محله ها به عنوان یکی از عناصر اصلی مدیریت شهری و نمادی از یک شهر سنتی اسلامی از گذشته تا امروز موردتوجه برنامه ریزان قرارگرفته اند. تقسیمات محله های شهری از دوره اسلامی تا دوره جدید دستخوش تغییر و تحول شده است. محله بندی درگذشته بر اساس شاخص های اجتماعی و اقتصادی صورت گرفته است و در دوران معاصر بر اساس شاخص های کالبدی، سیاسی و اقتصادی صورت گرفته است. منطقه 1 شهر تهران نیز که شامل روستاهای قدیمی...

اسکان غیر رسمی در ایران مانند بسیاری از کشورهای جهان، پدیده ای رو به رشد است که شهرهای کشور را با مسایل جدیدی روبرو ساخته است. شهر تبریز نیز به عنوان یکی از شهرهای بزرگ کشور می باشد که با پدیده ی اسکان غیررسمی مواجه است. از جملۀ سکونتگاه های غیررسمی در شهر تبریز، محله سیلاب است که در این مقاله به بررسی مسکن آن پرداخته می شود. از طرفی، امروزه فقر مسکن در شهرهای بزرگ، یکی از نمودهای بارز فقر شهری...

محله درشهراسلامی، سکونتگاه گروههای قومی، نژادی، مذهبی و صاحبان پیشه ها است. در شهرهای بزرگ گاهی هر محله برای خود شهری بود نیمه مستقل با بازارها، مساجد، گرمابه ها و سازمان اداری و حتی اقتصادی مشخص که وابسته به حکومت شهر بود. همکاری و تعاون بین افراد یک محله و حمایت اجتماعی و اقتصادی آنان از همدیگر آنقدر بودکه فقدان قوانین و مقررات برای تأمین امنیت اجتماعی فرد را تا حدودی جبران می کرد. «هم محله ا...

کیفیت زندگی شهری یکی از مهمترین حوزه های مطالعات شهری در کشورهای مختلف به شمار می رود که دارای مؤلفه های چندگانه ی اجتماعی، محیطی و اقتصادی می باشد. توجه به این شاخص در شهرها بدلیل نقش آن به عنوان ابزاری کارآمد در مدیریت و برنامه ریزی شهری و بطور کلی تعیین میزان قابل زیست بودن شهرها فزونی یافته است. در شهرهای کشور، بافت های فرسوده از جمله مناطق شهری می باشند که آهنگ تحولات کالبدی و رونق اقتصادی...

با انتخاب اصفهان به عنوان پایتخت حکومت شیعه مذهب صفویان شاهد ساخت مساجد محله ای زیادی در این شهر هستیم، لذا بر آن شدیم تا با معرفی آن ها قدمی هر چند کوچک در شناسایی آن ها برداریم. رساله ی حاضر با عنوان بررسی پلان و تزئینات مساجد محله ای شهر اصفهان در دوره ی صفویه شامل معرفی دوازده مسجد از مساجد محله ای دوره ی صفویه در محدوده ی شهر اصفهان است. تحقیق به روش میدانی و کتابخانه ای و رویکرد توصیفی...

مدت هاست که یکی از دغدغه های اصلی معماران و طراحان شهری ما این شده که چگونه و با چه اصول و ضوابطی طراحی کنند تا نتیجه ی کارشان طرحی باشد که بجای الگو برداری و تقلید از سبک های دائماً در تغییر غرب، رنگ و بوی ایرانی داشته و به نوعی در تکمیل و ادامه ی سنت معماری گذشته ی این سرزمین پهناور باشد. تا بتوان با افتخار بر آن نام خودی و برگرفته از خود را نهاد. از طرفی توسعه با محوریت جامعه ی محلی در قالب ف...

در چند دهه ی اخیر از مشارکت اجتماعی بعنوان یکی از عوامل موثر در توسعه یاد شده است. توسعه ی مثبت و پایدار در شهرها، وابسته به مشارکت شهروندان در امور محله و شهر خویش است. با توجه به تنوع قومیتی، دینی و مذهبیای که در شهر تهران وجود دارد، چگونگی مشارکت جویی و مشارکت دهی اقلیتهای دینی در امور محله و شهر خویش یکی از سوالات جامعه شناسانهای است که قابلیت طرح دارد. اقلیت دینی ارمنی در هشتاد سال اخیر بط...

توجه به بافت های فرسوده و قدیمی و رفع ناپایداری آن ها، به موضوعی جدّی و محوری تبدیل شده این بافت ها با این که در مراکز شهرها قرار دارند، اغلب مساکن آن ها به واسطه مصالح ناپایداری که در آن ها به کار برده شده دچار فرسودگی و عدم کارایی شده اند و در حال تخریب و رها شدن هستند. در مورد شهرکرد، گسترش ناموزون شهر در سمت شمال و جنوب به تدریج از مرکزیت کالبدی و عملکردی محله های قدیم شهر کاسته است به طوری ...

امروزه در گفتگوهای روزمره وقتی سخن از محله به میان می آوریم، مفهومی بدیهی و بی نیاز از تعریف و تفسیر را در ذهنمان جای می دهیم، اما قادر به تعریف آن نخواهیم بود. یکی از ویژگی های کهن شهرهای ایرانی وجود محلات شهری دارای وحدت کالبدی، فضایی و استقلال نسبی از نظر عملکردی بوده که گروه متجانسی از مردم، خانه های آنها و مراکز تامین خدمات اولیه زندگی آنها را در خود جای می داده است. بی توجهی به مفهوم واقع...

در شهرهای قدیمی ایران، محله، مکانی واقعی برای زندگی، فضایی برای تعاملات اجتماعی و همچنین مکانی برای فعالیت­های تولیدی و اقتصادی بوده است. با تحولات شهری و دگرگونی سبک زندگی، محله­ها نیز با تغییرات قابل توجهی مواجه شدند. در تهران به عنوان پایتخت، تغییرات ایجاد شده بارزترند. محله عودلاجان که در هسته تاریخی شهر واقع شده و تا سال­های 1340، مطلوب­ترین محله برای زندگی بوده، به دنبال گسترش شهر و شکل­گ...