یکی از دستاوردهای مایکل ریفاتر در زمینة نقد بینامتنی، نشانه­شناسی بینامتنی است. وی با طرح مباحثی چون غیردستورزبانی، تفسیرگر، هیپوگرام و ماتریس، گامی مؤثّر در کاربردی­کردن نظریة بینامتنیّت در متن و کشف دلالت­های معنایی و ضمنی متون برداشت. در خوانش نشانه­شناسانه، مخاطب در مواجهه با متن، ابتدا با «غیردستورزبانی»­ها برخورد می­کند. سپس منتقد با بررسی «انباشت»، «منظومة توصیفی» و «هیپوگرام»، می­تواند دل...

نهج البلاغه از جمله کتابهایی است که مورد اهتمام قدامی و محدثین قرار گرفته و به خوانش و شرح آن پرداختند. در این رساله به این امر دست یافتیم که مفهوم جهل و جاهلیت در دانشگاهها و مراکز آموزشی از جهت اصطلاح مورد بحث کامل قرار نگرفته است؛ لذا در این بحث در پی آنیم که مفهوم جهل و جاهلیت را از متون استخراج کنیم. امید است که این امر باعث ازاله ی آنچه را که از موارد مردود و بی اساس به آن التصاق و نسبت د...

همیت متون روایی بعنوان یکی از انواع حائز اهمیتِ متون ادبی و وجود و حضور آن در تمامی ابعاد زندگی و نیز تجربیات فردی و اجتماعی افراد برکسی پوشیده نیست. به بیان دیگر، حضور دائمی روایت های داستانی در هررده ی سنی وهر مکان و زبانی کاملاً محسوس و قابل لمس است. ازین رو، اهمیت و تاثیر کاربرد متون روایی داستانی در آموزش بطورکلی و فراگیری و آموزش زبان اول و دوم بطور خاص از دیر باز مطمح نظر مربیان، روان – زب...

داستان های عامه از بطن توده برآمده اند، به همین سبب آینة تمام نمای عادات، آداب و خُلقیات مردم عامه اند و با بررسی آن ها می توان فرهنگ زیستیِ مردمان را بی نقاب و صورتک دید. یکی از روش های خوانش متون و ازجمله متون عامه، کشف تقابل های پنهان در متن است؛ زیرا با استخراج این تقابل ها می توان به لایه های مستتر در پس ظاهرِ متن دست یافت. این تقابل های درون متنی، به اعتقاد ژاک دریدا، سلسله مراتبی و پله کانی...

تایپفیس ها ابزاری کاربردی و فراگیر هستند. کارکرد اصلی تایپفیس ارتقای خوانش و بهبود روند انتقال اطلاعات است. ظهور سیستم فونت سربی و دیجیتال سبب ایجاد شکاف عمیقی میان زیبایی شناسی حروف فارسی در خوشنویسی کلاسیک و تایپفیس مدرن فارسی شده است. با این وجود حقیقت غیرقابل انکار این است که حتی جنبه های زیباشناسانه تایپفیس مدرن فارسی نیز باید الهام گرفته از هویت نوشتاری خط فارسی باشد تا همسویی بیشتری با ز...

چگونگی بازنمایی بصری پوشش زنان در اجتماعات خصوصی و عمومی، با نظر به فرهنگ دینی اسلام و ادبیات ایران اسلامی در نگاره‌های ایرانی موضوع این مقاله است. روش تحقیق، خوانش نشانه‌های مشترک در زِبَرمتن نگاره‌ها و تحلیل بینامتنی آنها، به منظور دریافت کارکرد نظام زبانی و موقعیت زمانی مربوط به آنها در خصوص پوشش زنان در نگاره‌ها بوده است. در این رویکرد، هر نگاره دارای نظام زبانی به هم پیوسته‌ای تلقی شد که نشا...

این پژوهش، در جهت شناخت و دستیابی به نظریه خوانش متن (اثر تجسمی) از نقطه‌نظر واساز است. با توجه به متون دریدا، می‌توان نظریه او را در تحلیل اثر تجسمی به سه بخش عمده خلاصه کرد: زمینه یا ماده اثر، نشانه‌های ‌اثر که به‌صورت ردپا فرایند دلالت را طی می‌کنند و در نهایت، پاررگون که مرزهای اثر و محدوده آن‌را تعریف کرده و به صورت گسترده‌تر مرزهای میان هنر و غیر هنر می‌سازد. از نقطه نظر واساز هر یک از سه...

تاریخی نگری یکی از روش های فیلسوفان غربی در بررسی متون دینی است که طی دهه های اخیر در میان روشنفکران مسلمان نیز رواج یافته است. در این نگرش، معرفت دینی تاریخ مند تلقی شده و به هیچ وجه قابل تسری به زمان های دیگر نیست؛ به تعبیر دیگر میان دوره های معرفتی نوعی گسست وجود دارد. بر همین اساس قرآن که متن اصلی مسلمانان محسوب می شود نیز همواره در معرض تفاسیر و برداشت های مختلف قرار گرفته است اما هیچ کدام...

رجز در لغت به معنی مباهات، فخرفروشی و لاف زنی است. در اصطلاحِ حماسه نیز به گفت وگوی دو پهلوان گفته می شود که با زبانی تهاجمی به خودستایی، بیان افتخارات خود و تحقیر دشمن می پردازد. مطمئناً دست یابی به تمامی فضاهای روانی حاکم در رجزها ، فقط با تکیه بر معنای ظاهری واژگان آن بدون دخالت دیگر علوم امکان پذیر نیست. امروزه رویکردهای بینا رشته ای در سیاست گذاری های علمی، آموزشی و پژوهشی مورد توجه و اشتیاق...