مزارع مسکون به عنوان گونه ای اثرگذار و اثرپذیر از عوامل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، و فرهنگی دوره های مختلف، مجتمعی زیستی و معیشتی با وسعت و جمعیت مختلف و متفاوت بوده است. اطلاعات موجود در منابع مختلف، نشان می دهد که مزارع مسکون از دوره های پیش از اسلام، قرون اولیۀ اسلامی تا دورۀ پهلوی به صورت مستقل و تابعه )صغیره و کبیره( در محدودۀ قصبات و رستاق ها) روستاها(، وجود داشته اند و با عناوینی چون دستکر...

میدان نقش‌جهان از میدان‌های تاریخی مهم ایران و جهان است که در طول تاریخ چندصد ساله خود دچار دگرگونی‌های فراوانی شده است. این دگرگونی‌ها عمدتاً شامل محوطه و فضای باز میدان، ابنیه و عناصر پیرامونی میدان نسبتاً در همان وضعیت دوران صفویه بوده و ترکیب کلی کالبدی فضایی میدان بر خلاف بسیاری میدان‌های دیگر از جمله میدان کهنه اصفهان تقریباً دست‌نخورده باقی مانده است. به همین منظور در این مقاله ضمن بازنمایی...

ابن قبه رازی از متکلمان برجسته و بلندآوازه امامیه در نیمۀ دوم سدۀ سوم هجری است که در حوزۀ مسائل مربوط به امامت دیدگاه‌های درخور توجهی داشته است و از همین‌روی، از جایگاه ویژه‌ای در میان متکلمان امامیه برخوردار است. سید حسین مدرسی طباطبایی- شیعه‌پژوه معاصر- درکتاب مکتب در فرآیند تکامل با ارجاعات فراوان به آثار ابن قبه و بررسی رساله‌های به جا مانده از او در صدد تحلیل تحولات تاریخی اندیشۀ امامیه در...

عقل گرایی در قرآن به عنوان روشی کارآمد، مؤثر و مترقی در کشف پدیده های متنوع مورد نیاز بشر در ادوار گوناگون تاریخی با ویژگی فرازمانی و فرابخشی مورد تأیید و استفادۀ شیفتگان کشف حقایق دینی از صدر اسلام تا کنون واقع شده و کارکردهای آن در ابعاد مختلف سبب تحوّل در اندیشۀ دینی شده است. این مقاله در پاسخ گویی به پرسش چیستی عقل گرایی و کارکرد آن در قرآن و نقش آن در تحوّل اندیشۀ دینی، مهم ترین کارکردهای آن...

در این مقاله با بررسی گفتمانی، تاریخی، تحلیلی و پارادایمی مفهوم امنیت به دنبال آشکار کردن بخش های پنهان این مفهوم در روابط بین الملل هستیم و با ارایه توضیحات مبسوطی از تحولات مفهوم امنیت در دوران قبل و بعد از جنگ سرد، تحول نگرش تاریخی-تحلیلی به مفهوم امنیت از امنیت ملی تا امنیت بین المللی را بررسی کرده ایم. از سوی دیگر، با نگاهی جزء نگرانه به تحول پارادایمی امنیت (رئالیسم، لیبرالیسم، سازه انگار...

پادشاهی ماد اولین حکومت آریایی بود که از اتحادیه‌ای از قبایل و طوایف آریایی و سایر اقوام محلی ساکن در منطقه تشکیل شد. این قبایل و اقوام محلی از دورة ماد اقتدارشان آغاز و به تدریج در زمان هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان بر تعداد، حوزة نفوذ و قدرت آنها افزوده شد. این تحولات سرانجام به ایجاد نظام خاندانی در ایران باستان انجامید. این خاندان‌ها به دلیل جایگاه معنوی و خاستگاه قبایلی و نیز به علت داشتن...

از زمان شروع بهار عربی در منطقه و همزمان با تحولات سیاسی  مصر لیبی یمن بحرین عربستان و اردن  کشور سوریه نیز دستخوش  نا ارامی های داخلی شد بر خلاف مصر لیبی و یمن که خیلی سریع این تحولات با جانشینی قدرت و تغییراتی در ساختار حکومت توام گشت در سوریه جنگ بین معارضین سوری و ارتش این کشور تداوم یافته است. به نحوی که منجر به اواره شدن هزاران نفر کشته شدن شهروندان غیر نظامی و تخریب زیر ساخت ها و شهر های...

در پژوهش حاضر، موضوع در روند مستمر و پیچیده تاریخ مانند یک فیلم تصور شده و از قالب های جدا و عکس گونة صامت و ایستا بیرون آمده است .اهمیت و دلیل انتخاب این روش پاسخ به نقصانی است که باعث شده اغلب ، آثار هنری نقاش ها و معماران مهم و پرآوازه یا جداگانه بررسی شده و یا تأثیر متقابل آن بر یکدیگر خارج از بستر تاریخی قرار بگیرد و اتفاقات سرنوشت سازی مانند جنگ و انقلاب که زندگی مردم، ارزش ها و سیستم ها ...

تحولات سریع نظام بین­الملل (پیچ تاریخی) در منطقه جنوب غرب آسیا با رشد بیداری اسلامی، فرصت­ها و تهدیداتی را برای کشور­های منطقه به وجود آورده است. از این رو نظام سلطه در پهنه جغرافیایی منطقه به منظور حفظ هژمونی خود جنگ­های نیابتی را هدایت می­نماید که زمینه­های رقابت­های منطقه­ای را به وجود آورده است. در این مقاله با توجه به موقعیت خاص ژئوپلیتیکی کشور یمن که در طول تاریخ معاصر دچار تغییر و تحول ش...

اگرچه بررسی کارنامۀ تاریخ‌نگاری مسکویه منحصر در کتاب تجارب‌الامم نیست، می‌توان گفت شاکلة اصلی تاریخ‌نگاری وی را در بر می­گیرد. مسکویه مورخ برجستة سده‌های چهارم و پنجم هجری از بنیان­گذاران تاریخ‌نگاری انتقادی به شمار می‌رود که با تألیف آثار خود نگرشی خاص را در تاریخ‌نگاری اعمال کرده است. شیوه‌ای که او در تاریخ‌نگاری استفاده کرده در روند تکوین افق‌ها و کلیت تاریخ‌نگاری تأثیری بسزا بر جای گذاشته ا...