علم بلاغت علمی است که به مطابقت کلام با مقتضای حال و شناخت ظرافتهای کلام و دستیابی به رموز آن می پردازد. این علم به سه قسم: معانی، بیان و بدیع تقسیم می شود. یکی از مسایلی که در علم معانی مطرح شده است ، بحث قصر وحصر است که به معنی: اختصاص دادن چیزی به چیز دیگر است . این اختصاص به دو صورت حقیقی و اضافی یا صفت و موصوف است . از فایده های این بحث ، تاکید، مبالغه و ایجاز و ... مباشد. اسلوبهای قصر شام...

هدف از رساله حاضر آن است تا تحقیقی جامع و کلی از زندگی خصوصی و شعری شاعر قرن سیزده،فروغی بسطامی، به عمل آید و به ابهاماتی در این زمینه پاسخ داده شود. در این تحقیق آشکار شد که فروغی بشطامی از شاعران عارف زمان خود نیست و هیچ گاه ادعایی خدایی نکرده است. در فصل اول مجموعه ای از یافته از پیشنه تحقیق تدوین شده است در فصل سوم سبک بازگشت و برخی از انجمن های ادبی معرفی شده اند و جایگاه فروغی در این سب...

یکی از مباحث مهم فلسفۀ اخلاق رابطۀ بین «باید و هست» است که دیدگاه‌های مختلفی در باب آن ارائه شده است. یکی از این دیدگاه‌ها، دیدگاه مرحوم علامه طباطبایی و شارح بزرگ آن شهید مطهری است که عبارت است از آنکه: باید و نبایدهای اخلاقی، جعل‌ها و اعتباراتی هستند که انسان بر اساس رابطۀ واقعی بین افعال اختیاری خود و نتایج مترتب بین آنها، تنظیم کرده است و «بایدها» مبتنی بر واقعیات هستند؛ هرچند از آن‌ها استن...

باور ظنّی و غیریقینی در فلسفۀ اسلامی در حکم جهل است و ادلۀ اعتبار «اطمینان» در علم اصول نیز تنها ارزش عملی آن را اثبات می­کند. پرسش این است که آیا ادراکات غیریقینی ارزش معرفتی ندارند. در این مقاله با بازسازی نظریۀ اعتباریات و تقسیم «وجودهای ذهنی» به «وجود ذهنی حقیقی» و «وجود ذهنی اعتباری» نشان می­دهیم که برخی از «معانی اعتباری» می­توانند از واقعیت حکایت کنند. درصورتی ادراک اعتباری واقعیت را بازن...

این نوشتار در پی بررسی امکان ایجاد حق طلاق برای زن، در صورت عدم انفاق، و شیوه رسیدگی به چنین ادعایی در حقوق ایران است. برای این کار، افزون بر تشریح شرایط ماهوی دست یابی به حق طلاق به علت عدم انفاق برای زن، با استفاده از فقه امامیه، حقوق موضوعه، و نیز بررسی آیین رسیدگی به دعوای طلاق، تلاش شده است از فقه اهل سنت و حقوق کشورهای اسلامی برای امکان اصلاح قوانین مربوط در حقوق ایران استفاده شود.بررسی ه...

در این مقاله، فهم عمومی مردم از اصطلاح  «معماری ایرانی معاصر» بررسی شده است. به این منظور، ابتدا تعاریفی از نظریه­پردازان معماری معاصر ایران از معماری ایرانی، به صورت کلّی بررسی شده و یک دسته­بندی درون­ساختاری از آن تعاریف به عمل آمده است. سپس با تمرکز بر چهار جریان فکری دسته­بندی شده توسط حبیبی  در  کتاب « شرح جریان­های فکری معماری و شهرسازی در ایران معاصر»: (اصول­گرایان، سنت‌گرایان، نوگرا-بوم­...

کتاب هرمنوتیک قرآنی، طبرسی و مهارت تفسیر قرآن1 اثر برویس فاج (Bruce fudge) از جملة مهم‌ترین آثار خاورشناسان دربارة تفسیر مجمع‌البیان به حساب می‌آید. بررسی کتاب نشان می‌دهد که با وجود ابتکار و تلاش نویسنده در خلق برخی مطالب، کاستی‌ها و اشکالات مهمی نیز به چشم می‌خورد. در این نوشتار، پس از معرفی اجمالی فاج و آثار وی، گزارشی از محتوای کتاب ارائه شده است و در مقام بررسی، آرای وی در دو بخش نقد محتوا...

حسن تعلیل و مذهب کلامی به عنوان دو تکنیک و دو آرایه¬ی بلاغیِ مبتنی بر استدلال، در اکثر آثار بلاغی عربی و فارسی مطرح شده¬اند که وجود نقاط مشترک در دو زبان، زمینه¬ی بررسی تطبیقی آن¬ها را فراهم آورده¬است. در این پژوهش تلاش نمودیم تا ضمن بررسی سیر تاریخی این دو آرایه در آثار بلاغی عربی و فارسی، تصویر روشنی از تطور و تحول آن¬ها در طی قرون مختلف تا امروز ارائه دهیم و مباحث نظری مربوط به هر یک نظیر معا...

کشورهای ساحلی خلیج‌فارس همانند سایر کشورهای ساحلی، عمدتاً متأثر از قوانین بین‌المللی مربوط به‌حقوق دریاها به تدوین و تصویب قوانینی ملی که منعکس‌کننده قلمروسازی‌های ادعایی آن‌ها بر دریا می‌باشد، مبادرت ورزیده‌اند. این ادعاها که معمولاً در قوانین مناطق دریایی کشورها بازتاب می‌یابند، همواره مورد توجه سایر کشورها به‌خصوص همسایگان و قدرت‌های دریایی بزرگ قرار می‌گیرند و در صورت مغایرت با حقوق و قواعد ب...

حصر‌عبارت است از‏‏ این‏که چیزی یا کسی را به چیزی یا کسی ‏‏آن‏چنان ویژه دارند که از او درنگذرد و در غیر او نباشد. دلالت حصر بر معنای مذکور مورد تردید است. بررسی مفاد واقعی این اسلوب مسأله‏‏ اصلی این پژوهش است که به روش کتابخانه‌ای و تحلیل محتوا پی گرفته شده است. آیا ظهور این بیانات در انحصار، معتبر و قابل استناد است؟ احتمالات چندی وجوددارد: این‏که حصر را غیرحقیقی یا اضافی بدانیم؛ استفاده از حصر ...