در جنوب خاور تبریز، رسوبات جوان افقی پلیوسن- کواترنری، آتشفشانی-آواری سهند توسط انبوهی از گسل‌های عادی بریده و جابه‌جا شده‌اند. گسل‌های عادی در طول دوره فعالیت خود باعث لغزش لایه‌ها در امتداد صفحه‌های گسلی و چرخش آنها شده‌اند. این گسل‌ها شامل انواع گسل‌های عادی همساز و ناهمساز با ساختار‌های فرابوم و فروبوم، دوبلکس گسلی و ساختارهای مرتبط با گسل‌خوردگی عادی مانند چین‌های کشان گسلی و ساختار تاقدیس...

نظریه پردازی در ژئومورفولوژی مبحثی بنیادین است والبته نقش فرایندهای زمین ریخت شناسی در ایجاد زمین سیماها را نباید سازوکاری تک انگاشتی تلقی کرد. اگرچه کار‌های با ارزشی دراین حوزه انجام گرفته ولی در ادبیات ژئومرفولوژی ایران هنوزجای ایده‌ای که بتواند تنوع زمین شکل‌های سرزمینی ما را در ساختاری سازمند و قانونمند بیان نماید، خالی است. نگاهی به نوشتارهای ژئومورفولوژی ایران در سده اخیر نشان می‌دهد که م...

پادگانه‌های رودخانه‌ای توسط ژئومورفولوژیست‌ها به ‌عنوان یکی از لندفرم‌های محیط‌های آبرفتی و میراثی از چینه‌شناسی، به‌منظور درک شرایط تکتونیکی و آب‌وهوایی به ‌طور گسترده مورد بررسی قرار می‌گیرد. رودخانۀ قزل‌اوزن به‌‌عنوان یکی از طویل­ ترین سیستم­های رودخانه­ای کشور به شرایط اقلیمی، لیتولوژیکی و تکتونیکی به ‌خوبی پاسخ داده است. برای بررسی تأثیر آب­وهوا بر پادگانه­های این رودخانه، با استفاده از نق...

اَژدَها در داستان­های اسطوره­ای ایران، نماد گجستگی بویژه نماد خشک­سالی است. پژوهش­گران، نبرد پهلوان و اَژدَها را نماد نبرد ترسالی با خشک­سالی می­دانند. در این جستار انگاره­ای دیگر دربارۀ سرشت برخی اَژدَهایان در داستان­های اساطیری به پیش کشیده­می­شود. چکیدۀ سخن این است که اگرچه اَژدَها در اساطیر، نماد خشکی است؛ در برخی داستان­هایِ اَژدَهااوژنی، گزاره­هایی است که نشان­می­دهد اَژدَها نماد خشکیِ سرمایی است نه خش...

گسلش عادی روی رسوب های بدون چین خوردگی پلیوسن-کواترنری در شمال غرب زنجان با روش های جستجوی شبکه ای، روش وارون سازی به همراه تحلیل محورهای کشش و فشار، آرایش خش لغزش و وارون سازی چندمرحله ای مورد بررسی دقیق قرار گرفت. نتایج روش های مزبور از دیدگاه تحلیل تنش دیرین در منطقه مورد بررسی، به کار برده شد. نتایج به دست آمده از آن روش ها با تعیین زاویه نابرازش حدود 34/1درجه منتهی به محاسبه تانسور تنش تقل...

 یکی از عواملی که بر ارتفاع خط تعادل آب و یخ اثر می گذارد، مقدار انرژی دریافتی از خورشید است که به عوامل متعددی، از جمله زاویه تابش، عرض جغرافیایی، مقدار و جهت شیب دامنه ها و ... بستگی دارد. در این جا کوشش شده است با استفاده از زاویه تابش خورشید و روابط فیزیکی، میانگین انرژی دریافتی روزانه در طی سال بر سطوح ارضی، در هر مقدار شیب و در هر جهت جغرافیایی محاسبه شود. در مرحله بعدی، با در نظر گرفتن د...

تکامل حوضه‌های زهکشی ارتباطی تنگاتنگ با عوامل زمین‌شناسی و ژئومورفیک دارد. لذا بررسی ارتباط بین عوامل ساختاری گسل‌ها و تکامل حوضه‌های زهکشی در مطالعات هیدرولوژی و هیدروژئولوژی شایان توجه است. حوضه‌ی زهکشی سراوان حوضه‌ای کاملاً کشیده که در امتداد گسل سراوان گسترش یافته است. در این تحقیق روش بررسی شاخص‌های مورفومتریک و زمین‌شناسی در تکامل حوضه‌ی زهکشی به‌‌کار گرفته شده است. واضح است که مورفولوژی ک...

ناحیه مورد مطالعه در خاور رشته کوههای البرز قرار دارد، واحدهای سنگی بیرون زده در ناحیه شامل سازندهای خویش ییلاق (دونین میانی-بالایی) مبارک (کربونیفر زیرین) قزل قلعه (کربونیفر میانی-بالایی) دورود (پرمین زیرین) روته (پرمین میانی-بالایی) الیکا (تریاس زیرین-میانی)، شمشک (رتین-لباس ) دلیجای (دوگر)، لار (مالم-نئوکومین) و واحدهای سنگی مربوط به کرتاسه بالایی، ائوسن (سازندهای زیارت و کرج) نئوزن و کواترن...

چکیده دامنه شمالی توده نفوذی کیامکی با توجه به ارتفاع زیاد (3414 متر) و جهت گیری دامنه شمالی آن و نیز نبود عوامل تأثیرگذار دیگر مثل عامل فعالیت های تکتونیکی و ناچیز بودن دخالت های انسانی، نمونه موردی خوبی برای طرح چنین موضوعی می باشد. در این پژوهش، برخی اشکال ژئومورفیکی که ایجاد آن مستلزم گذشت زمانهای طولانی بوده و نقش اقلیم در ایجاد آنها شناخته شده است، از راه کارهای میدانی، تفسیر نقشه های تو...

رودخانه تجن ازرودخانه های مهم استان مازنداران است که از کوه های هزار جریب وچشمه سارهای پشتکوه سرچشمه می گیرد. این رودخانه پس از عبور از شهر ساری در به دریای خزر می ریزد. بستر رود در بالا دست گراولی وبه سوی پایین دست ماسه ای وسیلتی می شود. مورفولوژی رودخانه تجن از بریده بریده تا مئاندری در بالا دست به مئاندری وبه ندرت مستقیم در پایین دست تغییر می کند. کانال عریض وکم عمق این رود به سوی پایین دست ...