جنبش‌های اجتماعی از موضوعات مبتلابه و اثرگذار در ساحت سیاسی ـ اجتماعی جوامع هستند؛ ازاین‌رو مطالعة آنها همیشه مورد توجه بوده است. جنبش دانشجویی نیز به دلیل حساسیت‌های خاص خود از جایگاه ویژه‌ای در این زمینه برخوردار بوده است. مقالة حاضر بر آن است تا ضمن ارائه مقدمه‌ای نظری در خصوص جنبش‌های جدید اجتماعی و به طور خاص جنبش دانشجویی، به مبانی فکری و عملکرد دفتر تحکیم وحدت از آغاز شکل‌گیری تا روی کار...

جامعه ی ایران در دوره ی معاصر تغییرات متعددی در ابعاد مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را به خود دیده است، به طوری که وضعیت آن را نسبت به قبل از آن به کلی دگرگون ساخته است. یکی از مواردی که در این اثنا رخ داده است، ظهور اندیشه ی نقد اجتماعی در عصر مشروطه در ایران است؛ موضوع و مساله ی اصلی و مورد تمرکز و بررسی این رساله، دست یابی به ریشه ها و عوامل پیدایش این اندیشه ی نقادانه در ایرانِ دوره...

دهه هشتاد میلادی را می توان دوران اوج اسلام گرایی در جهان اسلام نامید. در این دهه، گروه های معتقد به اسلام سیاسی، اقدامات زیادی را به منظور براندازی حکومت های موجود در کشورشان و برپایی حکومت اسلامی به انجام رساندند. بسیاری از کشورهای اسلامی ، به خصوص کشورهای عربی، شاهد ظهور چنین گروه هایی بودند. گروه و تشکل هایی همچون اخوان المسلمین در سوریه، التکفیر در مصر، راشد الغنوشی در تونس، جبهه نجات اسلا...

تطور مفهوم امامت یکی از چالش برانگیزترین مباحث کلامی میان متکلمان، فقها و علمای شیعی است. در این پژوهش برآنیم ضمن بهره گیری از اسناد تاریخی و دوری از اختلافات پرتنش و توام با تعصب کلامی، با رویکردی تاریخی و روشمند تغییرات مفهوم امامت را در قرون دوم و سوم ه.ق به صورت تحلیلی بررسی کنیم. با دقت در سیر تاریخی نحوه تشکیل و تکمیل نظام امامت در میان شیعیان زیدی، شیعیان امامی و غلات پرسش های فراوانی به...

فلسطینیانی که با تشکیل رژیم صهیونیستی در سال 1948 در موطن خود باقی ماندند و به رغم رنجی که از ناملایمات و تبعیض ها می بردند، حاضر نشدند آن را ترک کنند، «اعراب 48» نامیده می شوند. عنوان «عرب» برای آنها از آن روست که در وضعیتی ثانوی (شهروند درجه دوم) قرار دارند؛ موقعیتی که از سوی ساف نیز به رسمیت شناخته شده و این سازمان فقط مهاجرین و ساکنان اراضی اشغالی 67 را فلسطینی می داند. این در حالی است که ر...

مقالۀ حاضر با استفاده از روش تحلیل بین کشوری به گونه شناسی اندیشه های مطرح در مورد به رسمیت‏ شناسی هویت زنان در کشورهای اسلامی پرداخته است. در این کشورها علی رغم تسلط فرهنگ اسلامی رویکردهای نظری متنوع و متناقضی درباب زنان شکل گرفته است. با توجه به نظریۀ هونت، اندیشۀ به رسمیت شناسی در کشورهایی ارزش مطالعه دارد که از یک سو توسعۀ جنسیتی و توانمندسازی جنسیتی آن ها بالاست و از سوی دیگر تحت تأثیر ساخ...

بسیج و اقدام سیاسی در نهضت تنباکو (1269-1270) چکیده این مقاله به بررسی ابزارها و شیوه های بسیج و اقدام سیاسی در نهضت تنباکو با هدف شناخت بیشتر تاریخ تحولات اجتماعی و سیاسی معاصر و نحوه ی عملکرد آن ها می پردازد. سؤالی که در این مقاله مطرح شده این است که: فعالان نهضت تنباکو از چه ابزار و شیوه هایی برای بسیج و اقدام سیاسی بهره گرفته اند؟ فرضیه مؤلفان عبارت است از: در نهضت تنباکو، از شب نامه،...

در مقاله حاضر چگونگی تکوینِ جنبش ملی شدن صنعت نفت، در ایران مورد بررسی جامعه‌شناختی قرار‌ گرفته و ‏شکل‏گیری آن در مناسبات جدید قدرت میان نیروهای درون دولت، جامعه و نظام سرمایه‏داری جهانی تحلیل می‏گردد. در این راستا به‌منظور دست‏یابی به چارچوبی برای ارز­یابی انتقادی از روش‌ تبارشناسی ژیل دلوزاستفاده شده‌ است. در ابتدا ضمن بررسی جایگاه سوژگانی نیروهای اجتماعی، نسبت میان این نیروها، از شکل ‏افتادن ...

امروزه استفاده از امکانات فضای سایبر به‌صورتی گسترده به خدمت تمام عرصه‌های زیست انسان درآمده است. پژوهش حاضر بر آن است تا بزنگاه‌ها و گره‌گاه‌هایی را در جنبش زنان مدنظر قرار دهد که کنشگرایی مجازی توانسته است به خدمت کنشگرایی عمل‌گرا درآید و بر موانع و دست‌اندازهای پیشاروی جنبش فائق آید. این‌گونه، پژوهش حاضر می‌تواند تجویزی به‌دست دهد از استفادة هرچه مفیدتر از فضای مجازی در خدمت جنبش زنان. ثبت ب...

چکیده ندارد.