترانه سرایی در ادبیّات فارسی بررسی می شود، نخست به تعریف ترانه و سیر آن در گذشته و امروز پرداخته می شود. س...

ابوالقاسم شابی یکی از شاعران برجسته معاصر است که از وی به عنوان شاعری رومانتیسم یاد شده است و عموم ناقدان بر گرایش وی به مکتب رومانتیسم تأکید کرده اند؛ حال آنکه در اشعار وی رّدپایی از مکتب سمبولیسم نیز یافت می شود. اکنون این سؤال مطرح می شود که آیا شابی صرفاً شاعری است با گرایش های رومانتیسمی یا اینکه می توان او را پیرو مکتب سمبولیسم نیز دانست؟ در این پژوهش شعر شابی از منظر رمزگرایی بررسی و به اب...

از جمله مباحث مربوط به قافیه مبحث عیوب قافیه است. عیوب قافیه تنها مخصوص شاعران گمنام و یا شاعران غیر معروف نیست بلکه در بین شاعران طراز اول ادبیات فارسی نیز این عیوب مشاهده می شود. البته ذکر این مطلب به هیچ وجه به این معنی نیست که شاعران بزرگ و توانایی ادب فارسی از آوردن قوافی سالم عاجز بوده اند و در تنگنای قافیه قرار گرفته اند بلکه بعضی از آنها از جمله مولانا جلال الدین بلخی نوعی تجاهر به بی ت...

ردیف از ویژگی‌های بارز اشعار فارسی، به‌خصوص غزل است؛ به گونه‌ای که اکثر شاعران غزل‌سرا از ردیف به طرزی ویژه بهره برده‌اند و کمتر شعر موفقی را می‌توان یافت که ردیف نداشته باشد. حال باید روشن شود که این ردیف چه زیبایی‌ها و کارکردهایی دارد که حتی شاعران معاصر ما بدان گرایش دارند و برای نمونه، حدود هشتاد درصد اشعار سیمین بهبهانی مردّف است. ردیف مانند قافیه، شعر را آهنگین می‌کند و سطح زیبایی آن را با...

در زیبایی شناسی شعر، موسیقی، صور خیال، عناصر بدیعی، معانی ثانوی جمله ها و بافت اثر، از مهم ترین عناصر موثر زیبایی شعر محسوب می شوند.در این پژوهش نیز، با گزینش سروده های مرتبط با موضوع دفاع مقدس در سروده های شاعران تأثیرگذار ادبیات پایداری، امین پور، حسینی و قزوهف و با استفاده از شیوه های آماری و تحلیلی، به موسیقی شعر، صور خیال،عناصر بدیعی، معانی ثانوی جمله ها، هماهنگی ساختار لفظ با معنا و چگونگ...

با عنایت به نفوذ فرهنگ و ادب عربی و ایرانی در یکدیگر وگسترش آنها ، سعی شده است با ترجمه و شرح بخش سوم دیوان أعشی کبیر ، نگاهی گذرا و کوتاه نیز به تاریخ و فرهنگ عربی و ایرانی داشته باشیم. أعشی یکی از شاعران جاهلی با آمد و شدهایی که به دربار ساسانی داشته تحت تأثیر زبان و فرهنگ فارسی قرار گرفته و از الفاظ فارسی بسیار استفاده کرده ونیز دراشعارش به تاریخ و فرهنگ ایرانی اشاراتی داشته است. در بیست و...