چکیده: امام رضا(ع) برای تبیین رابطۀ خالق و مخلوق از تمثیل آیینه بهره می‌جویند، این تمثیل به‌خاطر ژرفای آن مورد توجه یکی از عرفای شیعه واقع شده است. سید قطب‌الدین نیریزی از این تمثیل مباحث مهمی را در حکمت الهی و جهان‌شناسی عرفانی مثل ربط حادث به قدیم، وجود اضافی ماسوی‌الله و نحوۀ قیومیت خداوند استنباط می‌کند. این نوشتار، ابتدا به بررسی بستر این رویکرد که جواز تمثیل از ناحیۀ اولیای الهی است، می‌پ...

ارسال المثل و تمثیل از جمله صنایع ادبی هستند که در سبک هندی به سبب کاربرد زیاد به صورت ویژگی سبکی در آمده اند، در این بین کلیم کاشانی و حزین لاهیجی از جمله شاعران معروف و مشهور در سبک هندی می باشند که کلیم به عنوان شاعر آغازگر و حزین به عنوان شاعر متأخر در این سبک به شاعری پرداخته اند. این دو شاعر برجسته در اشعار خود کوشیده اند تا با استفاده از عناصر بیانی و به ویژه ارسال المثل و تمثیل بر حسن ت...

هدف اصلی این پژوهش ،بررسی تمثیل در متون ایرانی میانه غربی و تفسیر آن است. تمثیل برخلاف رمزهای عرفانی، گونه ای استعاره است و استعاره استوار بر شباهت . تمثیل ها در پی گونه ای شناخت معنوی از انسان و جهان اند با اهداف تعلیمی برای سالکان و تهذیب نفس و یاد آوری، بدون دگرگونی زمینه تفسیری آموزه های دینی مربوط بدان.اما رمز عبارت است از بیان یک تجربه قدسی به گونه ای که جز آن، هیچ راهی جهت آشکار شدنش متر...

مجاهد بن جبر از مفسران معروف تابعی در قرن دوم، از موثق‌ترین شاگردان ابن عباس و از راویان امام علی(ع) می‌باشد. غیر از روایات فراوانی که در تفاسیر روایی از وی نقل شده، تفسیری با عنوان «تفسیر مجاهد» به روایت ابن ابی نجیح، که تنها تفسیر مستقل باقی‌مانده از دوران تابعین می‌باشد، به وی منسوب است. نسخه خطی این تفسیر که به شماره 1075 در دار الکتب المصریه در قاهره نگه...

تفسیر قرآن به سنّت در مرحلة بعد از تفسیر قرآن به قرآن و در طول آن است و معیّت آن دو با هم، لازم و ملزوم است. یعنی حجّیّت قرآن به جهت اینکه کلام خداست، ذاتی است ولی حجّیّت سنّت را خداوند در قرآن تجویز فرموده است. بدان جهت که نمی توان همه آیات قرآن را با خود قرآن تفسیر کرد که لازمه اش کفایت قرآن و عدم نیاز به سنّت و اهل بیت(ع) است، چاره ای جز رجوع به سنّت معصومین برای تفسیر قرآن نیست که آن، یکی از بهترین ...

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نهادهای متعددی را پایه گذاری کرده است که قوه قضائیه یکی از آنهاست. پیش بینی این نهاد در ساختار نظام حقوق اساسی و اختصاص 19 اصل به آن برای مهار و کنترل قدرت در عرصه قضا خالی از اهمیت نیست. تاکنون، تحقیقات بسیاری درباره ساختار قوه قضائیه و ارتباط آن با دیگر نهادهای موجود در نظام حقوق اساسی انجام شده است. اما آنچه کمتر بدان توجه می شود عملکرد دادگاه ها هنگام صدور رأ...

اوپانیشادها از سروده های ناب عرفانی در ادبیات هند است که با آثار عرفانی ما بویژه مثنوی مولوی مشابهت ها ومشترکات محتوایی و هنری دارد. استفاده از هنرتمثیل وعناصر ملموس برای القای معانی بلند عرفانی از ویژگی های مشخص این دو اثر است. در برخی از آثار محققین معاصر به صورت گذرا به گوشه هایی از جنبه های مشترک آنها اشاره شده ولی همچنان مباحث مهم متعددی در حوزه مفهومی- هنری ومطابقت ومشابهت این دو اثر وجود...

بررسی صور خیال(تشبیه،تمثیل،استعاره،مجازوکنایه)در اشعار وحشی بافقی موضوع این تحقیق است هدف از انجام این کار شناخت اشعار وحشی و میزان استفاده ی وی از زیبایی های ادبی در شعر اوست به طور مثال مشخص شد که شاعر بیشترین بهره را از فن تشبیه و بعد از آن از استعاره برده است .

تمثیل یعنی تشبیه معقول به محسوس مرکب و در معنی با تشبیه تمثیلی و ارسال المثل معمولاً یکسان و برابر است، چنان که در علم «بیان» هم آمده تمثیل و تشبیه تمثیلی و ارسال المثل را به یک نحو تلقی می‌کنند، تا آنجا که گفته‌اند اساس سبک هندی بر تمثیل است، از سوی دیگر نماد هم از اصطلاحاتی است که با تمثیل ارتباط دارد. قدما در پرداختن به صور خیال به دو شیوه رفتار کرده‌اند. به این معنی که یا به صورت ناقص وارد ا...

تمثیل و کاربرد آن در ادب پارسی سابقه‌ای دیرینه‌ای دارد و یکی از کسانی که از این توانمندی ادب پارسی توانمندانه استفاده کرده است مولانا جلال الدین محمد بلخی است. او با شوقی وافر و شوری عارفانه می‌خواهد عرفان عملی را به مریدان و شیفتگان راه طریقت و حقیقت آموزش دهد و در این رسالت خطیر خویش برای بیان مفاهیم والا از تمثیل بهره جسته است. وی مفاهیم ژرف و عمیق عرفانی را درقالب قصه‌ها و حکایات شیرین بیان...