با استحاله و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و ساختار ژئواستراتژیک پیمان ورشو، ضرورت جایگزینی مفاهیم ، دکترین ها و استراتژی های نوین، بازیگران عرصه بین المللی را بسوی نگرش جدید رهنمون ساخت. در این میان بازیگران منطقه ای و جهانی بر مبنای استراتژی فرصت یا رویکرد سریع ترین و موثرترین اقدام در بهترین فرصت موجود سعی در تبدیل مخاطرات و چالشهای دوره پساجنگ سرد به فرصتها، در راستای راهبرد مینیماکس نمودند، چ...

از آنجا که انرژی به عنوان منبع تولید قدرت محسوب می¬شود، موضوع ژئوپلیتیک قرار گرفته است و موضوع رقابت، همکاری، تنش، واگرایی و همگرایی بین کشورهای دارنده یا نیازمند آن واقع شده است. به دلیل قرار گرفتن منابع عظیم انرژی در خلیج¬فارس و کشورهای کرانه¬ای آن از یک سو و محدودیت وجود این ماده در سایر نقاط جهان از سوی دیگر، منطقه¬ی خلیج¬فارس در کانون تحولات ژئوپلیتیک انرژی قرار گرفته است. این مساله باعث ش...

در مقاله حاضر، عوامل و روندهای تعیین‌کننده در نظم امنیتی منطقه غرب آسیا در سه عرصه ساختارها، بازیگران و فرآیندها به‌عنوان پارامترهایی درهم‌تنیده و مرتبط با یکدیگر واکاوی می‌شود. چارچوب‌ نظری تحقیق بر موازنه همه‌جانبه با بهره‌گیری از دیدگاه استیون دیوید استوار است، بدین معنا که دولت‌ها نه‌تنها تهدیدات نظامی بیرونی را در محاسبات امنیتی خود مدنظر قرار می‌دهند بلکه به مخاطرات داخلی نیز اهتمام می‌ور...

امنیتسازی در شرایطی ایجاد میشود که کشورهای منطقهای از انگیزة لازم برای همکاریهای چندجانبه برخوردار باشند. انگیزه برای همکاری منطقهای به عنوان ضرورت ژئوپلیتیکی کشورهایی محسوب میشود که در منطقه بحرانی قرار دارند. حوزة امنیت منطقهای ایران دارای چنین ویژگیهایی است؛ در کنار مرزهای جغرافیایی و امنیتی ایران نشانههای مختلفی از تهدید و بیثباتی مشاهده میشود. یکی از اصلیترین دلایل چنین شرایطی را میتوان...

چکیده: افغانستان که یکی از همسایگان شرقی ایران است همواره صحنه جنگ و بی ثباتی، درگیری ها و خشونت های فرقه ای بوده است. این پژوهش بدنبال تبیین و تشریح تأثیرات تحولات داخلی و بی ثباتی های موجود در ساختار سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور افغانستان بر امنیت جامعه ایرانی به ویژه در منطقه سیستان و بلوچستان از سال 1357 تاکنون است هدف اصلی پژوهش بررسی و تحلیل پیامدهای بی ثباتی در افغانستان بر مسائل س...

چکیده فروپاشی ساختار دوقطبی نظام بین‌الملل سبب شد ایالات متحده آمریکا به عنوان تنها ابرقدرت باقیمانده در قالب قدرت هژمون یا چیره طلب در صحنه جهانی عمل کند. این وضعیت موجب شد بسیاری از مطالعات در حوزه روابط قدرت‌های بزرگ، بر شیوه واکنش قدرت‌های درجه دوم نسبت به سیاست قدرت هژمون تمرکز پیدا کند و در این باره؛ به‌ویژه الگوی رفتاری روسیه به عنوان قدرت درجه دوم به‌جا مانده از شوروی...

تغییر اقلیم یکی از 15 چالش هزاره آینده جهان و یکی از 7 چالش اصلی آینده ایران است. هیات بین‌الدولی تغییر اقلیم (IPCC) با در نظر گرفتن سه پیشران اقلیمی، چهار سناریو محتمل تا سال 2100 ارائه کرده است که هر کدام از این سناریوها شاخص‌های اصلی تغییرات اقلیمی همچون دما و بارش را توصیف می‌کنند. اما در خصوص پیامدهای مختلف این تغییرات در نقاط مختلف جهان پژوهش‌های اندکی صورت گرفته است.  تغییر اقلیم در 20 س...

یدة اصلی نوشته این است که علاوه بر کارکردهای ایجابی و امنیت‎ساز، چهرة دیگر انتخابات در جمهوری اسلامی پدیدارسازی سطوح مختلفی از بی‎ثباتی سیاسی و بستری برای وقوع رخدادها، مسائل و چالش‎‌های امنیتی و تهدیدات اجتماعی بوده و چنین نقشی متأثر از نوع کنش‌گری و رفتار سیاسی سه ضلع اصلی انتخابات، یعنی نهادهای حاکمیتیِ اجرایی و نظارتی، الگوی رقابت احزاب و جناح‎‌های سیاسی و الگوی رفتار انتخاباتی مردم و گروه‌ه...

به رغم سکولاربودن رژیم صهیونیستی، صهیونیسم مذهبی در حال تبدیل شدن به اندیشه غالب در سیاست داخلی و خارجی آن رژیم است. در این مقاله، با استفاده از نظریه «امنیتی کردن» نشان داده می شود که صهیونیسم مذهبی به عنوان گرایش اقلیت اما قدرتمند در جریان صهیونیسم، در نتیجه بحران هویت داخلی و ادامه آسیب پذیری امنیتی این رژیم، به شکل گفتمان فراگیر درآمده و به نحو محسوسی موفق شده افکار عمومی و عملکرد رهبران سی...