سفرنامه‌‌نویسان غربی به‌ویژه در دو قرن اخیر گزارش‌گران بیرونی وضعیتی در ایران بوده‌اند که می‌توان از آن به انحطاط و عقب‌ماندگی تمدنی ـ فرهنگی تعبیر کرد. وضعیت اقلیمی و جغرافیایی ویژۀ ایران و خشکی و کم‌آبی و به‌ تبع آن وابستگی شدید تمدن ایرانی به آب و سازه‌های آبی، به‌ویژه کاریز یا قنات، از ویژگی‌ها و پدیده‌هایی بوده که توجه اکثر غربیان را جلب کرده است. در این دوران، که هم‌زمان با شیوع ناامنی و ...

    سرزمین های عربی در دوره­ی ­انحطاط، زیر سلطه­ی حاکمان تاتاری و ترک بوده و ویژگی بارز این حکومت­ها در ستم و بیداد،آزار و اذیت، دسیسه و آشوب خلاصه می شده است. جامعه درچنین اوضاعی، پیوستگی و استواری خود را از دست داده بود و هر لحظه رو به فروپاشی پیش می رفته است. افزون بر این، عصبیّت های قومی و رقابت های سیاسی - دینی بار دیگر اوج گرفته بود و نوشته­های ادیبان، رو به سستی نهاده و سروده های شاعران س...

مسئله ارزشهای اخلاقی از عمده ترین مباحث اخلاقی است ‘ آنچه در این مقاله در حد آگاهی نویسنده بر محور این مسئله فراهم آمده ‘ در طی چند فراز است: فراز اول در ماهیت اخلاق و سبب پیدایش صفت اخلاقی است. بعضی آن را تابع طبیعت و مزاج معرفی نموده اند و بعضی دیگر معتقدند که منشأ پیدایش اخلاق عادت است از این رو اخلاق را اکتسابی و قابل تغییر میدانند‘ دلائلی نیز ارائه نموده اند‘ تأدیب و تربیت و پیروی از شرای...

اندیشه های دم غنیمت گرایانه همواره به عنوان راه چاره ای در برابر دغدغه های فلسفی آدمی درباره ی مرگ و زندگی به شمار می رود و گاه واکنشی است که انسان در برابر آشفتگی های دنیای بیرون نشان می دهد؛ چنین اندیشه هایی در ادب پارسی به صورت مضامینی از قبیل یادآوری مرگ، فراخواندن به اغتنام فرصت برای خوش باشی، زیستن در اکنون و بهره جویی از لحظه های گذران حیات و... بیان شده است و از نظر گروهی از صاحب نظران،...

در مقاله ای که پیش رو دارید، نگارندگان با در نظرداشتِ پژوهش های پیشین درباره اثرپذیریِ ملک الشّعرای بهار از قرآن، حدیث، امثال، حکم و متون نظم عربی و به روش توصیفی - تحلیلی، نویافته های خود را در این باره با سامانی دیگر نمایانده اند. در این راستا، نتایج جست وجو در سرچشمه های عربیِ برخی از سروده های بهار و انواع بهره برداری های وی از ادب عربی در سه بخش همسانی های شعر بهار با شعر عربی، تمثّل به امثال و...

چکیده حکمت در لغت به معنای عقل، عدل وداد، علم و دانش، حلم و بردباری، راستی و درستی، پند و اندرز، فلسفه و... بوده و در قرآن علاوه بر معانی مذکور به معنای دین، حقیقت و کلام خدا هم آمده است. حکمت در ادب عبارت است از جملات کوتاه و دلنشین که حاوی پند و اندرز در زمینه های دینی، اخلاقی، اجتماعی و غیره می باشد؛ و به دو دسته نظری (اعتقادی) و عملی (فضایل اخلاقی) تقسیم می شود. از دیرباز بویژه در عصر ج...

ادب، رفتاری فیزیکی و کلامی است که با توجه به بافت اجتماعی زندگی بشر و جهت حفظ سلامت تعاملات اجتماعی، لازمه هر جامعه ای است و در آن وجود دارد. ادب زبانی یا سبک مودبانه، یکی از سبک هایی است که در هر جامعه بشری یافت می شود، اما با توجه به باورها و ارزشهای هر جامعه، در جوامع مختلف، به صورتی خاص، جلوه می کند.ادب دارای جنبه های مختلفی است، که چگونگی خطاب و بیان درخواست از جنبه های آن است. در این تحقی...

مطالعات منظورشناختی اخیرا توجه بیشتری را در رشته های مختلف من جمله آموزش کسب کرده اند (کاسپر، 2001). با وجود اینکه تعداد بسیاری از تحقیقات در مورد مسابل منظورشناختی در کل و به صورت اختصاصی تر در مورد موضوع رعایت ادب صورت گرفته است، موضوع عدم رعایت ادب بسیار نادبده گرفته شده است. یکی از ابعاد موضوع ادب و عدم رعایت آن ارتباط آنها با قدرت است. مطالعات پیشین ارتباط مستقیمی را میان عدم رعایت ادب و ق...

چکیده: این مثنوی ها با توجه به نوع اثر، شامل وصف های متنوعی-اند که از سویی به طبیعت و عناصر گوناگون طبیعی مربوط می-شوند و از سویی دیگر وصف شخصیّت های داستانی و محافل بزم و رزم و جز آن را در برمی گیرند. شاعر این توصیفات را چنان زیبا و طبیعی در شعر مجسّم کرده است که گویی خود شاعر آنان را در عالم واقع مشاهده کرده است. توصیف و تحلیل صحنه ها و شخصیّت های داستانی این افسانه ها، راه گشایی برای فهم و ...

چکیده: مسلماخراسان بزرگ،ازکهن ترین وپهناورترین سرزمین های اسلامی بوده است که ازنظروسعت جغرافیایی بخش بزرگی ازافغانستان،ایران وآسیای میانه راشامل می شده است.نفوذدین اسلام وادب ملازم آن یعنی زبان عربی درقرن اول هـ .ق باعث گردیدادب عربی بویژه ادبیات قرآنی وشعرعربی دراین سرزمین گسترش یابداین امرتاجایی پیش رفت که شعرای فارسی درقرون بعدمتاثرازاسلوب،وزن وقافیه ی شعرعربی گردیدند وممارست آنان باعث ظهور...