داستان کوتاه «داش آکل» از برجسته ترین داستان های صادق هدایت و از جمله داستان های برجسته ادبیات معاصر ایران است. در این داستان بن مایه های تفکر ارنست همینگوی در شخصیت پردازی، که به نوعی مکتب فکری او را تشکیل می دهد، خود را به معاینه نشان می دهد. آرمان گرایی، تعلق به جهان اقلیت، آسیب دیدگی، فرجام شوم، تسلیم دردآلود و در نهایت پیروزی در عین شکست، از مهم ترین وجوه اشتراک شخصیت داش آکل با شخصیت های ...

در دورة معاصر به­دلیل مشترکات فراوان بین دو فرهنگ ایرانی و عربی، می‌توان تشابه افکار و تصاویر و درنهایت مضامین شعری همسان را که البتّه در برخی موارد با دیدگاه‎های متفاوت همراه هستند، در آثار شعری شاعران دو ملّت به­خوبی حس کرد. بهزاد کرمانشاهی و عبد الوهّاب بیاتی، به­مثابة عضوی از جامعة ادبی خویش، نقش مهمّی در بازتاب تحوّلات سیاسی و اجتماعی ایفا کرده‌اند؛ امّا گاهی اوقات واقعیّت‌های جامعه، بنا به دلایل...

ادبیات آپوکالیپسی (Apocalyptic Literature) یا آخرالزمانی، گونه‏ ای از ادبیات هشداردهنده و شهودآمیز است که به انحاء مختلف در آثار معاصرین ظهور کرده است. پژوهش حاضر با بهره‏ گیری از مکتب آمریکایی در ادبیات تطبیقی، در‏صدد بررسی این گونۀ ادبی در ادبیات جهان، و نیز سنجش و قیاس درون‏مایه‏ هایِ به کار رفته در شعرِ «سفر» احمد شاملو (1379-1304 ش) و شعرِ «بازگشت دیگر» ویلیام باتلر ییتس (1317-1244 ش؛ 1939-18...

استعاره در رویکرد قدیمی و کلاسیک خود لفظ محور است و کارکردی زیبایی شناختی و هنری دارد و حضور آن فراتر از زبان ادبی نیست، درحالی‌که نگاه به استعاره در زبانشناسی شناختی نگاهی مفهوم محور و نه لفظ محور است. جورج لیکاف و مارک جانسون آن را وسیله‌ای برای تفکر و اندیشه به شمار می‌آورند که در رفتارهای انسان از جمله رفتار زبانی وی جاری است. مقاله حاضر می‌کوشد با توجه به مکتب ادبیات تطبیقی آمریکایی به واک...

جنبش فرمالیسم (1920) مغرب­زمین، باعث شکل­گیری منشور مینی مالیسم، با شعار «کم، زیاد است» در ادبیّات گردید و نویسندگان از این رویکرد استقبال کردند، چنان که داستان‌های کودکانة تامر و هدایت متأثّر از اصول فرمالیسم است. داستان‌های تامر شکل‌دهندة آغاز راه صحیح برای کودکان و نوجوانان و مبلّغ ارزش‌های انسانی است و نیز هدایت در داستان‌های کودکانة خویش توجّه ویژه‌ای به نکات اخلاقی و تربیتی دارد. این دو نویسن...

یکی از عناصری که مقایسة دو اثر ارثیةایرانی نوشتة اکبر رادی و باغ وحش شیشه‌ای نوشتة تنسی ویلیامز را، باوجود تفاوت اساسی در پیرنگ، ممکن می‌سازد، نوع شخصیت‌پردازی آن‌هاست. این مقاله براین باور است که تام در باغ وحش شیشه‌ای جنبه‌های شخصیتی متفاوتی دارد کههر یک از این جنبه‌ها، در نمایشنامة ارثیة ایرانی نمود بیشتری یافته و درقالب شخصیتی مجزا خود را نمایان ساخته است. این مقاله سعی بر آن دارد تا ابعاد ...

فروغ فرخزاد و غادة السّمان، دو تن از شاعران زن معاصر شعر فارسی و عربی هستند که در عرصة ساختار و مضمون در شعر زمان خویش، خارج از کلیشه­ها و هنجارهای روزگارشان، طبع­آزمایی کرده­اند و در این حوزه به تشخّص سبکی نیز دست یافته­اند. در عین حال، با اشعار هنجارگریزانه و افکار عصیانگرانة خود، روایتگر و نمایان­کنندة بسیاری از ویژگی­ها ومقتضیات جامعة عصر خویش نیز هستند. این پژوهش به شیوة تحلیل محتوای مضمون، ...

ادبیات مقاومت از مهم­ترین سنگرهای فرهنگی ملت­های تحت سلطه است. این واژه همواره با ظلم­ستیزی عجین شده و آن را تداعی می­کند. این نوع از ادبیات از پیشینه­ای طولانی در طول تاریخ بهره­مند است که به علت ظلم و ستم حاکم در کشورهای مسلمان از جانب بیگانگان و نیز جنگ‌هایی که بر آنان تحمیل شده است از نمود خاصی برخوردار است. کشورهای ایران و فلسطین دو نمونه والا از این کشورها هستند. علی فوده از شاعر...

ادبیات مقاومت، نوعی از ادبیات متعهّد و ملتزم است که از یک طرف به شرح و بیان مبارزة جامعه در برابر آنچه حیات مادی و معنوی خود را تهدید می‌کند، می‌پردازد و از طرف دیگر، برای جامعه روحیة مقاومت در برابر هر گونه ظلم و تجاوز ایجاد می‌کند. این نوع ادبی در دوران معاصر، در ایران و جهان عرب به خاطر حوادث ناگوار پررنگ‌تر شده‌است. از میان شاعران معاصر که در این زمینه نوشته‌های بسیاری دارند، می‌توان به نصرا...