در این رساله پس از طرح جغرافیای تاریخی قلمرو مرعشیان ، تاریخ سیاسی این خاندان و پس از آن اوضاع و احوال فرهنگی و اجتماعی مازندران در روزگار حکمرانی آنان بررسی و تحلیل شده است.

خاندان اردلان یکی از خاندان‌های حکومتگر در منطقه کردستان بود که به سبب عوامل متعدد فرهنگی و تاریخی، ضمن امتناع از پذیرش مذهب رسمی تشیع، اطاعت از صفویه را پذیرفت و تا اواخر قاجاریه، اعضای این خاندان تابع حکومت مرکزی بودند. اگرچه ساکنان منطقه بر مذهب شافعی باقی ماندند، ولی خاندان والی از اواسط عهد صفوی به بعد مذهب شیعه را پذیرفتند. آخرین والی اردلان، امان‌الله خان دوم (حک: 1265-1284 ق)، که از طرف...

از زمان قدرت‌یابی خاندان اردلان، ایالت کردستان ایران تحت حاکمیت بنی­اردلان اداره می­شد و حکمرانان آن مناسبات خود را با دولت‌های مرکزی به‌نحوی تنظیم می‌کردند که استقلال خود را در جایگاه حکومتی محلی حفظ کنند. این خاندان تا زمان ناصرالدین‌شاه قاجار بر کردستان حکومت کرد؛ اما در این زمان و در راستای سیاست تمرکزگرایی ناصری و قاجاری‌کردن حکومت ایالات، شاهزاده فرهادمیرزا معتمدالدوله به حکومت کردستان تع...

الکای هورامان یا به نقل از منابع عصر صفوی «اُورمان»، از جمله حکومت‌های محلی ناشناختۀ تاریخ ایران است که سابقۀ تشکیل آن به سال 393 ق/1003 م باز می‌گردد. سلاطین هورامان در دوران اوج قدرت خود، نواحی بین شهرزور تا نزدیک سنندج را زیر سلطه داشتند. با نگاه به نقش عثمانی‌ها و خاندان اردلان در این منطقه، روابط سلاطین این ناحیه با حکومت صفویه نیازمند تحلیل و بررسی است؟ پرسشی که این مقاله حول محور آن شکل گ...

با نگاهی به تاریخ ایران چنین استنباط میشود که شالود? حاکمیّت در این سرزمین بر دو رکن اعتقاد و عرف قرار داشته است. صفویان بر اساس اعتقاد مردم به خاندان ایشان به حکومت رسیدند و حدود دویست و پنجاه سال حکومت کردند. اما سقوط صفویان نه‌تنها به حاکمیّت آنان پایان داد بلکه قداست آن خاندان را بطور قابل ملاحظه‌ای بیرنگ کرد. از اینرو، از آن به بعد اساس حاکمیّت بر عرف قرار گرفت که شامل قدرت و اصالت خاندان میش...

سال 1284 قمری نقطه‌ی عطفی در تحولات سیاسی کردستان اردلان بود. مقارن این سال شاهنشاه مقتدر قاجار، ناصرالدین شاه، در پی اعمال سیاست تمرکزگرایی، پس از مرگ والی اردلان از تفویض دوباره‌ی قدرت به اعضای این خاندان خودداری کرد. وی  با انتصاب یکی از شاهزادگان قجری به نام فرهاد میرزا معتمدالدوله در این منطقه، به سلطه‌ی سیاسی چند‌صد ساله‌ی خاندان با‌نفوذ محلی اردلان خاتمه داد. این پژوهش با اتخاذ روش تاریخ...

پژوهش حاضر در پنج فصل به بررسی این موضوع پرداخته است که نقش سیاسی فرهنگی «آل طاووس» را در قرن هفتم و هشتم هجری قمری چگونه می توان تبیین کرد؟ در فصول این پژوهش، با بررسی اوضاع سیاسی فرهنگی «بغداد» در قرون مذکور و واکاوی زندگی و آثار شخصیت های برجسته «خاندان طاووس» در این قرون، به زمینه ها و عوامل و انگیزه هایی که سبب شده تا «خاندان طاووس» به انجام فعالیت های سیاسی فرهنگ بپردازد، اشاره نموده و د...

تشکیل دولت‌های متعدد در تاریخ ایران اسلامی و دوام حاکمیت آن‌ها، به عوامل مختلفی بستگی داشته که تشکیلات اداری و دیوانسالاری، مهم‌ترین آن‌ها بوده است. در این تشکیلات، ایرانیان و خاندان‌های معتبر و مشهور دیوانی نقش پررنگی داشته‌اند. تشکیل دولت صفوی موجب شد تا بار دیگر، ایرانیان در تشکیلات اداری حضور یابند؛ به‌دنبال‌آن، خاندان‌های جدیدی نیز وارد عرصه دیوانی شدند که شایستگی و توانمندی چشمگیری را از ...

اندکی پس از ظهور اسلام در ایران ، افرادی از خاندان های دیرینه سال و دبیر پیشه ایرانی ، در پرتو آگاهی بر فنون اداری و تسلط بر دو زبان عربی و فارسی و نیز موقعیت مطلوب اقتصادی  به مقامات عالیه درباری ودولتی تا حد مقام وزارت رسیده اند،خاندان دارستیان شیرازی یکی از همین دودمان های دیوان سالار است که سه تن از اعضای آن خاندان در سده های پنجم و ششم هجری به مناصب مهم دیوانی دست یافتند .ابوالفتح ابن دارس...

هم زمان با تشکیل دولت شیعی مذهبِ صفوی در آغاز قرن دهم هجری، اوزبکانِ دشت قبچاق نیزصفحات شمالی قلمرو تیموریان در ماوراءالنهر و خوارزم را تصرف کرده، در هر دو منطقه، به ترتیب دو خاندان شیبانی و عربشاهی زمام امور را در دست گرفتند.  در ابتدای امر، علاوه بر اختلاف مذهبی، ادعای مالکیت اوزبکان نسبت به خراسان، عامل اصلی تصادم و درگیری آن‌ها با صفویان شد. اگر چه خاندان شیبانی این روابط خصمانه را تا زمان ان...