بیراه نیست اگر گفته شود که مهمترین ابزار در مطالعات تاریخی اسناد هستند، زیرا در اکثر اوقات حتی پدیدآورندگان و شاهدان حوادث نیز ناگزیرند برای اثبات گفته های خود سند ارائه دهند. در این میان بدیهی است که همه اسناد از ارزش یکسانی برخوردار نیستند. عوامل بسیاری از جمله شخصیت پدیدآوردنده سند در ارزشیابی اسناد دخیلند. به همین خاطر اسنادی که سال ها پیش از طرف شاهان ایران صادر شده اند، از ارزش بالایی برخ...

چکیده: ( حداکثر ده سطر تایپی ) در دوره ی سلطنت ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه تا پیروزی انقلاب مشروطیت، بعضی از کتابها و روزنامه ها و نوشته های دیگری نظیر شبنامه ها از طرف حکومت و گاهی بعضی از روحانیون دچار ممنوعیت چاپ و پخش در ایران شدند. نوشتار کنونی معرفی این مکتوبات، دلایل ممنوعیت آنها و عکس العمل مردم در قبال این ممنوعیتها را دنبال می کند. همچنین در پی تعیین دامنه ی نفوذ این نوشته ها بر جا...

هدف اصلی در این پژوهش ، توجه و تمرکز بر ساختار معماری و تزئینات کاخ سلیمانیه قرار گرفته است و همچنین یکی از مهمترین اهداف این رساله تحلیل سبک شناختی نقاشی دیواری این کاخ می باشد . مبنای کار بر اساس استخراج یافته ها از متون کهن ، تصاویر بر جای مانده از آلبوم خانه سلطنتی ، مطالب انتشار یافته در سال های اخیر و نتایج کاوشهای باستان شناختی و همچنین بر اساس روش میدانی می باشد. نگارنده با مطالعه و ب...

خاندانهای ایرانی از تاثیرگذارترین وجه تاریخ فرهنگی و سیاسی کشورند؛ یکی از خاندانهای مهم در دروه قاجار خاندان هدایت بودند. از میان این خاندان چهار تن نقش موثری نسبت به دیگر خاندان هدایت داشته اند. رضاقلی خان (1215 ـ 1288 ه.ق) حضور چمشگیری دردوران دو پادشاه قاجار، محمد شاه و ناصرالدین شاه داشته و همچنین توانست مناصبی چون سفارت خوارزم و ریاست دارالفنون رابه دست آوردو تالیفاتی چون مجمع الفصحا، روضه...

نهضت مشروطه که برخی از آن به انقلاب مشروطه نیز یاد می کنند، اتفاقی است که در اواخر دوران 151 ساله حکومت قاجار در ایران روی داد و روند حکومت را که تا پیش از آن بر اساس تفکر فردی و استبدادی و سلطه پادشاه بر کشور حاکم بود، به روندی قانونی تبدیل کرد هر چند این روند دیری نپایید و دوباره حتی با وجود قانون، استبداد فردی بر کشور سایه افکند و برای دهها سال دیگر ایران را زیر سلطه خاندانهای مستبد نگه داشت...

the author offers nasereddin shah’s hand-written diaries on his journey to qom city from wednesday 28/1/1868 to monday 16/2/1868. along the way, he spent his time in hunting games, promenading with his attendants, horse-riding, etc. and was informed of the state affairs through letters. qn his arrival to qom, he was welcomed by the princes, the governor and some local clergy. after pilgrimage t...

حوزه فرهنگی و تمدنی ایران که مرزهای آن بسی از مرزهای واحد سیاسی کنونی فراتر است، در ابتدای قرن نوزدهم میلادی به صورت جدی تر با فرهنگ و تمدن نوین غربی (تجدد) رویارو شد. در اثر این رویارویی بخش های مختلف تمدن و فرهنگ ایرانی به درجات و در ابعاد مختلف از تجدد غربی تأثیر پذیرفت. بخشی از تاریخ جریان روشنفکری ایران همراه و همزاد سرگذشت جریان تجدد در عثمانی بوده است. لذا سخن گفتن درباره چگونگی آغاز و ...

در دورۀ قاجار، افغانستان به علت سرکشی مقطعی و توأم با تجاوز حکام هرات و قندهار و کابل، به دیگر نواحی خراسان وتمایل قاجار­ها برای اعادۀ حاکمیت ایران در این مناطق، در کانون توجه قرار گرفت. در عرصۀ بین المللی نیز، سلطۀ انگلستان و کمپانی هندشرقی اش بر هندوستان و ترس و واهمۀ آنان از حملات افغانان دُرانی به آنجا ورقابت های استعماری با فرانسه و روسیه، سبب اهمیت یافتن این منطقه شد. انگلیسی ها در زمان فت...

as it has been recorded in history, in qajar era, specially in naseri’s government some of the european physicians were employed as hakim-bashi (the head-physician), and after darolfonoon’s inauguration, some of them were taught medicine. some of these physicians practice medicine in iran. this article introduces the most famous physicians, and then gives detailed biographies of dr. hinchey, fa...

عزیزخان مکری از جمله شخصیت­هایی است که در مناسبت­ها و معادلات سیاسی و فرهنگی قاجاریه نقش تعیین­کننده­ای داشته است. تبیین نقش او در روابط سیاسی و فرهنگی دورۀ ناصرالدین شاه قاجار، راه­گشای تحقیقات کامل­تری در برهۀ تاریخی مذکور و گره­گشای ابهامات مختلف تاریخی خواهد بود. در راستای پاسخ به ضرورتِ تبیین جامع و گسترده­تر از حوادث تاریخی این دوره، در این مقاله، جایگاه عزیزخان در روابط سیاسی ایران و عثما...