انسجام در قرآن از دیرباز مورد توجه اندیشمندان مسلمان و غیرمسلمان قرار داشته است. در مقابلِ نظریه برخی از شرق شناسان مبنی بر عدم برخورداری قرآن از نظم و انسجام، اندیشمندان اسلامی جهت ردّ این مسأله، با روش­های گوناگون به اثبات نظم در قرآن پرداخته­اند. کهن­ترین نظریه انسجام در قرآن متعلق به جرجانی است که به نظریه «نظم» معروف است. پس از جرجانی نیز شمار بسیاری از پژوهشگران و مفسران به اثبات این نظریه ...

در مقالة حاضر، در چارچوب نظریة انسجام هلیدی، نحوة توزیع مقوله های ارجاعی و انواع آن در دو متن ترجمه شده از کتاب دوبلینی ها اثر جیمز جویس و خود کتاب را بررسی و متن مبدأ و متون مقصد را با یکدیگر مقایسه کردیم. هدف از انجام این پژوهش، شکل­گیری ارجاع در متون رمان دوبلینی­ها و مقایسة متن انگلیسی و دو ترجمة فارسی آن، بررسی علمی و کاربرد انواع ارجاع در متن مقصد، مقایسة انواع ارجاع در متن مبدأ و مقایسة ...

مطالعه ویژگی های زبانی، توانایی ادراکی و بیانی افراد کم توان ذهنی و مقایسه آن ها به منظور بررسی تفاوت های زبانی این گروه با افراد عادی از دیر باز مورد توجه جوامع علمی بوده است. با توجه به توانایی دانش آموزان کم توان ذهنی "آموزش پذیر" در سوادآموزی و فراگیری مهارت های زندگی توجه به آموزش این افراد از اهمیت بسیاری برخوردار است. در سال های اخیر مطالعات بسیاری با رویکرد نقش گرایی در زمینه ویژگی های ...

حذف پدیده ای پربسامد است که معمولاً در سطوح مختلف زبانی رخ می دهد. گرچه دربیشتر موارد خللی در ارتباط ایجاد نمی کند، گاهی منجر به ایجاد ابهام و درنتیجه اختلال در ارتباط خواهد شد. صفوی (1390) به طرح این موضوع می پردازد که اگر کنار گذاشتن یک واحد زبانی خللی در ارتباط ایجاد نکند، ما با "کاهش معنایی" روبه رو هستیم و اگر کنار گذاشتن واحد زبانی به ایجاد اختلال در ارتباط بیانجامد و به نوعی ابهام ایجاد ک...

در این تحقیق سعی شده است با استفاده از نظریه نقش گرای هلیدی در بخش انسجام ملاکی علمی برای بررسی پدیده انسجام در متن کتاب های درسی فارسی مقطع راهنمایی تحصیلی به دست داده شود. با توجه به اهمیت انسجام در تشکیل متن و همچنین اهمیت «متن» در آموزش و پرورش، عوامل انسجام در کتاب های فارسی مقطع راهنمایی تحصیلی بررسی می شود. اگر نشانه های انسجام در متنی کم باشد و یا بیش از اندازه طبیعی باشد، خواننده در در...

درد پدیده ای است که تمامی انسان ها در طول زندگی خود آن را تجربه کرده اند. از آن جا که معمولاً زبان به عنوان مهم ترین ابزار ارتباطی بشر از سوی شخص مبتلا به درد برای بیان آن مورد استفاده قرار می گیرد، می توان گفت که بخش بزرگی از تشخیص درد از سوی پزشکان بر پایه اطلاعات و داده های زبانی بیماران خواهد بود. از این رو، تحلیل زبانی سخنان بیماران به هنگام بیان درد می تواند دستاوردهای جالبی را به دنبال دا...

پژوهش حاضر به بررسی، توصیف و طبقه بندی ساختاری و معنایی صفت های چندجزئی در فارسی معیار می پردازد. برای این منظور 240 داده که از میان مکالمه های روزمره، برنامه های صداوسیما، وبلاگ ها، وبگاه ها و شبکه های اجتماعی گردآوری شده است مورد بررسی قرار گرفت و داده ها در سه دسته کلی صفت های با درون داد صرفی، صفت های با درون داد نحوی و صفت های دوگانه طبقه بندی شد. پس از بررسی مشخص شد صفت های چندجزئی با درو...

انسجام از به هم پیوستن واژگان و جملاتی ایجاد می‌شود که حاوی معنا و مفهوم خاصّی هستند و به کمک روابط معنایی‌ که میان عناصر یک متن وجود دارد، مفاهیم را انتقال می‌دهد و متنی منسجم و یکپارچه می‌آفریند. انسجام به سه نوع دستوری، واژگانی و پیوندی تقسیم می‌شود که در این پژوهش، به انسجام واژگانی و تحلیل عناصر و روابط واژگانی داستان گیومرت بر اساس نظریة هالیدی و حسن پرداخته شده‌است. روش پژوهش، توصیفی است ...

زبان شناسی نقش گرا یا زبان شناسی کارکردگرا، یکی از رویکردهای نظری در زبان شناسی است که در مقابل زبان شناسی صورت گرا قرار می گیرد. در این رویکرد، بر نقش های اجتماعی و بافتی زبان تأکید می شود. این شاخه از زبان شناسی، زبان را نه یک نظام منزوی بلکه ابزاری اجتماعی و کارآمد می-داند. بر این اساس، هر انسانی، موجودی اجتماعی است که زبان را تنها به منظور ارتباط با دیگران به کار نمی برد بلکه در کنار فرایند...

مطالعۀ رابطۀ کاربرد زبان در آثار ادبی و مناسبات قدرت، پژوهش‌های ادبی را به علوم اجتماعی و زبان‌شناسی پیوند می‌دهد. ادبیات مشروطه، با توجه به بسامد بالای طرح موضوعات سیاسی و اجتماعی در آن، از این حیث مستعد بررسی کاربردهای زبانی ایدئولوژیک و رابطۀ آن با مناسبات قدرت است، مخصوصاً شعر نو که در پیوند با تجددگرایی سیاسی و اجتماعی پدید آمد. نخستین شعر نو فارسی را ابوالقاسم لاهوتی در سال 1288 هـ.ش با عن...