یکی از دلایل دیرآشنایی و ابهام زبان بیدل، نوع ساخت ترکیبات اوست که بر اثر دگرگون کردن قراردادهای رایج زبان و شکستن قراردادهای ادبی پیشین انجام گرفته است. ویژگی کلی این گونه ترکیبات آن است. که در کنار هم نشاندن واژگان، حالت طبیعی ندارد و حالت تصنع و برقراری روابط ساختگی میان آن‌هاست؛ از طرف دیگر، پی هم آمدن واژه‌های متعدد که هر کدام قابلیت ساخت ترکیبی خاص دارد، تزاحم ترکیب‌ها را به وجود آورده و...

این نوشتار به معرفی و بررسی واژگان خاص مذهبی در منظومه‌ی «زراتشت نامه» زرتشت بهرام پژدو می‌پردازد. زرتشت بهرام پژدو، نامدارترین شاعر زرتشتی پارسی گوی، از سده ی هفتم است. مجموعه ی اشعار شاعران زرتشتی که به فارسی نو پس از اسلام شعر گرفته اند، بسیار کم مورد توجه و پژوهش قرار گرفته است. حال آنکه به دلیل ویژگی های خاص، از دیدگاه های مختلف محتوایی، واژگانی، سبکی، ... جای بررسی فراوان دارد. این نوشتار...

تفاوت ساختار زبان متن با زبان ترجمه یکی از مشکلات مترجم به شمار می‌رود. تفاوت ساختاری در ضمایر جنسیّتی Gender-specific pronoun)) در زبان فارسی و عربی چنان مایة ابهام‌ است که مترجم ناچار می‌شود توضیح اضافی دهد. این رفتار مترجم «تصریح» (Explication) نام دارد. در واقع، مترجم اطّلاعاتی را که در متن اصلی نیست، در ترجمة خود می‌آورد تا معنای متن را روشن‌تر سازد. این پژوهش در پی آن است که با روش تحلیل کمّ...

با گسترش زبان و ادب پارسی و آشنایی دیگر کشورها با آثار شعرا و نویسندگان ایرانی و اشتیاق به درک و دریافت مفاهیم آن، از ابتدای قرن هفتم، برخی بزرگان در داخل و عدّه ای بیرون از مرزها، به شرح و تفسیر آثار مشهور ادبی ایران پرداختند.یکی از شارحان مشهور دیوان انوری، محمد بن داوود علوی شادی آبادی از فضلای هند است، وی در نیمه دوم قرن نهم و ابتدای قرن دهم می زیسته، به امر ناصرالدّین خلجی جهت فهم و دریافت آ...

از وقتی که گویندگان فارسی زبان ایرانی رو به سرزمین هند آوردند و در آن­جا با اقبال و توفیق همراه شدند، کتابخانه­های آن سرزمین به‎ویژه «کتب‎خانه» امیران گورکانی، از آثار نظم و نثر صاحب­قلمان ایرانی انباشته‎شد، زبان فارسی قدر دید و بر صدر نشست. در اقصی نقاط هند، فارسی، زبان رسمی شد و نسلی از هندیان به‎وجود آمدند که هم به زبان هندی هم به زبان فارسی شعر سرودند. شاعرانی چون: عبدالقادر بیدل دهلوی و می...

موضوع پژوهش حاضر بررسی گونه‌ای از موسیقی کناری در قصاید خاقانی است که تاکنون از نظر مغفول مانده است. خاقانی با بکارگیری حروف قافیه به شیوه‌ی اعنات در قصاید خود و استفاده از آن‌ها در کنار ردیف، ضمن رعایت تناسب با موضوع بیت و افزایش موسیقی کناری، به گونه‌ای هنرمندانه پیام خود را در ذهن خواننده تداعی می‌کند و با این کار بر موضوع مورد نظر خود نیز تأکید می‌ورزد؛ به عبارت دیگر، شاعر در محور افقی موضو...

ابراهیم گلشنی بردعی یکی از عارفان بزرگ طریقۀ خلوتیه است که شخصیت ادبی و عرفانی وی در نزد اهل تحقیق و ادب چندان شناخته نیست. گلشنی در عرفان صاحب طریقت خاص بود و مریدان زیادی داشت چنان­که طریقۀ گلشنی در سرزمین­های عثمانی و مصر، منسوب به اوست. او در سرودن انواع شعر به فارسی و ترکی دست داشت. نسخۀ خطی دیوان وی که در کتابخانۀ فاتح استانبول به شمارۀ 3866 نگه­داری می­شود، مشتمل بر اشعاری در قالب قصیده ...

ادبیات دوران حکومت سامانی(287-385ه.ق) نخستین جلوه های ادب پارسی را در بردارد. یکی از مهم ترین ویژگی های سبکی شعر غنایی این دوره، یادآوری از نام شخصیت های دینی در انواع شعرهاست. ثبت این تلمیح ها و منقبت های دینی و تحلیل تأثیر زمینه های سبکی و سیاسی در نوع استفاده شاعران از آن ها، مسأله ای است که تا کنون بطور کامل به آن توجه نشده است. در کتاب های سبک شناسی و تاثیر قرآن و حدیث نیز به سبب اعتماد به...

سبک حقوقی به معنای بررسی مشخصه‌های سبکی متون حقوقی، در مقایسه با سبک ادبی با محدودیت‌هایی روبه‌روست. رأی قضایی با توجه به ویژگی‌های خاصی که دارد، می‌تواند موضوع جذابی برای بررسی سبکی باشد. می‌خواهیم بدانیم مشخصه‌های سبکیرأی ایرانی کدام‌اند و دلایل شکل‌گیری آن چیست؟ آیا می‌توان در بین دادرسان ایرانی سبک خاصی در رأی‌نویسی شناسایی کرد؟ نتایج این مقاله نشان می‌دهد که سبک کنونی...