تقلید و تعیین حدود و ثغور آن و تفاوت آن با اقتباس و اخذ و مضامین مشترک، از مسایل مهم در نقد ادبی است. مقاله حاضر در پی آن است که حدود تقلید را مشخص نماید و عوامل و پیامدهای آن را که در ادبیات ما نیز کمتر بدان توجه شده، بررسی کند تا هنر خلاق از هنر غیر خلاق باز شناخته شود. بدین منظور در این نوشته ابتدا مقدمه گونه ای درباره تقلید در نقد یونان باستان و مفاهیم معادل آن در ترجمه های اسلامی یعنی محاک...

لازمة تحقیق و نقد آثار ادبی، در ابتدا در دسترس داشتن متنی منقح با کم­ترین ایراد است. مهم ترین مرحلة تصحیح، انتخاب آگاهانة نسخ معتبر، مقابلة آنها با یکدیگر و درنهایت برگزیدن نسخة اساس است. آشنایی با سبک، زمان و زبان شاعر، تسلط همه جانبه بر متن و همچنین مراجعه به فرهنگ­ها و تذکره­ها و دقت موی شکافانه در این منابع در تصحیح نسخه امری مسلم و روشن است. شیرین و خسرو امیرخسرو دهلوی - بزرگترین شاعر فارس...

ازقدیم،نقدمنبعوسرچشمه هایی-کهیکاثرادبیدربدوپیدایش،بدان-هاگرایشداشته،موضوعتحقیقبسیاریازمحققانگشتهاست. درکتببلاغتونقد- ابتدادرادبیاتعربوسپسباتقلیدبی-چونوچرادرایران- برپایه یسرقاتادبی،گونه-اینقدتطبیقیومقایسه ایشکلگرفت،کهبرمنابعالهامشاعرانونویسندگان،ومیزاناقتباس هاوعاریت گرفتن هایآنان،باتأکیدبرتأثیروتأثراتمی-پرداخت.محققاندرذیلقضیه-یسرقاتبهانواعتشابهاتواشتراکاتوتقلید-هایادبیپرداختند کهازسرقتبسیاردور...

با ظهور استعمارگری، ادبیات جهان گونه ادبی جدیدی را با نام ادبیات استعمار به خود دید.ادبیات استعمار ، بویژه از نیمه دوم سده نوزدهم تاکنون، بسیار مورد توجه نویسندگان و منتقدان ادبی قرار گرفته است تا آنجا که نویسندگان مشهوری همچون کیپلینگ ، فارستر و کنراد آثار شناخته شده ای را با موضوع استعمار و زندگی در مستعمرات خلق نمودند. زندگی جوزف کنراد ، چه آن هنگام که کودکی خود را با تجربه اشغال کشورش لهستا...

شعر گفتار در دو دهه اخیر گسترش قابل توجهی یافته و درباره آن مطالبی پراکنده و ادعاهایی متفاوت مطرح شده است. با وجود این، هنوز تحقیق بی طرفانه و مستقلّی درباره آن صورت نگرفته است تا با جمع آوری و طبقه بندی دیدگاه ها و تطبیق نقادانه آن با نمونه های شعری ارائه شده، بتوان سخنی علمی و مستدل بیان کرد. در این مقاله ضمن تحلیل ویژگی های غیر زبانی شعر گفتار در چهار حوزه اصلی ساختار، موسیقی، تخیّل و محتوا، م...

درخت آسوری یک اثر منظوم به زبان پارتی است که به خط پهلوی تحریر شده است. این اثر به دلایلی چند از مهم‌ترین آثار ادبی ایران در دورۀ میانه محسوب می‌‌شود. گذشته از این که تحقیقات روش‌‌مند وزن‌‌شناختی ایرانی میانه با آن شروع شد، خود اثر نمودار انواع گوناگونی از تجربیات ادبی در دورۀ میانه است؛ تجربیاتی که در شعر فارسی به‌ویژه در قصاید سخنوران پارسی‌‌گوی پس از اسلام نیز دیگربار مجال ظهور یافت. در این ...

فیروزشاه نامه، قصه ای است با حال و هوای ایران باستان که از قرن نهم قمری باقی مانده است. بن مایۀ این قصه عشق است و این عشق حوادث حماسی داستان را ایجاد می کند. ویژگی های عیّاری و قصه های پریان نیز طرح قصه را گسترش می دهد. اغلب محققان سعی کرده اند این قصه ها را در چارچوب انواع ادبی ارسطویی ببینند و آنها را ذیل یکی از انواع ادبی قرار دهند. در این مقاله، قصۀ فیروزشاه نامه، نخست از دیدگاه انواع ادبی و...

در کنار رودخانة خروشان شعر فارسی در بستر زمان، نقد شعر همچون جویبار کوچکی از دیرباز جریان داشته است. این جویبار در مقطعی به مجد همگر شاعر استاد قرن هفتم می‌رسد که به پشتوانة ملک‌الشّعرائی، دست به نقد ادبی نیز زده است. مباحثی چون داوری شعر انوری و ظهیر فاریابی و نیز مقایسه بین سعدی و امامی، از مباحث مشهور در نقد سنّتی روزگاران گذشته است. به مدد این دو داوری، در بررسی تاریخی نقد شعر در ایران، مجد ه...

مقالۀ حاضر، نقدی است بر کتاب آشنایی با پایگاه های اطلاعاتی تألیف حمزه علی نورمحمدی که به آشنایی با ساختار انواع پایگاه های اطلاعاتی اختصاص دارد که بتوانند قادر به انجام برخی از امور کتابخانه­ای باشند. این کتاب با هدف تأمین منبعی آموزشی برای درس «آشنایی با پایگاه های اطلاعاتی» تألیف شده است. هدف فصل اول این کتاب، آشناکردن ذهن دانشجویان با مفاهیم پایگاه های اطلاعاتی و تاریخچۀ آن است. در ادامه درب...