یکی از نگاشته‌ها در ارتباط با مناظره و گفتگوی علمی، رسالۀ مناظرۀ علامۀ بحرالعلوم با یهودیان ذوالکفل است. اصلِ رساله به زبان عربی است که توسط شاگردان مرحوم بحرالعلوم تدوین و نگارش یافته و سپس توسط آیت‌اللّه محمدکاظم هزارجریبی به فارسی برگردان شده است. دست‌نوشت عربی و فارسی این رساله توسط خانم دکتر زابینه اشمیتکه (استاد آلمانی اسلام‌شناسی) و آقای رضا پورجوادی تصحیح و در نشر میراث مکتوب چاپ و منتشر ...

«دُرِّ سخن» از آثار تازه به دست آمدة متون کهن فارسی است. ابوالفتوح هبه الله الحمویی این اثر را در بین سال‌های 739 تا 750 قمری تألیف کرده است. این مقاله در یک چکیده و چند بخش تدوین می‌شود؛ در بخش اول یعنی مقدمه، همراه با بیان پیشینه، معرفی کوتاهی دربارة درّ سخن و سه اثر تقلیدشدة دیگر از سعدی ارائه شده است. در بخش دوم معرفی نام و نسب نویسنده، در بخش سوم معرفی نام اثر، در بخش چهارم محتوای کتاب، در بخش...

ارزیابی ‌و نقد کتاب‌های درسی برای تحول در حوزة آموزش امری اجتناب‌ناپذیر است تا صاحبان آثار علمی را در بهبود و برطرف‌کردن معایب و کاستی‌های آثارشان یاری کند. بر این اساس، جستار حاضر کتاب انواع شعر عربی و سیر تطور آن، تألیف خلیل پروینی و سید‌فضل‌الله قادری، را از دو جنبة شکلی و محتوایی نقد و بررسی کرده است تا نقاط ضعف و قوت آن را تبیین کند. از مهم‌ترین مزایای اثر مذکور می‌توان به نوبودن ...

کتاب عصر الدّول والإمارات: الأندلس، اثر شوقی ضیف نویسندۀ نام‌دار ادبیات عربی، دربارۀ تاریخ ادبیات عربی در اندلس است. مؤلف در این اثر کوشیده ‌است تا پس از بیان مقدماتی دربارۀ سیاست، اجتماع، و فرهنگ به ادبیات عربی در اندلس بپردازد و به ذکر شواهد تاریخی، شعری، و نثری و تجزیه‌و‌تحلیل این شواهد اقدام ‌کند. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی جنبه‌های گوناگون شکلی و محتوایی این اثر را نقد و بررس...

توجّه بسیار دانشمندان به شخصیّت و نام مرداس، علیرغم ناچیز بودن ذکری که از او در شاهنامه رفته، مدیون اهمّیّت پسرش ضحّاک در اساطیر ایرانی است. نبود نام و نشان او در متون اوستایی و تشویش صورت‌های نگارشی آن به خط پهلوی در متون فارسی میانه و کثرت بیش از حدّ گونه‌های مضبوط آن در متون اسلامی و همسانی نوشتاری و احتمالاً آوایی صورت مضبوط در شاهنامه با نام خاصّ عربی مرداس مسائلی هستند که این شخصیّت و نامش را در ا...

آشنایی زدایی از جمله اصطلاحات متداول در ادبیات معاصر است که بر عدول از شیوه های مرسوم و معمول نگارشی اطلاق می شود که با هدفی معین انجام می شود. آشنایی زدایی نوشتاری، معنایی و شخصیتی از جمله انواع آشنایی زدایی هستند که در این پژوهش مصادیق آن در شعر ادونیس و ممدوح عدوان اررسی شده است.آشنایی زدایی نوشتاری که از جمله مهمترین پدیده های شعر معاصر است،شامل تغییر در سیستم نوشتاری مرسوم و معمول است و با...

کتاب مقدس از همان ابتدای مسیحیت جایگاهی رفیع و بی‌همتا در دیانت مسیحیان داشت و برای بسیاری از مؤمنان مسیحی هنوز این جایگاه را حفظ کرده است. اما پس از رنسانس، به‌تدریج تحقیق دربارة کتاب مقدس، نویسندگان آن، شیوة نگارشی آن و حتی خطاها و تناقضات آن گسترش یافت؛ تا حدی که پس از عصر روشنگری، کتاب مقدس در زیر تیغ نقادان همچون دیگر آثار بازمانده از روزگار باستان، حلاجی و واشکافی می‌شد. در نتیجة این نقاد...

افزایش کتاب‌های تفسیر قرآن در قرن معاصر با سبک و سیاقی یکسان و با سخنانی همسان، گمان هم‌طرازی را در نگاه نخستین در میان آنها تداعی می‌نماید. گشایش و صیقل آیینه نقد و بررسی، این هنر را دارد که برجستگی‌ها و کاستی‌های هر یک نسبت به دیگری را آشکار نموده، و اهل مطالعه و دانش و پژوهش را در انتخاب مسیر رهنمون باشد. این قلم در همین راستا چشم‌اندازی بر تفسیر اطیب البیان دارد که به دست فقیه و مفسر شیعی ...

کتاب درسی از عناصر ضروری در فرایند آموزشی به‌شمار می‌رود و در بسیاری از محیط‌های آموزشی رسمی درکنار عناصر دیگر از قبیل معلم و فراگیر نقش‌محوری را بر‌عهده دارد. بی‌تردید ارزیابی و نقد این منبع آموزشی تأثیری مستقیم در آموزش و ارتقای کیفی آن خواهد داشت. پژوهش حاضر به نقد کتاب اصول و روش تحقیق در زبان‌شناسی کاربردی پرداخته است و با رویکردی توصیفی ـ انتقادی ابعاد شکلی و محتوایی این کتاب را ...

جورج برنارد شاو ایرلندی،‌ یکی از نخستین نویسندگانی است که مقول? باز آفرینی تاریخی را به شکلی متفاوت از هم‌ اندیشان معاصر و پیش از خود ، در درام‌ های تاریخی قرن بیستم به تصویر می‌ کشد و رویکرد چالش برانگیزتری نسبت به سنت دستیازی به تاریخ در راستای پردازش داستانی نمایشی ارائه می‌ دهد. در این راستا نگاه شاو به فلسف? تاریخ در ده? 1920، با نمایشنام? ژان قدیس،‌ به اوج بلوغ خود می‌ رسد و شباهت نزدیکی...