در تحقیق حاضر به بررسی و مقایسۀ نقش کنشگر یاور در چهار داستان غنایی «ویس ورامین» فخر الدّین اسعد گرگانی، «لیلی و مجنون» و «خسرو و شیرین» نظامی و «یوسف و زلیخا»ی جامی پرداخته شده است. ابتدا هر داستان با استفاده از زنجیره‌های روایی گریماس توصیف شده ‌سپس شخصیّت یاور در تمام موقعیّت‌های حضور خود در هر داستان ‌مورد تحلیل قرار گرفته است. آنگاه کنشگران یاور بر اساس میزان حضور خود در زنجیره‌های روایی با ی...

مولوی و ابن فارض دو شاعر و عارف بزرگ قرن هفتم معتقدند، حیات جاودانه یعنی فنای در عشق، و بالاترین مقام عزّت، درجه بقاء بعد از فناست، زیرا عشق از اوصاف الهی و سرآغاز خلقت بشر است، و ذره ذره عالم با آن سرشته شده است. این عشق در واقع بر «هستی مطلق» دلالت دارد و هر گاه حجاب برداشته شود و ذات یگانه در وجود او تجلی یابد، هر وصفی، وصف اوست و هر شکل و صورتی، از آن معشوق خواهد بود. زیرا ...

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های متغیر و بارز عرفان و آثار عرفانی و آثار منثور غنایی، کهن‌الگوی قهرمان است. سیر قهرمان نیز از مهم‌ترین مسائل عرفان و آثار منثور غنایی است تا آن‌جا که کهن‌الگوی قهرمان با سیری بغرنج به تکامل شخصیتی نزدیک می‌شود. تکامل شخصیتی قهرمان به اشکال گوناگونی در آثار عرفانی و آثار منثور غنایی به‌ویژه مقالات شمس تبریزی نمود می‌یابد. قهرمان عرفانی در مقالات شمس همچون قهرمان ژانر حما...

کم بودن سطح ایمنی ترافیک، مانعی جدی برای توسعه پایدار است. ایمنی عابران پیاده از مسائل مهم پیش روی پژوهش­گران ایمنی حمل و نقل است. تقاطع­های بدون چراغ به دلیل فقدان کنترل­کننده­های ترافیکی و تعداد برخوردهای بالا بین عابر و وسیله، مکانی مخاطره آمیز برای عابران پیاده محسوب می­شوند. تداخل عابران پیاده با موتورسیکلت­ها و متغیرهای موثر بر شدت این تداخل ها، از مسائلی هستند که کمتر مورد توجه پژوهش...

مکتب وقوع و شاخۀ مشهور آن «واسوخت»، در اوایل قرن دهم در تاریخ ادبیات فارسی جایگاه ممتازی در غزل فارسی دارد. این شیوه که حدّ فاصل میان سبک عراقی و هندی است، بیشترین تغییرات و دگرگونی‌ها را در موضوعات شعری بعد از سبک عراقی ایجاد نموده‌است. امیرخسرو دهلوی از عارفان و شاعران نامدار پارسی‌گوی هندوستان، در نیمۀ دوم قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری است. با وجود اینکه او یکی از شاعران برجستۀ سبک عراقی است...

منظومۀ وامق وعذرا یکی ازپنج مثنوی میرزامحمدصادق نامی است که آن را به تقلیدازخمسه نظامی سروده است.دراین مقاله وجوه تشابه دواثرغنایی منظومه خسرووشیرین نظامی ووامق وعذرای میرزامحمدصادق نامی با روش کتابخانه ای و به شیوۀ تحلیل و توصیف موردبررسی قرارگرفت.نظر به اهمیت تبیین ظرایف عواطف انسانی درمنظومه های غنایی بویژه دو منظومۀ خسرووشیرین و وامق وعذرا وضرورت شناخت عمیق تر متون ادبی و غنایی کلاسیک فارسی...

اخلاق ایجابی مجموعة فضایل و ملکات جاری در تمام جوامع بشری، و ضامن قوام و دوام حیاتجامعة انسانی است. از آن جهت که در عرفان دستیابی به بطون نهایی این فضایل مورد توجه است،این گونه فضیلت ها عرفانی هم تلقی می شوند و در سیروسلوک در مقام عمل، تنها به جنبه هایمشترک آنها اکتفا نمی شود، بلکه عارفان به آخرین مراحل آن عطف توجه می کنند. البته اینموضوعات از آن جهت که اخلاقی اند، با موضوعات عام اخلاقی تفاوتی ...

غایت عرفان، یکی شدن با هستی مطلق و درک حضور است؛ اهل تحقیق برای چشیدن طعم این حضور معنوی، ریاضت‌هایی برشمرده‌اند که «خاموشی» از جمله آن‌هاست و نه تنها  در مبادی سلوک، که بیش‌تر در آن جنبه تربیتی مراد است، که در وصال نیز سالک خود را ملزم به سکوتی می‌کند که حاصل اندیشه تیزنگر صوفیانه در تجربه‌های عرفانی است؛ این التزام گاهی در ارتباط با محبوب ازلی معنا می‌یابد، هم‌چون خموشی حاصل از حیرت در مقام م...

«استعاره­ی مفهومی» در چارچوب معناشناسی ­شناختی، بر نقش تجربیّات در ساختاربخشیدن به مقوله­های ذهن و ادراک مفاهیم، تأکید می­ورزد. فصول سال، یکی از تجربی‌ترین حوزه­ها، برای تبیین جهان­بینی عرفانی هستند. در این میان، توجّه مولانا بیش از همه­ی فصل­ها، به «بهار» است. پژوهش نشان می­دهد، «بهار» در غزلیّات مولانا، به­عنوان یک نگاشت مفهومی کلان، با همه­ی نمودهای دیدنی، شنیدنی، بوییدنی، چشیدنی و بسودنی خود، ...

یکی از دلایل پیدایش و شکل گیری زبان عرفانی،رویکرد تأویلی است که در قرآن وجود دارد؛ زیرا در قرآن، بخش زیادی از مفاهیم در قالب داستان بیان شده است. تفاسیر عرفانی نیز که غالباً صورت تأویلی دارند، از داستان های قرآنی در تبیین مفاهیم عرفانی بهره برده اند.در این میان،داستان حضرت یوسف(ع)، از جمله داستانهایی است که وجوه عرفانی فراوانی دارد و از شخصیتها و حوادث داستان در راستای بیان مفاهیم عرفانی بهر...