این نوشتار در پی توضیح مبنای زیبایی­شناختی نگرش یورگن هابرماس به «عقلانیت ارتباطی» است. مطابق مدعا تعریف امانئول کانت در مبحث نقد قوه حکم از امر زیبا، و توضیح وی از قضاوت ذوقی و زیبایی شناسانه، به فهم ابعاد ژرف­تر رویکرد هابرماس به «عقلانیت ارتباطی» و مقوله کنش ارتباطی و زبانی می انجامد. هم چنان که توجه به پرسش­های مطرح در مکتب انتقادی فرانکفورت و دیدگاه­های تئودور آدورنو در توضیح جریان از خود ...

عقلانیت از مفاهیم پویا و سیال است ، سیالیتی که از ویژگی های مهم و ذاتی عقل بوده و از مفاهیم بنیادین دوران مدرن یا مدرنیته محسوب می گردد. تحولی است که در عقل به وقوع پیوسته است و باعث شده است تا بسیاری از امور که روزگاری بدیهی شمرده می شدند مورد چون و چرا قرار گیرند. عقل جدید را امروزه عقلانیت یا خردگرایی میخوانند که خبر از تحولی می دهد که در  جهان بینی آدمی رخ داده است. با عقلانیت جدید نظام معر...

احساس نابرابری، به‌عنوان یکی از عوامل مخلّ نظم، از مهم‌ترین موانع همکاری است. برای بررسی سازوکار اثر احساس نابرابری بر همکاری، "نظریه انتخاب عقلانی" به دلیل تأثیر احساس نابرابری بر انتخاب عقلانی کنشگران و قابلیت آن در توضیح ابعاد گوناگون مسئله انتخاب شد. فرض این بود که احساس نابرابری با تأثیر بر عقلانیت ابزاری، عملی اقتدارگرایانه، جمعی خاص‏گرایانه و صوری عام‏گرایانه و همچنین از طریق متغیرهای تشک...

نوشتار حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با هدف تبیین تربیت عقلانی قرآنی و بیان نظر قرآن در جمع کردن میان دین و عقل به مبحث جامعیت نگاه نموده است. در حقیقت قرآن با روش‌های متعدد به پرورش اندیشه در مخاطبین ذوی العقول توجه نموده است. این کتاب سراسر حکمت، نه عقل‌گرایی افراطی را می‌پذیرد و نه عقل‌ستیزی را؛ تربیت عقلانی قرآنی معطوف به وسیع‌ترین مخاطبان و با تمام جوانب عقلانیت می‌باشد. در این پژوهش تربیت ...

عصر مشروطه راآوردگاه فکری دوسنت ایرانی_اسلامی وغربی می توان دانست حاصل برخورد،تقابل، سایش، تضادوکشمکش این دو سنت از یک سووگفتگووتاثیر متقابل آنها بر هم از سوی دیگر سبب شکل گیری سنتهایی تازه در ایران معاصر گردیده. حاملان سنت اسلامی،برخوردی یکسان با سنت غربی از خود به نمایش نگذاردند. سه واکنش عمده دراین دوره به چشم می خورد :واکنش سلبی، واکنش تسلیم و پذیرش همه سویه وواکنش مشروطه واسلامی شده. شیخ ه...

عقلانیت موضوعی است که بیش از آنکه بتوان آن را دارای یک زمینۀ اقتصادی صرف دانست، مفهومی فلسفی، اجتماعی و روان‎شناختی دارد. از همین رو است که در مورد عقلانیت با طیف گسترده‎ای از نظرها مواجه ‎هستیم. یکی از این نظرها، رویکرد مرسوم علم اقتصاد است که عقلانیت را پیش‎فرضی تغییرناپذیر می‌داند که بر پایۀ نفع شخصی بنا شده است. انتقادهای بسیاری به رویکرد عقلانیت کامل وارد شده است. یکی از این انتقادها، عقلا...

سطوح حاکمیتی در امر سیاستگذاری خیلی موفق عمل نمی­کنند که می­توان یکی از علل آن را بی‌توجهی به عقلانیت­های پایه در فرآیند سیاستگذاری دانست. هدف این پژوهش احصاء عقلانیت­های پایه در مراحل اصلی فرآیند سیاستگذاری می­باشد. روش انجام این پژوهش از نوع ترکیبی می­باشد که طی آن در ابتدا عقلانیت­ها با تحلیل محتوای کیفی احصاء شده و سپس میزان توجه به عقلانیت­ها و اهمیت آنها در یکی از وزارتخانه ­ها با استفاده...