یکی از فضایل اخلاقی که نقش بسزایی در سازندگی انسان دارد، صداقت در گفتار و عمل است و راستی یکی از مهم‌ترین پایه‌ها و اصولی است که اساس جوامع انسانی را تشکیل می‌دهد. اصولاً فطرت بشر با راستی و صداقت سرشته شده است و اگر انسان به همان فطرت اصلی خود باقی بماند همواره به سوی پاکی‌های فضایل، متمایل و از رذایل پیراسته خواهد بود. ولی عوامل مختلف از قبیل تربیت، محیط و نظایر آن می‌توانند از بروز این صفات ج...

در این نوشتار، با استفاده از اشعار شاعران مختلف، اعم از شیعه و سنی، فضایل و شخصیت امام علی(ع) بیان شده است. این اشعار برگرفته از احادیث پیامبر اسلام و اهل بیت(ع) و آیه های قرآن کریم می باشد. مبنای اشعار، ترسیم وقایع مهم تاریخ زندگی امام علی(ع) و نیز گوشه هایی از فضایل و مناقب آن حضرت است که در پنج فصل تدوین گردیده است. فصل اول، ضمن درج اشعاری در زمینه میلاد علی(ع) و پرورش او در دامان پیامبر اسل...

فضائل نگاری صحابه، به ویژه فضائل خلفای نخستین به عنوان شاخه ای مهم از حدیث نگاری همواره مورد توجه نگارندگان مسلمان – شیعه و سنی- و همواره محل بحث و جدل این دو گروه بوده است. منازعاتی که تا عصر حاضر نیز ادامه دارد. درک و دریافت جریان شکل گیری، تدوین و دگرگونی این فضائل در سه قرن اول هجری با استفاده از منابع اصیل، می تواند به این سوال پاسخ گوید که آن چه امروز به عنوان فضائل خلفا می شناسیم در قرن ...

چکیده: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی است که با هدف بررسی ساختار عاملی و ویژگی های روانسنجی پرسشنامه فضایل در عمل (via) صورت گرفته است. جامعه پژوهشی شامل کلیه دانشجویان دانشکده های علوم انسانی تهران می باشد که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. در این بررسی تعداد 317 نفر از دانشجویان (179 دختر، 138 پسر) شرکت داشتند که پرسشنامه 48 سوالی را تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم ...

چکیده: دیوان ناصرخسرو یادگار دوران شکوفایی سبک خراسانی در قرن پنجم هجری است. علاوه بر اینکه از نظر هنر شاعری از بهترین نمونه های سبک خراسانی است، از نظر اخلاقی نیز با توجّه به اهتمام شاعر به مسائل اخلاقی ارزش فراوان دارد. رساله حاضر در دو بخش تنظیم شده است: بخش اول مقدماتی در تبیین و تعریف علم اخلاق ، فلسفه اخلاق ، ارتباط اخلاق با علوم دیگر ، اخلاق اسلامی ، معرفی ناصر خسرو و اهمیّت بررسی اخلا...

این رساله می کوشد شباهت های میان بلاغت دوران هلنیستی (330 ق. م.- 400 م.) و بلاغت اسلامی تا پیش از قرن پنجم را به تفصیل بررسی کند. کوشش های پراکنده ای که تاکنون در این زمینه انجام گرفته، عمدتاً بر آثار بلاغی ارسطو (فن شعر و فن خطابه) متمرکز بوده و محققان، از دیگر بلاغیان یونانی – رومیایی غرب باستان غفلت ورزیده اند. نگارنده کوشیده است با بررسی مهم ترین آثار بلاغی در غرب باستان و جهان اسلام درون ما...

مجموع? آداب و رسومی که جوانمردان، مطابق آن رفتار می¬کرده¬اند، با نام «آئین جوانمردی» شناخته می¬شود.این¬آئین¬در ابتدا، جنب? فکری و فردی داشته و سپس با گذشت زمان، دارای تشکیلات اجتماعی شده¬است که هدف اصلی¬این تشکیلات، مبارزه با ستمگران و یاری محرومان بوده¬است. بسیاری از آداب و رسوم و ویژگی¬های فرهنگی جوانمردان، در ادبیّات فارسی، نمود پیدا کرده-است و به غیر از فتوّت¬نامه¬ها، در بسیاری از کتب اهل ت...

چکیده : وفور مفاهیم اخلاقی در کتاب های ادبی ، از جمله مزایای ادبیات فارسی است. مرزبان نامه و انوار سهیلی از جمله آثار تعلیمی ادب فارسی اند که در آن انواع فضیلت ها و رذیلت های اخلاقی و هم چنین آیین کشورداری به گونه ای غیر مستقیم بیان شده است. نویسندگان این دو کتاب سعی بر آن داشته اند تا تعالیم اخلاقی مورد نظر خود را با استفاده از اشعار فارسی و عربی و احادیث برای داشتن یک جامعه ی مطلوب و آرمانی ...

از دیرباز بخش زیادی از تلاش های فکری اندیشمندان را تحقیق و تفحّص در مقوله ارزش ها به خود معطوف داشته است.در حقیقت،ارزش ها سازمان دهنده اصلی اعمال و رفتارهای افراد به شما می روند. در میان مباحث ارزشی، بحث سعادت از جایگاه ویژه ای برخوردار است، به نحوی که مطلوب و غایت نهایی تمام افعال اخلاقی سعادت دانسته شده است. دراین پژوهش، سعادت از نظر ملاصدرا ، فیلسوف برجسته قرن دهم و یازدهم هجری و ملا مهدی نرا...

منقبت به معنای فعل کریمانه مورد اهتمام خاص قرآن و سنت است. با نگاهی گذرا به قرآن، محورهایی چون خویشاوندی با پیامبر(ص)، سبقت در اسلام و ایمان، هجرت، جهاد و فداکاری در راه شریعت همراه با داشتن بصیرت، مهم‏ترین منقبت‏ها به نظر می‏آیند. اهتمام خدا و رسول(ص) به مناقب، جهت الگوسازی برای انسان‏ها بوده و در برخی مقاطع، توجه به مناقب سبب تحول در جامعه شده است. اخبار مناقب، بخش عمده ای از جوامع حدیثی را د...