چکیده از جمله موضوعات مهم در جامعه شناسی سیاسی، بررسی رفتار رای دهندگان می باشد. رفتار انتخاباتی به عنوان کنش سیاسی، ریشه در فرهنگ سیاسی جامعه دارد و فرهنگ سیاسی هر جامعه ای برپایه ی فرهنگ عمومی همان جامعه شکل می گیرد. بنابراین در بررسی و تحلیل رفتار های انتخاباتی، نقش عوامل فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فردی حائز اهمیت است. در مشارکت سیاسی مسأله این است که چه عواملی مردم را به شرکت در ان...

به منظور شناخت بهتر و تجزیه و تحلیل حزب دموکرات قوام السلطنه و نقش سیاسی وی در این دوران، ابتدا در بخش نخست اشاره ای به تاریخچه پیدایش احزاب سیاسی در ایران پس از پیدایش مشروطه و دوران پس از کودتای 1299 شده است . بخش دوم به حیات سیاسی قوام السلطنه از دوران مشروطه تا سالهای 1320 و سقوط رضاشاه اختصاص یافته است . بخش سوم، اوضاع سیاسی ایران پس از شهریور 1320 و 1326 و چگونگی پیدایش احزاب سیاسی، تاثیر...

رفتار سیاسی گروه¬های ایلی در درون جوامع سنتی، بر مبنای شکافهای قومی، زبانی، قبیله¬ای و فرهنگی شکل می¬گیرند. منازعات و رقابتهای سیاسی بر اساس این شکافها، میان ایلات و قبایل جامعه رخ می¬دهد ولی با ورود و تأسیس نهادهای مدرن از جمله احزاب و تشکلهای سیاسی، شکافهای اجتماعی جدیدی به مانند شکاف طبقاتی و شکاف نسلی شکل خواهند گرفت که شیوه و نحوه رقابتها و کشمکش¬های سیاسی را از حالت سنتی خارج می¬کند. به ط...

(صحت مطالب مقاله بر عهده نویسنده است و بیانگر دیدگاه مجمع تشخیص مصلحت نظام نیست)  گسترش دموکراسی در نظام‌های کنونی جهان، ابعاد جمعی و گروهی جوامع را برجسته نموده است. انتخابات به‌عنوان برجسته‌ترین و مردمی‌ترین مولفه دموکراسی‌های نمایندگی، نیازمند بیشترین مشارکت از سوی افراد جامعه است. ارزش‌های یک گروه به‌عنوان سرمایه‌های غیرمادی آن گروه بسیار اهمیت دارند و تداوم و پابرجایی آن گروه را عامل...

مشارکت سیاسی مردم ایران در انتخابات پارلمانی از فراز و نشیب هایی برخوردار است که دلایل آن از شهرستانی به شهرستان دیگر متفاوت می باشد در شهرستان اصفهان مشارکت سیاسی مردم در انتخابات مجلس شورای اسلامی عمدتا متاثر از حضور گروهها و احزاب سیاسی بوده است ضمن آنکه برخی ویژگیهای فردی و اجتماعی نامزدهای انتخاباتی نیز به شدت و ضعف حضور مردم و در نهایت در نوع تصیم گیری آنان اثر گذاشته است این تحقیق پیرامو...

چکیده انتخاب ناپذیری عبارت است از وضعیت محرومین از حق انتخاب شدن. موارد انتخاب ناپذیری در انتخابات سیاسی در قوانین انتخاباتی مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی محلی بیان شده اند. برخی از این موارد در قالب «انتخاب ناپذیری مطلق» و برخی دیگر در قالب «انتخاب ناپذیری نسبی» جای می گیرند. انتخاب ناپذیری در صورتی مطلق است که به دلایل شخصی، از قبیل ناشایستگی اخلاقی و اجتماعی، فرد نمی تواند در هیچ یک از...

مفهوم نمایندگی برای نخستین‌بار در مجلس اول پدیدار شد. این مفهوم پیش از مشروطیت از جمله مفاهیم مخاطره‌آمیزی بود که مشروطه‌خواهان درباره آن تنها در پرده گفتگو می‌کردند. پس از مشروطیت آنگاه که حق و سهمی برای افراد اهالی مملکت در تصویب و نظارت امور عموم شناخته شد، نظام جدید ناگزیر باید راهی برای جامه تحقق پوشاندن به این حق و سهم می‌گشود. نمایندگی مفهومی بود که جایگاه تازه افراد اهالی مملکت را صورت ...

میزان مشارکت مردم در انتخابات پارلمانی از حوزه ای به حوزه دیگر و در هر حوزه از دوره ای به دوره دیگر چشم انداز جغرافیایی ویژه ای را به وجود آورده که مطالعه و عوامل آن را آشکار میسازد. رفتار انتخاباتی مردم چه درمیزان مشارکت و چه در نوع انتخاب افراد با توجه به نقش آفرینی دو گروه عمده سیاسی در کشور موضوع دیگر قابل مطالعه است . گرایش نمایندگان مردم به کمیسیونهای تخصصی مجلس و تأثیر عضویت در هر کمیسی...

چکیده سیاست‌گذاری در عمل به‌مثابه یک رشته فعالیت نظام‌مند است که متضمن مجموعه‌ای از تصمیم‌ها، طرح‌ها و شیوه‌های عمل است. خلاء قانونی، مغایرت‌ها یا موانع حقوقی در پاسخگویی به مسائل اجتماعی، غالباً سیاست‌گذاران را به‌سوی تدوین یا اصلاح سیاست‌های اجتماعی در قالب لوایح/طرح‌ها سوق می‌دهد. در این زمینه، «فاصله زمانی» میان «مسئله‌بودگی»ِ یک پدیده و «پاسخِ» درخور به آن، واجد اهمیت است. فزونیِ این فاصله می‌...

موضوع تمایز تقنین از اجرا و لزوم وجود نهاد‌های مشخص برای انجام هر کدام از آن‌ها همواره مورد توجه حکومت‌ها بوده است. در جمهوری اسلامی ایران نیز برداشت‌های متفاوت از اصول قانون اساسی در خصوص تقنین و اجرا، ضرورت تبیین معیار‌های تشخیص این دو حیطه از یکدیگر را پیش از پیش مشخص می‌نماید. در این بین پی‌بردن به معیارهای مد نظر شورای نگهبان در تفکیک تقنین از اجرا به عنوان مرجع صالح تفسیر قانون اساسی را...