هدف مقاله حاضر تحلیل گفتمانِ هنر خاورمیانه است. از این رو در گام اول با نقد محدودیت های نظریه سبک در تحلیل هنر مدرن، بر تحلیل گفتمان به عنوان رویکردی جایگزین تاکید خواهیم کرد و در گام دوم رویکرد گفتمانی را برای تحلیل هنر خاورمیانه به کار خواهیم گرفت. تحلیل گفتمان هنر در یک سطح شامل تحلیل ویژگی های بصری، کالبدی و ژانر اثر و در سطحی بالاتر شامل تفسیر بینامتنی اثر و نسبت آن با تاریخ و در سطحی بالات...

قلمرو سازی در جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک به‌عنوان یکی از مباحث پایه‌ای به شمارمی رود. قلمروسازی، یک ساختار سیاسی انسان‌ساخت است که در پی تقسیم‌بندی فضا است. قلمرو سازی ذاتاً سیاسی و یا ماهیتاً مشاجره آمیز است و بدون تقسیم بی‌رحمانه فضا به بخش‌های جداگانه و تخصیص انحصاری فضا وجود نداشته است. ازاین‌رو، قلمرو سازی یک فرایند هدفمند است و اهداف مختلفی مثل اقتصادی، امنیتی، هویتی، انگیزشی و یا حتی عاطفی...

نشانه‌ معنا شناسی یکی از رویکرد های جدید در شناسایی و تحلیل نظام‌ های زبانی به شمار می‌ رود که در تعامل با دیگر رویکرد های پژوهشی می‌ تواند به عنوان رهیافتی میان‌ رشته‌ ای در حوزه‌ های ادبی مورد استفاده قرار گیرد . این پژوهش در پی آن است که با رویکرد نشانه‌ معنا شناختی به توصیف و تبیین نظام‌ های گفتمانیِ موجود در حکایت‌ های قابوس نامه بپردازد و با مقایسة نشانه‌ معناهای موجود در این حکایت‌ ها ، م...

Islamophobia, as an inclusive discourse in the relationship between the West and the Islamic w plays a prominent role in shaping various processes which all arise from a particular basis that is projecting a frightening image of Islam. The origin  of such a phobia can be traced back to the  Christians approach to  Islam during Crusades. Islam has been redefined as the “enemy” in western countri...

توجه به کنشهای زبانی رایج در هر دورۀ تاریخی، می تواند آگاهیهای نوینی را از آن عصر بازنماید. از همین رو، بهره گیری از دانش زبان شناسی، خاصه زبان شناسی کاربردی، در مطالعات تاریخی اسلام راهگشای بسیاری از مسائل مطرح در این حوزه می تواند باشد. بر این پایه، و به سان نمونه ای از تعامل بینارشته ای، در مطالعۀ پیش رو با محوریت کاربست نگاه گفتمانی خواهیم کوشید روند رویارویی دو گفتمان علوی و اموی را بازشنا...

مشارکت گستردة زنان محجبه در انقلاب اسلامی ایران، ناظران خارجی را بر­انگیخت که آن را انقلاب چادرها بنامند. چرایی و چگونگی این مشارکت، از جمله عرصه‌های مغفول در میان علایق نظری مطالعات انقلاب اسلامی به شمار می‌رود. مقاله حاضر بر آن است تا با استفاده از امکانات مفهومی روش تحلیل گفتمان این مسأله را بکاود. بنابراین سه گفتمان سنّتی، مدرنیزاسیون و انقلاب اسلامی، در دو سطح تعاملات ...

مقاله حاضر با بررسی پدیده جهانی‌شدن و تلاش برای توضیح این پدیده به برآورد چالش‌ها و فرصت‌هایی می‌پردازد که اسلام سیاسی در شرایط جدید با آن مواجه است. نویسنده رهیافت مناسب برای این بررسی را رهیافت مطالعات تحلیل گفتمانی می‌داند و بر این اساس به جای تلقی جهانی‌شدن به مثابه گفتمان واحد، معتقد است که تصویر جهانی‌شدن به منزله وضعیت جدید منازعه گفتمانی، توان توضیح‌دهندگی بیشتری دارد. از این منظر آنچه ...

تحلیل گفتمان انتقادی می‌کوشد به بررسی و تحلیل گفتمان در سطحی فراتر از جمله بپردازد تا هم جنبه‌های زبانی و هم جنبه‌های اجتماعی گفتمان را آشکار کند. بر این اساس نورمن فرکلاف گفتمان را در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین بررسی کرده است. این روش در قیاس با سایر روش‌های تحلیلی گفتمان تا حدودی جامع‌تر و کارآمدتر است. برای ارائۀ تحقیقی کمی-کیفی می‌توان روش تحلیل فرکلاف را با روشی کیفی چون روان شناسی گفتمان...

گفتمان مجموعه­ای از نشانه­هاست که به‌صورت فراگیر به شکل­دهی رفتارهای فردی و اجتماعی جامعه می‌پردازد. در هر نظم گفتمانی مجموعه­ای از قوانین و قراردادها وضع می­شود که به ساختاربندی اصول گفتمانی می­پردازد. کنشگران اجتماعی با هدف­های ایدئولوژیکِ مدنظر خود اقدام به واردکردن نشانه­ها در چارچوب گفتمانی خود می­کنند و اینجاست که زبان به ‌عنوان بخش مهمِ سازندة گفتمان وارد عرصه می‌شود و به ‌صورت نرم­افزاری ...

هدف این پژوهش شناسایی و تحلیل شگردهای گفتمانی مورد استفاده در برنامه «صفحه 2 آخر هفته» پخش شده از شبکه بی‌بی‌سی فارسی در سال‌های 94 و 95 هست. تلاش بر آن بوده تا ابتدا با استفاده از تکنیک‌ها و مقوله‌های گفتمانی، شگردهای گفتمانی برنامه را شناسایی و سپس با بهره از روش تحلیل گفتمان انتقادی این برنامه مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار گیرد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که برنامه مذکور از شگردهای تخاصم گفتم...