در بیست و هفت سال گذشته در بررسی انقلاب اسلامی از میان سه نوع تبیین «علّی»، «فرآیندی» و «پیامدی» از انقلا ب ها، بیش از همه به تبیین های علّی و ساختاری (یا نوع اول) توجه نشان داده شده است. هدف اصلی این مقاله، شناخت انقلاب اسلامی از طریق توضیح فرآیند فعال و زنده شکل گیری بسیج انقلابی مردم ایران (یا تبیین نوع دوم) است. نگارنده کوشش کرده از منظر سرمشق انتخاب عقلانی و نظریه بسیج منابع توضیح دهد که چگو...

خوابنامه های عصر قاجاریه یکی از منابع غیر تاریخنگارانه اند که در آشنایی با زمینه ها و بستر های فکری شکل گیری انقلاب مشروطه جایگاه ویژه ای دارند. شماری از روشنفکران عصر قاجار با رویکرد به قالب نوشتاری خوابنامه به طرح افکار نوخواهانه و ایده های انتقادی شان پرداختند. این اندیشه گران بنابر ملاحظات سیاسی، محدودیت ها و اقتضائات زمانه، خوابنامه را قالب مناسبی برای به چالش کشیدن نظم موجود و تبیین نظرات...

وقوع انقلاب سال 1357 / 1979 ایران پژوهش های دامنه داری را در زمینه اسلام به ویژه تشیع ایران و انقلاب اسلامی در 25 سال گذشته توسط مراکز مختلف پژوهشی جهانی باعث شده است یکی از مهم ترین دلایل این امر جنبه های مختلف تاپیر گذاری این انقلاب در سطوح جهانی و منطقه ای بوده است مقاله بر آن است که هر چند در حد مقدماتی به معرفی این جنبه های متفاوت بپردازد.

بافت تاریخی و محل? لاله زار تهران روزگاری قلب تپند? پایتخت بوده و تولد و مرگ بسیاری از جریانات هویت بخش فرهنگی، تفریحی، هنری، اجتماعی، سیاسی و ... را در دل خود جای داده ولیکن پس از مدت زمانی تغییرات نامناسب کالبدی، اجتماعی و فرهنگی فرسودگی هایی در آن ایجاد کرد و موجب زدودن خاطرات آن شد و می توان گفت یکی از موثرترین این تغییرات، قطعه قطعه کردن و فروش باغ ها و زمین های بزرگ آن بوده است که در حال ...

جنس fritillaria (لاله واژگون) دارای 18 گونه، شامل دو گونه انحصاری در ایران است. با وجود معرفی گونه ها و گزارش های جدید برای ایران، اطلاعات مربوط به محل رویش، پراکنش جمعیت های طبیعی و وضعیت تاکسونومیک این گونه ها از زمان انتشار فلورا ایرانیکا، به روزرسانی و مرور نشده است. مطالعه حاضر به بررسی و مرور وضعیت تاکسونومیک این جنس در ایران (نامگذاری و طبقه بندی) پرداخته است و برای ارایه نقشه های چگال ت...

امروزه با رشد جمعیت سالمند در جامعه، نیاز به محیط‌های شهری آرام و سالم، متناسب با نیازهای سالمندان بیش از گذشته احساس می‌شود. برای دستیابی به شهر دوستدار سالمند و برخورد مناسب با پدیدۀ سالمندی و ارتقای کیفیت زندگی سالمندان، پایش و اطلاع از ساختار و ویژگی‌های سالمندی در کشور برای برنامه­ریزان و مدیران ضروری است. روش‌های مختلفی برای پایش و ارزیابی اینکه شهرها تا چه حد دوستدار سالمند هستند وجود دا...

امروزه انقلاب ها دیگر به عنوان پدیده های نادر تاریخی محسوب نمی شوند. زنجیره ای از انقلاب های سیاسی تاکنون جهان را در نوردیده است که آخرین آن انقلاب در کشورهای عربی در سال 2011 بوده است. علل متعددی در وقوع این انقلابها موثر بوده است. این مقاله با هدف بررسی علل اجتماعی انقلاب ها و به طور مشخص  تاثیر فرایند توسعه اقتصادی و اجتماعی(نوسازی)  بر انقلاب ها به نگارش در آمده است و سوال اصلی آن ناظر به ه...

انقلاب اسلامی در حالی ربع قرن از عمر خویش را پشت سر می گذارد که پس ار مواجهه با چال شهای گوناگون هم اکنون با موج بلند و فرایند پیچیده  و پویایی به نام جهانی شدن رو به رو شده است.اهمیت فرایند مذکور به گونه ای است که به نظر می رسد سرنوشت بسیاری از نظامهای سیاسی،مکاتب فکری و جنبش های اجتماعی به چگونگی تعامل  و مواجهه آنها با این فرایند بستگی خواهد داشت.مقاله حاضر در پی تببین آرمان های انقلاب اسلام...

یکی از منابع مهم برای مطالعه انقلابات، شعارهای آن هاست. این منبع در مورد انقلاب اسلامی ایران دارای ابعاد گسترده ای است که تاکنودن مورد مطالعه جدی جامعه شناختی قرار نگرفته است. هدف این مقاله بررسی اهداف و زمینه های وقوع انقلاب اسلامی براساس شعارهای آن است. برای این کار ابتدا روش جمع آوری و جداسازی شعارهای انقلاب اسلامی توضیح داده شده که حاصل آن ۴۱۵۲ شعار انقلابی بوده است. سپس با ارائه جداولی از ...

انقلاب های سیاسی دارای ویژگی های منحصربه فرد بوده و بر اساس الگوی کنش رهبران سیاسی خود معنا پیدا می کند. انقلاب اسلامی ایران به گونه ای اجتناب ناپذیر با اندیشه سیاسی و راهبردی امام خمینی پیوند یافته است. اندیشه های امام خمینی شکل خاصی از مدل های کنش انقلابی را در ساختار سیاسی ایران و نظام بین الملل به وجود آورد که بر اساس نشانه هایی از عمل گرایی راهبردی تفسیر می شود. چنین رویکردی به معنای آن اس...