حفظ و تعادل زیست محیطی، از جمله ارکان توسعة پایدار است. در این مقاله برخی از عوامل آلایندة آب و خاک کشاورزی، هوا و /so3 so2 آبهای شیرین، جنگل، مواد مصرفی و نیز انرژی برای تولید آهن و فولاد که در توسعة پایدار کشور ما ایران مؤثرند، شناسایی و توابع عضویت آنها بر اساس منطق شلال، بین صفر و یک تعریف می شوند. به نحوی که درجه عضویت «صفر» یعنی توسعة تولید آهن و فولاد اصلا پایدار نیست و درجة عضویت «یک» ی...

امروزه فشارهای اقتصادی موجب شده است که افزایش تولید به عنوان مهم ترین هدف کشاورزی تلقی شود، اما کشاورزی فقط یک شغل برای کسب درآمد نیست، بلکه یک روش زندگی است که از  نظر اجتماعی، فرهنگی و محیط زیستی اهمیت دارد. با این وجود و با ایجاد تغییرهای ساختاری و کاهش تعداد مزرعه های خانوادگی، پرسش هایی دربارة تأثیرهای اجتماعی این پدیده مطرح است. پژوهش حاضر با روش تحقیق پیمایشی و با هدف تبیین ضرورت حفاظت ا...

نقش دوسویه شهرها در ایجاد تنش های زیست محیطی و پتانسیل آنها برای تغییر جهت به سوی توسعه پایدار این مراکز را حساس و حایز اهمیت و با چالش های متعددی مواجه کرده است. به طوری که، امروزه چالش های محیط زیست و زیرساخت های شهری به عنوان یک مسئلة جدی در مقابل شهروندان و مدیران شهری و تصمیم سازان عرصه زندگی مدنی قرار گرفته است. رشد سریع جامعه های شهرنشین و افزایش بی رویه سکونتگاه های شهری در گروی تخریب، ...

بیان مسئله:رشد سریع جمعیت، افزایش جمعیت شهرنشین و نیروهای محرکه، منجر به تحول شهری سریعی شده‌اند که به صورت فرآیندی مداوم، شکل و ساخت شهرها را دگرگون می‌کنند. توسعه و تحول سریع شهری همیشه مشکلاتی را به دنبال خود دارد، به ویژه زمانی که این امر بدون برنامه اتفاق افتاده باشد و ساخت شهری کلان‌شهرها را از حالت تعادل خارج نماید. یکی از تحولات بزرگی که در ساخت شهری کلان‌شهر تبریز به وقوع پیوسته است، ا...

این مقاله به‌دنبال تمایزات منحصربه‌فرد کالبدی شهرسازی ایرانی-اسلامی در مقایسه با شهرسازی مقارن آن در اروپای قرون‌وسطی (قرن 7-14 میلادی) است که در اثر توسعة وضع موجود پدید آمده‌اند. فضاهای معماری و شهری پدیده‌هایی کالبدی هستند که بسیاری از ویژگی‌های فرهنگی، اجتماعی و تمدنی یک جامعه را بازتاب می‌دهند؛ از این‌رو می‌توان آن...

در دو دهة اخیر به نقش عوامل اجتماعی و فرهنگی در آمایش و توسعة منطقه‌ای توجه زیادی شده است و جذابیت مفاهیمی مانند سرمایة اجتماعی در آمایش و توسعة منطقه‌ای افزایش یافته است؛ بنابراین در چارچوب رویکرد آمایش سرزمین به شناسایی عوامل و عناصر اجتماعی و فرهنگی تأثیرگذار بر فرایند توسعه توجه می‌شود که یکی از گام‌های اساسی برنامه‌ریزی توسعة یک منطقه است. این مقاله در پی پاسخ به این سؤال است که وضعیت فضای...

طرح مسئله: امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، یکی از مؤثرترین رویکردها در توسعة پایدار روستایی است و بی‌تردید دگرگونی‌های گسترده‌ای را در ابعاد مختلف زندگی انسان در پی دارد. تأثیرگذاری آن بر جوامع انسانی به‌ گونه‌ای است که به‌سرعت در حال تبدیل‌کردن جهان معاصر به جامعة اطلاعاتی است. در دهة اخیر این رویکرد در مناطق روستایی نیز به‌ویژه در قالب دفاتر ICT روستایی بسیار گسترده شده است...

بررسی نابرابری و وجود آن در محدوده‌های جغرافیایی مختلف در سال‌های اخیر مورد توجّه برنامه‌ریزان و سیاستمداران قرار گرفته است. کشور ما در بسیاری موارد از نابرابری فضایی درون و بین منطقه‌ای رنج می‌برد؛ از این رو، توجّه به موضوع نابرابری فضایی در ابعاد و شاخص‌های مختلف کشور دارای ضرورت اساسی است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف سنجش وضعیّت توسعه‌یافتگی و نابرابری‌های فضایی بخش کشاورزی بین شهرستان‌های ...

در برنامه ریزی توسعه ای یک کشور که همة مناطق جدا از متروپل اصلی را شامل گردد، بگونه ای که علاوه بر نقاط شهری، تمامی نواحی روستایی را در برگیرد، یکی از مهمترین و مؤثرترین تلاشها، عطف توجهات و مطالعات بر کانونهای کوچک شهری و به نوعی تعیین و ارزیابی نقش و کارکردهای آنها در توسعة منطقه ای است. در تحقیق حاضر، با توجه به برخی فرضیات و دیدگاههای مطرح در این زمینه، به ارائه و بررسی چند پرسش پرداخته شده...

نظریة شهر خلاق پارادایم برنامه‌ریزی در زمانه‌ای است که جهانی‌شدن وجوه مختلف زندگی بشری از مهم‌ترین مشخصه‌های آن به‌شمار می‌رود و در آن اهمیت روزافزون خلاقیت و فرهنگ در اقتصاد و البته ضرورت نیاز به مکان و فضاهای خاص و نشان‌مند وجود دارد. بدون شک بافت‌های تاریخی منابع سرشار میراث و محلی مناسب برای به‌کارگیری رویکرد شهر خلاق هستند. نظریة شهر خلاق و پیدایش سیاست‌گذاری‌های مداخله‌گر در بافت‌های تاری...