این مقاله بر آن است تا نشان دهد که جنسیت به عنوان یک برساخته گفتمانی چگونه از دو ده? پیش از انقلاب اسلامی و دوران استقرار نظام جمهوری اسلامی در سرمای? کلامی امام خمینی (ره) به گونه ای متفاوت از ظرفیت نظام زبانی، مناسبات قدرت، مقاومت مندرج در گفتمان های سنتی و مدرنیزاسیون دوران پیش از انقلاب درون بستری از رخدادهای سیاسی و اجتماعی ساخته شده و مرزهای مألوف و تعیین کنند? هویت های زنانه/ مردانه را ت...

در زیست جهان فرهنگی معاصر پیوند میان دو مقوله اثرگذار، «قدرت و فرهنگ»، بیش از پیش خود را در قالب و شکل بندی اجتماعی سیاسی سیاست فرهنگی (گفتمان) و سیاست گذاری فرهنگی (راهبرد و کردار ایدئولوژیک) نشان داده است. پیامد کارکردی این سیاست ها در مجموع چیزی جز تعیین معنای زیست اجتماعی و کنش های روزمره، بازنمایی فرهنگی و مشروعیت بخشیدن به فرهنگ زندگی روزمره و نهایتاً انتظام بخشیدن به اندیشه و کردارهای فره...

هدف این پژوهش مطالعه گفتمان فعالان سیاسی – اجتماعی فمینیستی است. بر این اساس، با انتخاب دو مجله «زنان» و «مدرسه فمینیستی» و تحلیل آن ها در کنار هم، جریان غالب فمینیستی را در بازه زمانی 70 تا 89 مورد بررسی قرار داده ایم و با به کارگیری روش تحلیل گفتمان لاکلو و موف، تلاش شده است علاوه بر تحرک گفتمان فمینیستی، مرزبندی و غیریت سازی میان آن با گفتمان پدرسالار حاکم، محل های نزاع میان این دو گفتمان ، ...

تحلیل متن نشان داد احمدی نژاد به عنوان نماینده اصول گرایان در دوره دهم تغییرات چشمگیری را در مفصل بندی خویش صورت داده بود .در مرکز مفصل بندی او "ملت" به عنوان نقطه کانونی نشسته بود."مدیریت صالح در دو فرم مدیریت مردمی و مدیرت جهان"،"دولت اسلامی"،"عدالت اجتماعی"و"دیپلماسی شالوده شکن عدم تعهد" یا "دیپلماسی عزت آفرین" دقایق گفتمانی وی را تشکیل می دهند.فرماسیون گفتمان موسوی با دقایق "آزادی" ،"جامعه ...

فوکو با بکارگیری مفهوم گفتمان شیوه جدیدی برای تحلیل تاریخی و اجتماعی ارائه نمود و بعد از استقبال وسیع پژوهشگران، اکنون گفتمان به یکی از پرکاربردترین مفاهیم علوم اجتماعی تبدیل شده است. تحلیل گفتمان شیوه پژوهشی فوکو است که او طی کارهای خود، دیرینه‌شناختی و تبارشناختی، از آن برای تحلیل تاریخی و کنونی جامعه غربی استفاده می‌کند. در این مقاله ضمن بررسی مفهوم نظری گفتمان، روش تحلیل گفتمان فوکویی بررسی...

رخداد انقلاب اسلامی ایران، به عنوان رویدادی کم نظیر در سال های پایانی قرن بیستم، توجه بسیاری از اندیشمندان و پژوهشگران حوزۀ علوم اجتماعی و سیاسی را به خود جلب کرده است. ازاین رو، برای مطالعۀ این پدیده از نظریه ها و رویکردهای گوناگون بهره گرفته شده است. اکثر این نظریه ها به بررسی چگونگی شکل گیری رخداد انقلاب معطوف شده و کمتر به تحلیل چرایی هژمونیک شدن گفتمان اسلام گرا به طور نظام مند توجه کرده ا...

عصر حضرت رضا(ع) صحنه برآمدن جریان ها و گفتمان های بسیاری در جهان اسلام است. این گفتمان ها در دو سطح درون گفتمانی و برون گفتمانی قابل تشخیص هستند. امام هشتم(ع) به واسطه مواجهه با موج گسترده این فرقه ها و (خرده)گفتمان ها و لزوم روشن کردن افکار مسلمانان، به انجام مناظرات و مقابله های فراوانی مبادرت کردند. این پژوهش به دنبال آن است تا ضمن تحلیل گفتمان مناظرات و کیفیت مجادله ایشان با گفتمان های رقیب...

نوشتۀ حاضر به تحلیل گفتمان رمان «نیمۀ غایب» نوشتۀ حسین سناپور می پردازد و با تکیه بر رویکرد پساساختگرای تحلیل گفتمان لاکلو و موف، نشان می دهد که سناپور در این رمان جدال سنت و تجدد را در جامعۀ شهری دهۀ شصت ایران بازنمایی کرده و از میان چشم انداز های مختلفی که می توان در این­ باره اتخاذ کرد، مسئلۀ هویت و بازیابی آن را انتخاب کرده است. این بررسی نشان می دهد که متن سناپور، تمام تعارض های گفتمان های...

هدف اصلی این مقاله تحلیل بازنمایی گفتمان های دینی موجود در  فیلم «کتاب قانون» است. بدین منظور از نظریه رمان چند آوای میخائیل باختین استفاده شده است که در آن باختین معتقد است رمان های چندآوا دیدگاه یگانه ای ندارند و دیدگاه اقشار گوناگون اجتماعی را بازتاب می دهند. برای تحلیل فیلم از روش شناسی «لاکلاو و موفه» استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که فیلم کتاب قانون نیز به نوعی دارای گفتمان چند ...