امروزه دستیابی به امنیت در جوامع بنا به دلایل گوناگون از اهمیت فوق العاده برخوردار است. پس از شکست نظریه های اصلاح و درمان و مدارا با مجرمین، اندیشه های نوین حقوق کیفری پیوسته به دنبال یافتن افق های تازه است. نظریه مدیریت ریسک جرم در این راستا آغاز شده است و هم اینک با برنامه ها و فرایندهای متعدد و متنوع خود، ابتدا در امریکا و سپس در سرتاسر جهان از جمله ایران در حال پیشرفت است. رویکرد مدیریت ری...

اعمال مجازات بر افراد ناقض هنجارهای جامعه، سابقه­ای به قدمت جوامع انسانی دارد؛ چرا که لازمه حیات یک نظام اجتماعی، از یک سو تبعیت و پیروی از  قوانین و مقررات و از سوی دیگر، مجازات قانون­شکنان است. این قوانین و مقررات در گذر زمان، در جوامع مختلف اشکال گوناگونی داشته و در مقاطع زمانی مختلف، دستخوش تغییر بوده است. البته در این مسیر، همواره با چالش­هایی نیز مواجه بوده است. امروزه یکی از چالش­های اسا...

کارکرد و پیامد کیفر، از اساسی ترین مسائل حقوق کیفری است. شالوده فلسفه حقوق کیفری مبتنی بر دو رویکرد سزاگرایی و پیامدگرایی است. رویکرد نخست، کیفر را ذاتاً مطلوب می داند؛ لکن در رویکرد دوم، مطلوبیت و بهداوری کیفر مبتنی بر تحصیل نتایج مطلوب است. بخش بزرگی از فلسفه کیفری خود را موظف به توجیه و چیستی رویکرد پیامدگرایی و استوار کردن قواعد و سازکارهای نظریه خود بر آن می داند. به انضمام این ضرورت، برخی ...

یکی از عمده ترین جرایمی که علیه میراث فرهنگی کشور به وقوع می پیوندد جرم حفاری و کاوش غیرمجاز در محوطه های باستانی و تاریخی به قصد به دست آوردن اموال تاریخی – فرهنگی است. جمهوری اسلامی ایران در مبارزه با جرم حفاری و کاوش غیرمجاز تاکنون با گرایش تقنینی سعی و تلاش خود را برای مبارزه با این جرم به عمل آورده است، اما در حوزه های قضائی، اجرایی و مشارکتی عملکرد قابل قبولی ارائه نداده است؛ ضمن اینکه در...

چکیده یکی از راه حل‌های جایگزین حل و فصل اختلافات و کاستن از حجم پرونده‌های کیفری و جلوگیری از اطاله دادرسی در حقوق جزای اسلامی، بکار بردن ساز و کارهای حل و فصل غیرقضایی نظیر: اصلاح ذات البین، حکمیت، شفاعت است. اگرچه مشروعیت این امور در حقوق اسلامی و در آیات و روایات بسیاری مورد تأیید قرار گرفته است؛ لیکن اکثریت فقها به جواز برخی سازو کارها مانند شفاعت در جرائم تعزیری قائل شده و شفاعت در حدود ر...

حقوق بزه دیده از مهم ترین موضوعات نظام دادرسی کیفری نوین است. در این نظام تلاش می شود که جایگاه بزه دیده تقویت شود. یکی از ابعاد این تقویت جایگاه، اجازه مشارکت بزه دیده در دادرسی های دیوان کیفری بین المللی است. در ماده 68 اساسنامه رم، اجازه این مشارکت داده شده است، ولی این مجوز مربوط به مرحله دادرسی است. برای اولین بار، شعبه مقدماتی دیوان کیفری بین المللی، شرکت بزه دیده را در مرحله تحقیقات مقدم...

در پرتو مسؤولیت کیفری اشخاص حقوقی، تأمل بر چند مسأله حائز اهمیت می‌نماید : نخست آن‌که، بر پایه‌ی کدام شیوه یا شیوه‌ها می‌توان این مسؤولیت را به اشخاص مزبور که موجودهایی فاقد جسم و روح-اند، منتسب کرد؟ دوم آن‌که، گونه‌های جرایم قابل ارتکاب از سوی آن‌ها کدام، و به‌طور مشخص، از عهده‌ی جرایم نیازمند رکن روانی برخواهند آمد یا نه؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، آیا اهلیت آن‌ها چندان است که قادر به ارتکاب جرا...

برای این که یک «سیاست کیفری» همزمان، کارآمد، عادلانه و انسانی باشد، لازم است در پیش بینی و اجرای ضمانت اجراهای کیفری، متناسب با تنوّع جرائم، گوناگونیِ مجرمان و تفاوت شرائط ارتکاب بزه، از انواع و مقادیر مختلف مجازات ها بهره جوید. در سیاست کیفری اسلام، با تشریع کیفرهای ثابت و معیّن (قصاص، دیات و حدود) و مجازات های نامعین و انعطاف پذیر (تعزیرات)، این تنوّع کیفی و نوسان کمّی به خوبی دیده می شود. لکن و...

دلیل به عنوان یکی از مهمترین ارکان فرآیند دادرسی حقوقی و کیفری مطرح بوده و در آیین دادرسی کیفری، بدون آن، امکان انتساب رفتار مجرمانه به مرتکب آن و یا اثبات بی‌گناهی وی و نتیجتاً اجرای مجازات و اقدامات تامینی و تربیتی و یا بالعکس اعلام برائت و بی‌گناهی وی، ممکن نخواهد بود. در نظام آیین دادرسی کیفری، فرآیند تحصیل دلیل و انطباق آن با استانداردهای تعیین شده در اسناد بین‌المللی و مربوط به حقوق بشر، ا...

چکیده یکی از انواع قرارهایی که در دادسرا و دادگاه های کیفری صادر می شود، قرار تأمین خواسته است. منظور از آن، صدور دستور توقیف موقت اموال متهم، معادل خواسته کیفری و یا خسارات مورد ادعای مدعی خصوصی به منظور حفظ منافع و فراهم کردن امکان استیفای حقوق وی پس از صدور حکم است. اگرچه جایگاه اصلی این تأسیس در امور حقوقی است اما نقش مهم آن در جبران خسارت متضررین ازجرم و حمایت از حقوق خصوصی آنان در دادر...