در تفاسیری که از روایات تفسیری استفاده می­کنند، جست و جو از احوال سند در دو زمینه رجال و درایه جای بحث می‏یابند. برخی از مفسران، چون آقای صادقی در تفسیر الفرقان، ضمن استفاده و اهتمام بسیار بر نقل اسناد روایات، به گونه­ایی متفاوت با اسناد برخورد نموده و با وجود دقت در ذکر اسناد، به علم رجال، هیچ وقعی ننهاده و در هنگام استعمال مصطلحات حدیثی نیز معانی و مفاهیم دیگری از آنها را مد نظر داشته است. مش...

سورۀ مبارکۀ اخلاص در شمار سوره های مهم قرآن کریم قرار دارد که جایگاه آن در بیانات پرگهر حضرات معصومین (ع) و نیز انظار تفسیری اندیشه وران مسلمان نمایان می گردد. این سوره دربردارندۀ نکات عمیق عرفانی در ارتباط با ذات حق تعالی است که تاکنون معرکۀ آرای بسیاری بوده است. بر این اساس، بنا به نگاه تأویل گرا و باطنی محور عرفا، فحوای مراتب سه گانۀ ذات پروردگار، یعنی غیب الغیوب، احدیت و واحدیت، در سورۀ مذک...

گزارش ها و روایاتی که از زندگی نبی مکرم اسلام(ص) قبل از بعثت، در دست می باشد،گریبان گیر آسیب هایی همچون آمیختن با خرافات، داستان پردازی واسرائیلیات بوده و حکایت از حضور اهل کتاب در تمام عرصه های آن دارد؛ لذا مانع از دست یابی به تصویر درستی از این دوران شده است . استفاده ی موثر از این روایات، در جهت دست یابی به این مهم نیازمند بررسی های عمیق و همه جانبه است. در این راستا، شناسایی راویان اهل کتاب...

قصه‌ی ماهان گوشیار یکی از چند افسانه‌ای است که نظامی در هفت‌پیکر روایت کرده است. علاوه بر جنبه‌های اسطوره شناختی و روان‌کاوانه، آن‌چه بر اهمیت این افسانه افزوده، نظریاتی زیبایی‌شناختی است که شاعر، در خلال روایت، اظهار کرده است. نقدهایی که به زبان فارسی و دیگر زبان‌ها بر قصه‌ی ماهان نوشته شده، عموماً جنبه‌ی تاریخی و در زمانی داشته‌اند و بیشتر به پیشینه‌ی تاریخی عناصر داستان یا تفسیر رمزشناختی و ک...

زمان در مقام عنصر روایی‌ و یکی از عوامل تثبیت فرم می‌تواند با دلالت‌هایی ضمنی به پیوندی «زیبایی‌شناختی- اندیشگانی» منجر شده؛ متن را به انسجام مضاعف برساند. برغم اینکه بسیاری از متن‌های تعلیمی کلاسیک با نوعی نتیجه محوری تولید گردیده و کمتر به دلالت‌پردازی غیر مستقیم با عناصر روایی پرداخته شده است؛ در برخی از روایت‌های داستانی آن عصر، همچون تمثیل شیخ صنعان عطار، نسبتی چشمگیر میان زمان توزیعی روای...

کتاب دا یکی از متون مرتبط با جنگ است که در سال‌های اخیر جایگاه مناسبی را در بین متون ادبی به خود اختصاص داده است. مقالة حاضر سعی دارد تحلیلی از فهم خوانندگان از خوانش این کتاب را بیان دارد. با توجه به مفهوم تازه‌تأسیس دانش تجربی ادبیات (ESL) که به کنش‌های سیستم کلی ادبیات، همچون متن، نویسنده و خواننده می‌پردازد و نظریه‌های سه اندیشمند مهم در حوزة نظریه‌های ادبی خواننده‌محور- یعنی یاوس، آیزر و ر...

قرآن کریم که کتاب «مبین» و «تبیان کل شی» است، مکرر و به شیوه‌ای خاص به روایت تاریخ پیشینیان پرداخته و بر تاریخ‌نگاری مسلمین مؤثر بوده است. این کتاب آسمانی به روایت چرایی و چگونگی بعضی از وقایع پرداخته، رخ دادن شکست‌ها و پیروزی‌ها را بیان داشته و به مسائلی مثل تحریف، غلو و کتمان حقایق تاریخی اشاره دارد. تاریخ همواره مورد انتقاد، به‌ویژه از سوی خواص فیلسوفان تاریخ بوده است. اندیشمندان با طرح روش...

مفهوم کنش در اندیشۀ هیدگر با فهم و طرح‌افکنی امکان‌ها مرتبط است. طرح‌هایی که دازاین (چونان آنجای وجود) پیش‌می‌افکند، تداعی‌گر طرح (plot) در روایت هستند. گرچه روایت از اصطلاحات هیدگری نیست، برخی مفسران براساس مفاهیم تاریخمندی و زمانمندی دازاین، برداشت روایت‌گرایانه‌ای از اندیشۀ وی داشته‌اند. در این نوشتار بر تفسیری متمایز که مدعی روایتمندی بنیادین دازاین است، متمرکز می‌شویم و ارتباط آن با کنش را...

فراداستان وجهی از نوشتار است که درون جنبش فرهنگی گسترده تری قرار می گیرد که از آن با عنوان پسامدرنیسم یاد می کنند. فراداستان، داستانی درباره ی داستان است که شامل مفاهیم و تعبیرات گسترده‏ای می باشد. هدف در این پژوهش نمایش تاثیر فراداستان در تدوین فضای معماری است یعنی خلق یک اثر معماری ، که داستانی را همچون فراداستان روایت کند. برای نمونه عملی این پژوهش طراحی مجموعه سینمایی در نظر گرفته شده است...

شناخت مبانی و معیارهای فهم و نقد متن در تفسیر الفرقان از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا بر پایه آن، اولاً سبک و روش مفسر در فهم و نقد احادیث تفسیری تبیین میشود. ثانیاً تمایز موضع مفسر از دیگران در فهم و نقد حدیث آشکار میگردد. ثالثاً ارتقاء علمی سایر پژوهندگان تفسیری و حدیثی را در بر دارد . از نظر محمد صادقی نویسنده تفسیر "الفرقان" گسترش ادله استنباط فقهی در چهار مورد کتاب، سنت، عقل، و اجماع جای تأ...