رازداری یکی از ارکان اجتناب ناپذیر تاریخچه ی روابط پزشک و بیمار است. درک نادرست از این اصل نه تنها می تواند به قداست حرفه ی پزشکی آسیب بزند، بلکه بر کیفیت رابطه ی درمانی و در سطحی وسیع تر، بر سلامت عموم جامعه نیز تأثیر گذار باشد. زیر بنای این تأثیر گذاری نیز آسیبی است که به حس اطمینان و اعتماد بیماران وارد می شود. مکاتب فلسفی غرب اساساً موافق مطلوبیت اصل رازداری هستند. چنان که آموزه های اسلام نی...

این مقاله در پی آن است که با نقد و بررسی قرآنی و روایی، از بین رویکردهای مختلف اشتمال قرآن بر تمام نیازهای بشر را برگزیند. بی‌شک کافی بودن مستدلات این بخش، آراء دیگر را خدشه‌دار می‌سازد. نگارنده در این باره، آیات مربوطه را بررسی و با توجه به اِشکال ادبی و تحلیلی دو واژه «تبیان» و «کل»، در مهم‌ترین آیه مورد استناد مطلق‌گرایان، استدلال به این آیه را برای اثبات جامعیت بالجمله مورد تردید جدی قرار دا...

"شبهه" یا تصور غلط از چیزی با وجود کاربرد صحیح اولیه و دلالت قرآنی و مستند روایی، رفته رفته در اثر متداول شدن در محاورات، در معنی ظن و گمان به کار رفته است. همچنین از طرفی موجب برداشت غیرصحیح فقهی و از طرف دیگر توسط لغویون در فرهنگ‌ها استفاده شده است که نمی‌تواند درست باشد. این مقاله با ارائه مستندات محکم، معنی حقیقی لغوی "شبهه" را مدنظر قرار داده است تا از این طریق کاربرد فقهی ـ قانونی و در نه...

یکی از تعارض های اساسی در کلام (الهیات) و فلسفۀ دین، تعارض علم پیشین خداوند و اختیار بشر است. بدیهی است که درک صحیح از موضوع زمان و نسبت آن با خداوند، برای حل این تعارض بسیار تعیین کننده است. بر این مبنا، سه راه حل برای این تعارض ارائه شده است که می توان از آنها به «نظریۀ تعین ناپذیری آینده»، «نظریۀ شناخت ناپذیری اعمال اختیاری آینده» و «نظریۀ لازمانی علم خداوند» تعبیر کرد. در این نوشتار، ابتدا ...

حکم تعدد زوجات از احکام قطعی و اجماعی میان همه فرقه ها و گروه های اسلامی است. در قرآن این حکم در آیه سوم سوره نساء بیان شده است. با این حال، این آیه به دلیل ساختار و هم چنین مقید شدن حکم در آن به دو شرط، ابهاماتی دارد که مفسران فریقین نظرات گوناگونی در حل آن ها ارائه داده اند. از جمله این ابهامات، ارتباط فقره اول این آیه، که در قالب شرط بیان شده، با فقره دوم و جزاء است. در این نوشتار، پس از تبی...

از سویی حکما، قاعده «الواحد» (از یکی جز یکی صادر نگردد) را بدیهی می دانند و از سوی دیگر معتقداند خداوند یکتا، قادر مطلق است. لازمه قدرت مطلق خداوند، صدور کثیر از خدای یکتاست، آیا این، با قاعده الواحد متعارض است؟ چگونه می توان همزمان، قاعده الواحد و قدرت مطلق خداوند را پذیرفت؟ در این مسئله می گوییم: در پذیرش این قاعده، وفاق حکیمان، عارفان و متکلمان ادعا شده است که اساسی نداشته، پشتوانه قاعده...

یکی از مسائل مهم در حوزۀ عقاید دینی، این است که رسیدن به چه درجه‌ای از معرفت در آن، لازم و کافی است. آیا رسیدن به یقین در این زمینه ضروری است و به‌ناچار تنها منابع علم‌آور در آن اعتبار دارند یا اینکه دلایل ظنی و تعبدی کافی است و به‌ناچار ظنون معتبر که اهم آنها خبر واحد است، در این عرصه کفایت می‌کند. شیخ محمد سند عقیده را عمل جوانحی و قابل جعل مولویت شرعی دانسته و ادلۀ حجیت خبر را ب...

با پنهان‌ سازی بیت‌ های محرمانه در یک سیستم نهان نگاری تصویر، تصاویر حامل اطلاعات محرمانه دچار اعوجاج می ‌شوند. این امر منجر به احتمال ظن دشمن به وجود پیام محرمانه در این تصاویر می‌ شود. جاسازی ماتریسی از طریق تقسیم تصویر پوششی به بلوک ‌های با طول مشخص و اعمال تغییرات محدود در هر بلوک، به کاهش اعوجاج ناشی از پنهان ‌سازی اطلاعات محرمانه کمک می‌ کند. با این حال، استفاده از این ساختار منجر به محدو...

یکی از مباحث بسیار پر کاربرد و بنیادین در فقه اسلامی و به تبع آن در حقوق اسلام، مسأله تعارض اصل و ظاهر و برتری هر کدام بر دیگری می­باشد. ظاهر در معنا دلیلی است که ظن بر اساس طبیعت امور را پدید می­آورد که از قرینه­هایی سرچشمه می­گیرد. در برابر، اصل، دلیلی است که برای فصل خصومت و رفع سردرگمی بکار می­رود، بدون این­که در صدد کشف واقع بوده و ظن به آن را پدید آورد. در حل تعارض این دو نهاد فقهی و حقوق...

در یک رآکتور صفر قدرت و به طور کلی در مجموعه­های بحرانی برای انجام آزمایش­ها، لازم است مقدار شار مطلق نوترون برای درجه­بندی توان رآکتور مشخص باشد. اندازه­گیری هم­فرودی زمانی دو تابش β و γ ناشی از فعال­سازی ورق طلا به­عنوان یک روش استاندارد برای اندازه­گیری شار مطلق نوترون شناخته شده است. شار مطلق نوترون از فعالیت مطلق ورق طلا محاسبه می­شود. پرتوهای بتا و گامای حاصل از نمونه­ی طلای فعال شده در ی...